Wereldkampioenschap Voetbal Qatar: FIFA negeert uitbuiting arbeidsmigranten
‘Het is alsof ik in de gevangenis zit. Het werk is moeilijk, we werken urenlang in de zon. Toen ik voor de eerste keer over mijn situatie klaagde, zei de manager: “Als je wilt klagen kan dat, maar dan zullen er consequenties zijn. Als je in Qatar wilt blijven, houd je dan rustig en werk door.” Nu ben ik gedwongen in Qatar te blijven en door te werken.’
Deepak, een metaalbewerker, werkzaam in het Khalifa International Stadium, mei 2015.
Misbruik eerder regel dan uitzondering
Toen Qatar in 2010 het wereldkampioenschap kreeg toegewezen, kondigde het grootschalige bouwprojecten. Een daarvan was een grondige renovatie van het Khalifa International Stadium, een van Qatars belangrijkste sportlocaties in de Aspire Zone waar nog meer sportfaciliteiten staan. Bayern München, Everton, Paris Saint-Germain en Ajax trainden hier afgelopen winter.
Tussen februari 2015 en februari 2016 deed Amnesty International onderzoek in dit gebied. Er werden 231 arbeidsmigranten geïnterviewd die in de bouw werken of werkzaam zijn in de groenvoorziening rondom de sportcomplexen. Uit die gesprekken bleek dat elk van hen misstanden had te melden. Daartoe behoren onder meer de smerige en krappe accommodaties, het uitbetalen van een lager loon dan was beloofd, het niet afgeven van een verblijfsbewijs, waardoor de werknemer het risico loopt op detentie of uitzetting en het innemen van paspoorten, waardoor de werknemers het land niet uit kunnen.
FIFA geeft niet thuis
Dat de toewijzing van het WK aan Qatar grote bouwprojecten met zich mee zou brengen, was van begin af aan duidelijk. De FIFA wist, of zou in ieder geval moeten weten, dat hiervoor arbeidsmigranten zouden worden aangetrokken die onderworpen zouden worden aan ernstige en systematische uitbuiting.Tot dusver heeft de FIFA echter geen enkele maatregel genomen die de arbeidsmigranten tegen misbruik beschermt.
Qatars Supreme Committee for Delivery and Legacy dat verantwoordelijk is voor de aanleg van de faciliteiten voor het Wereldcuptoernooi, publiceerde in 2014 de Standaarden voor het Welzijn van Arbeiders. Deze standaarden stellen strengere eisen aan bedrijven die een bijdrage leveren aan het WK dan de wet in Qatar voorschrijft. Hier zou een positief effect vanuit kunnen gaan, ware het niet dat het doorvoeren van de standaarden problemen oplevert. Waar het Supreme Committee betrokkenheid bij de rechten van arbeidsmigranten toont, blijft de Qatarese regering apathisch en geeft de FIFA niet thuis.
Druk op FIFA opvoeren
Amnesty roept grote sponsors zoals Adidas, Coca Cola en McDonalds op de druk op de FIFA op te voeren om de organisatie zo te dwingen de uitbuiting van arbeiders tegen te gaan. De FIFA zou bij Qatar moeten aandringen op een alomvattend hervormingsplan voordat de bouwactiviteiten in de zomer van 2017 hun piek bereiken.
