Strategie en beleid

Over de hele wereld zijn mensen slachtoffer van schendingen van hun mensenrechten. Ze worden gevangengezet of gediscrimineerd vanwege hun mening, geloof of seksuele oriëntatie. Of worden slachtoffer van politiegeweld, marteling of bedreiging. Mensen worden veroordeeld op basis van verzonnen aanklachten na oneerlijke processen, of krijgen de doodstraf. Het scala aan wereldwijde mensenrechtenschendingen is enorm.

Amnesty International streeft naar een wereld waarin iedereen alle internationaal erkende mensenrechten geniet. Wij zetten daarbij in op een aantal prioriteiten, met als doel zo effectief mogelijk te opereren. Per onderwerp waar wij ons op richten, maken wij een analyse hoe we impact kunnen bereiken op het gebied van mensenrechten. Om de mensenrechtensituatie daadwerkelijk te verbeteren, is het noodzakelijk dat wet- en regelgeving omtrent mensenrechten in een land optimaal zijn.

Daarnaast moeten de autoriteiten ervoor zorgen dat iedereen zich aan die wetten en regels houdt. Ook is er draagvlak nodig voor het belang van mensenrechten. Daarvoor is het noodzakelijk kennis over mensenrechten over te brengen op zoveel mogelijk mensen. Dat maakt het mogelijk om autoriteiten aan te spreken op hun verantwoordelijkheid. Verbeteringen op deze punten leiden tot ons einddoel: verbeteringen op het gebied van mensenrechten in de levens van individuen over de hele wereld.

Visie en missie

Amnesty International streeft naar een wereld waarin iedereen alle rechten geniet die zijn vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en andere internationale mensenrechtendocumenten, zoals verdragen, verklaringen en richtlijnen.

Dit streven wordt inhoud gegeven door het doen van onderzoek en het ondernemen van actie gericht op het voorkómen en beëindigen van ernstige inbreuken op al deze rechten.

Strategie

Amnesty Nederland kiest voor een agenda waarin de vrijheid van meningsuiting, van vereniging en van vergadering alsmede andere burger- en politieke rechten centraal staan. Deze rechten staan wereldwijd en in Europa onder druk en worden ook bedreigd door technologische ontwikkelingen. Amnesty Nederland heeft expertise op deze onderwerpen in huis en zal die de komende jaren verder ontwikkelen. Het internationale strategisch raamwerk van Amnesty International voor 2022 – 2030 wordt vastgesteld door de Global Assembly (wereldwijde vergadering van nationale afdelingen). Voor de periode 2022-2025 heeft Amnesty Nederland zich de volgende prioriteiten gesteld.

Rechtsstatelijkheid en krimpende maatschappelijke ruimte

Amnesty Nederland ziet het als een belangrijke opdracht om mensenrechtenverdedigers in bijvoorbeeld China, Rusland en Saudi-Arabië te ondersteunen, om wat rest van de maatschappelijke ruimte te verdedigen en uiteindelijk (weer) te vergroten. Dit doen we direct, maar vooral ook via de actoren die we in Nederland en de EU kunnen aanspreken of mobiliseren. Daar horen nadrukkelijk ook Nederlandse bedrijven bij. Daarnaast zal Amnesty Nederland zal met name mensenrechtenorganisaties in Midden- en Oost-Europa (inclusief aspirant-EU-lidstaten) ondersteunen bij het beschermen van de rechtsstaat en mensenrechten.

Technologie en mensenrechten

Amnesty Nederland zal de mensenrechtenrisico’s van het gebruik van big data en kunstmatige intelligentie door overheden en surveillance in de publieke ruimte bestrijden door gericht onderzoek te doen en misstanden en risico’s inzichtelijk te maken. Daarmee werken we toe naar effectief toezicht: een algoritmewaakhond, mensenrechtenimpact-assessment, meer transparantie, een verbod op zelflerende algoritmes bij de overheid, zowel in Nederland als binnen de Europese Unie.

Discriminatie

De vrijwaring van discriminatie is in Nederland nog lang niet bereikt. Amnesty Nederland zal zich de komende jaren richten op de bestrijding van genderdiscriminatie en de bestrijding van racisme. De focus ligt daarbij vooral op gendergerelateerd geweld en thema’s waar de overheid het overduidelijk laat afweten. Bij de bestrijding van racisme zal Amnesty Nederland zich ook in de komende jaren vóór alles richten op het handelen (of nalaten) van de overheid, met name justitie en politie.

Vluchtelingen en migratie

Asielzoekers, vluchtelingen en migranten behoren tot de meest kwetsbare groepen in Europa, ook in Nederland. Amnesty Nederland ziet het als haar taak om, samen met andere Europese Amnesty-afdelingen, te blijven vechten voor een eerlijk en effectief Europees asielsysteem. Dit systeem moet  daadwerkelijke bescherming en een menswaardig bestaan bieden aan vluchtelingen en anderen die internationale bescherming nodig hebben. Ook in Nederland is de positie van asielzoekers, vluchtelingen en migranten kwetsbaar. Amnesty Nederland wil verkennen hoe deze groepen in ieder geval in haar eigen werk een grotere stem kunnen krijgen. Daarnaast zullen wij onder meer in onze pleitbezorging bij regering en parlement blijven ijveren tegen uitzettingen van personen naar onveilige landen, en van personen die gegronde vrees voor vervolging hebben.

Bedrijven en mensenrechten

De macht van het bedrijfsleven in de wereld is groot en het grensoverschrijdende karakter van multinationale ondernemingen maakt bedrijven onder nationale wetgeving lastig aanspreekbaar op betrokkenheid bij mensenrechtenschendingen. Na jaren van werken op basis van vrijwillige instrumenten zoals de OESO-richtlijnen en de UN Guiding Principles on Business and Human Rights, en in Nederland het werk in het kader van de IMVO-convenanten, lijkt er momentum te ontstaan voor verplichtende human rights due diligence-wetgeving, zowel in Brussel als bij verschillende EU-lidstaten. Amnesty Nederland zal de komende jaren een speerpunt maken van bindende wetgeving.

Lees meer in de meerjarenstrategie van Amnesty Nederland.

Lees meer over Amnesty’s Global Strategic Framework 2022 – 2030.

Impact van ons werk

Amnesty International doet onderzoek en voert actie gericht op het voorkomen en beëindigen van mensenrechtenschendingen. Hierbij kiezen we gericht voor projecten waarmee we te verwachten resultaten te kunnen boeken. Daarnaast voelen we de morele verplichting om ook iets te doen aan situaties waarin resultaten mogelijk lang op zich laten wachten en wellicht onbereikbaar zijn.

Amnesty definieert impact als significante veranderingen – positief of negatief, bedoeld of onbedoeld – als gevolg van onze interventies. Het is geen vaststaand te bereiken eindpunt, maar een dynamisch, niet-lineair proces. Er is een verschil tussen ‘impact’ en ‘resultaat’. Het is belangrijk dat we aandacht hebben voor de weg ernaartoe en de mijlpalen die we in dat proces behalen. Dat kunnen belangrijke resultaten zijn van ons werk, die nog niet per definitie ‘impact’ hebben.

Voor verandering op het vlak van de mensenrechten kan een langdurige inspanning nodig zijn, vaak van een groot aantal organisaties, groepen en activisten. Resultaten kunnen allerlei vormen aannemen: mensenrechtenschendingen worden aan het licht gebracht, internationale onderzoeken gelanceerd, er wordt internationale druk uitgeoefend, wetten worden aangepast, verantwoordelijken worden ter verantwoording gebracht. Elk van deze Bekijk ook: Lees meer over onze resultaten is een stap voorwaarts in het realiseren van impact.

Om te weten of we succesvol zijn als mensenrechtenorganisatie, monitoren en evalueren wij ons werk. Dat doen we aan de hand van de soorten verandering die wij beogen op het gebied van mensenrechten:

• Verandering in het leven van mensen;
• Verandering in wet- en regelgeving;
• Verandering in accountability;
• Verandering in de civil society, media en andere beïnvloedingskanalen.

Impact & Learning

Op internationaal niveau maakt Amnesty gebruik van een ‘Impact & Learning’-systeem om door ons werk beïnvloede veranderingen te meten en uitdagingen aan te tonen. De belangrijkste principes uit het Impact & Learning-systeem zijn:

• Aanpassen – Het actief bevorderen van beoordeling en reflectie en daaruit voortvloeiend het regelmatig aanpassen van plannen en strategieën.
• Vernieuwen – Investeren in evaluatie en het lerend vermogen van de organisatie om kennis te vergroten over nieuwe of uitdagende onderdelen van ons werk.
• Gezamenlijke analyse – De verschillende partijen uit de internationale beweging (Internationaal Secretariaat, regionale kantoren, landenkantoren et cetera) die een bijdrage leverden aan een project betrekken bij de analyse van de impact van ons werk.
• Externe validatie – Het betrekken van externen (deskundigen, partnerorganisaties)
  om onze interne impactanalyses te testen en beoordelen.
• Verantwoording afleggen – Verantwoording aan rechthebbenden, onze achterban, partners, donoren en het Nederlands publiek door het verhaal te vertellen van Amnesty’s bijdrage aan mensenrechtenverandering.

Bovengenoemde werkwijze wordt toegepast bij de mensenrechtenprogramma’s, internationale projecten en campagnes. Het is onderdeel van onze planning & control-cyclus, waarin wij werken met meerjarenplannen (ook wel de programmaplannen genoemd), jaarplannen, viermaandenrapportages, evaluaties en jaarverslaggeving.

Tevens zijn we sinds 2018 onderdeel van het internationale netwerk ‘Impact & Learning’, dat specifiek is opgericht om ondersteuning te bieden aan Amnesty-kantoren en -secties bij planning, monitoring, evaluatie en learning (PMEL) en om ervaringen, methoden en materialen uit te wisselen.