Vluchtroutes naar Europa en elders
Momenteel kunnen de meeste vluchtelingen Europa slechts bereiken via levensgevaarlijke routes. Daarbij moeten ze illegaal de grens oversteken, waarvoor ze gebruik moeten maken van mensensmokkelaars.
Europese landen trekken nog meer barrières op en proberen overeenkomsten te sluiten met herkomst- en doorreislanden om de tocht naar Europa nog verder onmogelijk te maken. Het is een vicieuze cirkel die een vlucht via gevaarlijke routes weer verder aanmoedigt, met grote humanitaire consequenties. Het bieden van veilige, legale routes is een belangrijke manier om deze cirkel te doorbreken.
Illegale pushbacks, detentie en deportatie
Een voorbeeld. In een briefing beschrijft Amnesty in oktober 2021 hoe buurlanden hun grenzen hebben gesloten voor Afghanen zonder reisdocumenten. Velen hebben daardoor na de machtsovername door de Taliban geen andere keuze dan op illegale wijze het land te verlaten. Het internationaal recht verplicht landen bescherming te bieden aan mensen die op deze manier, dus zonder reisdocumenten, op hun grondgebied aankomen. Desondanks onderwerpen landen in zowel Europa als Centraal-Azië Afghanen aan illegale pushbacks, detentie en deportatie.
Volgens de VN-Vluchtelingenorganisatie UNHCR verdronken in 2021 1.865 mensen op zee in een poging Europa te bereiken. Kijk Bekijk ook: De meest recente UNHCR-cijfers over vluchtelingen
Veilige en legale routes
- zijn een vorm van humanitaire hulp: extra kwetsbare vluchtelingen kunnen via het hervestigingsprogramma van de UNHCR naar Europa komen. Denk aan mensen met onbehandelbare gezondheidsproblemen of mensen die ook in het opvangland niet veilig zijn.
- zijn essentieel voor goede opvang in de regio: met de huidige druk op opvang in de regio hebben vluchtelingen daar onvoldoende toekomstperspectief. Om een duurzame, leefbare situatie te creëren, met toegang tot adequate gezondheidszorg, onderwijs en werk, moeten landen in de regio ontlast worden.
- dragen bij aan conflictpreventie en waarborgen stabiliteit in de regio: Libanon is daarvan het duidelijkste voorbeeld. Door de komst van een groot aantal vluchtelingen wordt de stabiliteit van het land ernstig bedreigd. Het risico dat niet alleen Syrische vluchtelingen opnieuw Libanon verlaten, maar ook Libanezen op de vlucht slaan, is groot.
- ondermijnen mensensmokkel: als vluchtelingen op een legale manier naar Europa kunnen komen, zijn ze niet meer overgeleverd aan mensensmokkelaars.
- bieden meer grip op de komst van vluchtelingen: als meer vluchtelingen op een georganiseerde manier komen, hoeven minder mensen op eigen gelegenheid, en daarmee ongecontroleerd, zich aan de Europese buitengrenzen te melden. Dit zorgt ervoor dat de situatie aan de buitengrenzen beter beheersbaar wordt.
- bieden meer veiligheid: vluchtelingen die via veilige, legale routes reizen kunnen al gescreend worden voordat ze naar Europa komen.
