Saudi-Arabië: discriminatie van vrouwen

Vrouwen en meisjes krijgen in Saudi-Arabië nog altijd te maken met diepgewortelde discriminatie. Ze zijn wettelijk ondergeschikt aan de man, onder meer als het gaat om huwelijk, echtscheiding, zeggenschap over kinderen en erfenissen.

Het systeem van voogdijschap in Saudi-Arabië zorgt ervoor dat een vrouw over veel zaken niet zelf mag beslissen. Dat moet een mannelijk familielid doen. Dit kan de vader, broer, echtgenoot of zoon zijn.

Kleine hervormingen

De in juni 2017 aangetreden kroonprins Mohammad bin Salman voerde enkele hervormingen voor vrouwen door. Sinds 2018 mogen vrouwen in drie stadions een voetbalwedstrijd bijwonen, sinds 24 juni 2018 mogen zij autorijden en eind mei 2019 werd een wet aangenomen tegen seksuele intimidatie. In 2019 werd ook besloten dat vrouwen zonder toestemming van hun mannelijke voogd een paspoort mogen aanvragen, mogen werken en hun baby mogen aangeven bij de burgerlijke stand. Ook mogen ze zonder begeleiding van een man naar het buitenland reizen. En mannen en vrouwen die geen familie van elkaar zijn, hoeven niet langer gebruik te maken van aparte ingangen. In 2020 werd aangekondigd dat er plannen zijn voor een voetbalcompetitie voor vrouwen.

Druppel op een gloeiende plaat

Veel Saudische vrouwen zijn blij met de veranderingen. Toch blijven de hervormingen oppervlakkig, want het systeem van voogdijschap blijft bestaan. Vrouwen hebben bijvoorbeeld nog steeds toestemming nodig als ze op zichzelf willen gaan wonen. En ze hebben ook nog steeds toestemming nodig van hun voogd om te mogen trouwen. Bovendien worden sinds de hervormingen juist meer mensen opgepakt die kritiek durven te uiten. Activisten die actievoerden voor meer rechten voor vrouwen zitten nu achter de tralies of zijn in afwachting van hun proces. Zo werden zeker tien activisten die streden tegen het rijverbod opgepakt vlak voordat het verbod werd opgeheven. Onder de gevangenen bevindt zich Loujain al-Hathloul, een prominent voorvechter van gelijke rechten voor vrouwen. Volgens haar familie is zij in detentie gemarteld.

Wat doet Amnesty?

Amnesty heeft contact met Saudische mensenrechtenverdedigers in het buitenland, die daar hun werk willen voortzetten. We helpen hen met het versterken van hun netwerk. Ook bieden we trainingen over hoe ze in Europa voor de mensenrechten in hun thuisland kunnen opkomen. En we faciliteren contact tussen Saudische mensenrechtenverdedigers en de Europese Unie en overheden van EU-lidstaten.

In Saudi-Arabië zelf werken we aan meer steun voor mensenrechtenverdedigers onder de bevolking. We proberen hun reputatie te verbeteren door tegenwicht te bieden aan smaadcampagnes in de staatsmedia. Dat doen we bijvoorbeeld met de verspreiding van animatiefilmpjes en de productie van een podcast over het belang van mensenrechten.