Wat is het probleem?
Gevangenen kunnen met verschillende problemen te maken krijgen.
- Mensen zitten vast vanwege wie ze zijn of wat ze geloven. Zonder dat ze geweld hebben gebruikt of hebben gepropageerd zitten ze vast vanwege hun seksuele oriëntatie, etnische of sociale afkomst, nationaliteit, taal, huidskleur, geslacht of economische status, of vanwege hun religieuze, politieke of andere overtuiging. Deze mensen noemen we gewetensgevangenen.
- Volgens internationale afspraken, zoals het VN-Verdrag voor Burgerrechten en Politieke Rechten, kan niemand zonder rechtmatige reden gevangen worden gezet. Toch worden mensen vastgezet zonder dat daar een legitieme reden voor is, of zonder eerlijk proces. Dit noemen we arbitraire detentie. Zo wordt bijvoorbeeld politieke tegenstanders het zwijgen opgelegd.
- Een andere vorm van gevangenschap is incommunicado-detentie. Hierbij mag een gevangene geen contact hebben met familie, een advocaat, arts of wie dan ook. Tijdens deze detentie is de gevangene extra kwetsbaar. Wanneer hij of zij wordt gemarteld, is er niemand die hiertegen kan protesteren.
- Ook geheime detentie komt voor. De gevangene wordt dan op een onbekende plaats vastgehouden en is net als bij incommunicado-detentie extra kwetsbaar.
- In tal van landen zitten gevangenen vast onder slechte gevangenisomstandigheden. Hiervan is bijvoorbeeld sprake wanneer de cellen overvol zijn, de medische voorzieningen tekortschieten of gevangenen geregeld geïsoleerd wordt vastgehouden.
- Oneerlijke processen.
- Marteling en andere vormen van mishandeling.