Mensenrechtenverdedigers worden vermoord

Volgens Frontline Defenders werden in 2022 ten minste 401 mensenrechtenverdedigers in 26 landen vermoord. In 2021waren dat er 358 in 35 landen. Een jaar eerder waren dat er 331 in 25 landen. De meerderheid van de doden, 59 procent, werkte op het gebied van land-, milieu- en inheemse rechten, waar hun activiteiten de economische belangen van bedrijven en individuen in de mijnbouw, houtkap en andere winningsindustrieën verstoorden.

Colombia is al jarenlang het gevaarlijkste land voor ​​mensenrechtenverdedigers. Volgens gegevens van HRD Memorial was Colombia met 186 doden alleen al  goed voor 46 procent van het totaal aantal moorden. Mensenrechtenverdedigers die zich inzetten voor landrechten, de rechten van inheemse volkeren en milieurechten waren vooral doelwit. In 2021 werden er 138 moorden geregistreerd. Op papier lijkt de bescherming van activisten in Colombia goed geregeld. Ten minste veertien maatregelen zouden collectieve bescherming aan mensenrechtenverdedigers moeten geven. Maar de instituties die de maatregelen moeten uitvoeren werken niet effectief. Zo levert de Nationale Beschermingseenheid vooral bewakers, mobiele telefoons en gepantserde voertuigen aan mensen in stedelijke gebieden en niet aan mensenrechtenverdedigers op het platteland, die de bescherming het hardst nodig hebben. Ook hebben de autoriteiten zeer weinig vooruitgang geboekt om de structurele oorzaken van geweld aan te pakken. Daarbij gaat het onder meer om het onderzoeken van bedreigingen en aanvallen, het erkennen van inheemse gebieden en het ontmantelen van gewapende groeperingen.

Het op een na dodelijkste land was in 2021 Mexico, met 42 doden, gevolgd door Brazilië, India, de Filipijnen en Afghanistan, waar na de machtsovername door de Taliban in augustus 2021 de mensenrechtensituatie verslechterde.

Berta Cáceres (Honduras)

De Hondurese milieuactiviste Berta Cáceres werd op 2 maart 2016 vermoord. Cáceres was leider en medeoprichter van de Consejo Cívico de Organizaciones Populares e Indígenas de Honduras (COPINH), een organisatie ter bescherming van inheemse bevolkingsgroepen. Het was schokkend dat de moord op Cáceres weinig mensen verraste. Ze was al jaren het slachtoffer van intimidatie en bedreigingen, met als doel haar strijd voor de rechten van inheemse gemeenschappen te stoppen. De moord geeft een luguber beeld van de gevaren waarmee mensenrechtenverdedigers in Honduras te maken hebben.

Juli 2021 werd David Castillo schuldig bevonden aan medeplichtigheid bij de moord op Berta Cáceres. Hij is de voormalig manager van het bedrijf Desarrollos Energéticos en verantwoordelijk voor de aanleg van de omstreden Agua Zarca-dam. Berta Cáceres voerde actie tegen het project van Agua Zarca en de gevolgen die de waterkrachtcentrale zou hebben op het leefgebied van de inheemse Lenca-bevolking. Eerder al werden zeven mensen veroordeeld vanwege betrokkenheid bij de moord.