Geweld tegen vrouwen
Geweld tegen vrouwen is een mensenrechtenschending en een vorm van discriminatie op grond van gender. Het Istanbul Verdrag, het verdrag van de Raad van Europa inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld, onderstreept dat geweld tegen vrouwen voortkomt uit genderongelijkheid.
Op 1 maart 2016 is dit juridisch bindende verdrag in Nederland in werking getreden. Nederland is verplicht om gender-discriminatie en geweld tegen vrouwen tegen te gaan. Helaas doet de Nederlandse overheid niet genoeg om deze mensenrechtenschendingen te voorkomen en te bestrijden.
Psychisch geweld
Geweld tegen vrouwen kan veel verschillende vormen aannemen. Een veelvoorkomende vorm van geweld tegen vrouwen is huiselijk geweld. Bij huiselijk geweld wordt vaak gedacht aan fysiek geweld, maar psychisch geweld komt vaak voor en kan veel schade aanrichten.
Psychisch geweld door een intieme partner of ex-partner wordt door deskundigen gezien als een stap die vaak voorafgaat aan femicide (vrouwenmoord). Bij psychisch geweld wordt ernstige geestelijke schade toegebracht door middel van dwang of bedreiging. Voorbeelden van psychisch geweld zijn emotionele mishandeling, stalking en intimidatie. Een specifieke vorm van psychisch geweld wordt ‘dwingende controle’ of ‘intieme terreur’ genoemd. Dat is een ernstige vorm van partnergeweld waarbij de ene partner de andere sterk domineert en controleert en er een patroon is van psychisch geweld.
Patroon van psychisch geweld wordt niet herkend – gat in de wet
Bepaalde vormen van psychisch geweld kunnen onder verschillende artikelen in de Nederlandse strafwet vallen. Zoals stalking, bedreiging en mishandeling. Maar niet alle vormen van psychisch geweld zijn expliciet strafbaar gesteld. Bij dwingende controle gaat het om een mix van controle uitoefenen, iemand isoleren van familie en vrienden, vernedering en bedreiging. Vaak worden deze zaken als losse incidenten beschouwd, en wordt het patroon van psychisch geweld niet herkend. De Nederlandse strafwet biedt onvoldoende mogelijkheden om dwingende controle effectief te vervolgen en te bestraffen.
Stel psychisch geweld expliciet strafbaar
Amnesty International vraagt de Nederlandse overheid om dringend actie te ondernemen om gendergerelateerd geweld tegen te gaan en de gaten in de bestaande wetgeving met betrekking tot psychisch geweld aan te pakken.
Het aanpassen van het strafrecht is slechts een stukje van de puzzel in de strijd tegen psychisch geweld. Het moet onder andere gepaard gaan met beleid dat zorgt voor preventie, bescherming en hulp voor slachtoffers.
De komende tijd zal Amnesty International verder onderzoek doen naar psychisch geweld in Nederland.
Meld je aan bij een van Amnesty’s lokale Gender Teams
Wil je op de hoogte blijven van dit onderwerp en Amnesty International in de toekomst actief helpen in de strijd tegen psychisch geweld? Meld je dan aan bij een van onze Gender Teams door het hele land.
Als je slachtoffer bent van psychisch geweld en hulp zoekt, kijk dan op de website van
Veilig Thuis of Ik vermoed huiselijk geweld.