Belangrijke knelpunten

Het demonstratierecht is ontzettend belangrijk in een democratie. Dat vinden ook veel burgemeesters en politici. Toch werden in de afgelopen jaren diverse demonstraties onterecht ingeperkt. In de praktijk gaat het dus regelmatig mis met het demonstratierecht. Amnesty signaleert een aantal belangrijke knelpunten.

Amnesty-demonstratie tegen het opsluiten van een miljoen Oeigoeren en andere leden van moslimminderheden in ‘heropvoedingskampen’ in de Chinese regio Xinjiang.
© Amnesty International/Pierre Crom
  • Woonprotest tegen de huizencrisis, Amsterdam, 2021.

    Het mijden van risico’s

    Demonstreren is een grondrecht. Ook demonstraties rond mogelijk schokkende of controversiële opvattingen moeten maximaal beschermd worden.

  • Black Lives Matter-demonstratie op de Dam in Amsterdam, juni 2020.

    Regels rond kennisgeving

    Amnesty vindt het wenselijk dat de organisatoren van een demonstratie de gemeente tijdig op de hoogte brengen van hun wensen.

  • Extinction Rebellion blokkeert de snelweg in Den Haag op 6 juli 2022.

    Noodwetgeving

    Er worden te vaak noodbevelen ingezet tegen demonstraties. Amnesty vindt dat noodwetgeving in principe niet gebruikt moet worden.

  • Politie, anti-Zwarte Pieten- en pro-Pieten-demonstranten tijdens een grimmige intocht van Sinterklaas in Den Bosch.

    De rol van de politie

    De houding van de politie moet gericht zijn op het beschermen en begeleiden van demonstraties. Het uitgangspunt moet de-escaleren zijn.

  • Politie zet waterkanonnen in tijdens protest tegen corona maatregelen. Je ziet 2 politie op paarden met hun rug naar de camera gekeerd. Er worden waterkanonnen ingezet.

    Vijf vragen over de inzet van het waterkanon bij (vreedzame) demonstraties

    1. Wat is een waterkanon? Een waterkanon (waterwerper) is een geweldsmiddel dat in Nederland alleen bij optreden van de Mobiele…

  • Transparantie

    Amnesty en het NJCM monitoren demonstraties en verzamelen zo informatie over mogelijke schendingen van het demonstratierecht.

  • Klimaatdemonstratie in Amsterdam in maart 2022.

    Beperkingen uit angst voor wanordelijkheden

    Amnesty ziet in de praktijk dat burgemeesters (te) vaak vooruitlopen op mogelijke problemen en het demonstratierecht inperken.

  • Demonstratierecht in de klas - Jouw eigen protestactie

    Beperkingen van de vorm en de inhoud

    Zowel de nationale als internationale wetten bieden geen ruimte voor beperkingen van demonstraties vanwege de inhoud. Dat zou censuur zijn.

  • Boeren protesteren met tractoren bij het Tweede Kamergebouw, waar gedebatteerd wordt over de stikstofplannen van het kabinet. De boeren zijn het niet eens met het voorgestelde stikstofbeleid van het kabinet.

    Beperkingen in verband met het verkeer

    Gezien het belang van het demonstratierecht en de vaak tijdelijke aard van de hinder, moeten burgemeesters enige verkeersoverlast dulden.

  • De Nederlandse afdeling van Amnesty International heeft aangifte gedaan van bedreiging, vernieling en intimidatie door relschoppers bij de Sinterklaasintocht in Staphorst op zaterdag 19 november 2022.

    Gebrek aan sanctionering vijandig publiek

    Overzicht van de situatie in Staphorst met betrekking tot het gebrek aan sanctionering van vijandig publiek

Meer over dit onderwerp

  • Veiligheidstroepen verspreiden demonstranten die probeerden het parlementsgebouw te omsingelen in verzet tegen het besluit van de regering om de toetredingsonderhandelingen tot de Europese Unie (EU) uit te stellen tot 2028 in het centrum van Tbilisi op 28 november 2024.
    Nieuws
    3 december 2024

    Georgië: Arrestaties en mishandeling van demonstranten

    Onwettig geweld door de politie in Georgië houdt aan na vier opeenvolgende nachten van protesten.

  • Nieuws
    13 november 2024

    Zorgen over toename polarisatie en demonstratieverbod

    Tweede Kamerleden en het kabinet hebben het geweld in Amsterdam gebruikt om mensen nog meer tegen elkaar op te zetten en onrust te vergroten.

  • Nieuws
    16 oktober 2024

    Camerasurveillance door politie moet aan banden worden gelegd

    De Nederlandse politie zet een scala aan digitale middelen in om vreedzame demonstranten in de gaten te houden.

  • Nieuws
    2 september 2024

    Oproep Amnesty International aan onderwijsinstellingen: geef demonstratierecht de ruimte

    Ook dit studiejaar is de kans op Palestijnse solidariteitsdemonstraties groot. Amnesty hoopt op een gedegen aanpak, juist nu het debat op scherp staat.

Blijf op de hoogte!

Meld je aan voor onze maandelijkse nieuwsbrief. Daarin lees je het belangrijkste nieuws over mensenrechten en Amnesty, én blijf je op de hoogte van onze acties.
Ja, ik meld mij aan