Fernando: ‘Ik ben de stem van de stemlozen’
Fernando Halman is radio-dj bij FunX en presentator bij onder andere de Youtube podcast NandoLeaks Realtalk. Daarnaast is hij voice-over en bekend als ‘de stem van Zapp’. Hij vertelt over zijn ervaringen met etnisch profileren.
Lees ook:
Amnesty voert campagne tegen etnisch profileren. Doe mee en teken de petitie!
Fernando heeft zijn hele leven al met etnisch profileren te maken, voorbeelden te over. De laatste tijd wordt hij plots staande gehouden op zijn fiets.
‘Ik heb een fatbike en twee maanden geleden hield een agent me staande. Ik had mijn capuchon op. Ik vroeg wat er aan de hand was. De agent vroeg waar ik vandaan kwam. “Ik kom van mijn werk”, zei ik. En waar ik heen ging. Ik zei dat ik onderweg naar huis was en vroeg of hij nu iedereen die langsfietste ging stoppen. Hij kwam met een vaag verhaal over een inbraak en iemand op een fiets. Ik gaf aan dat ik geen (gestolen) spullen bij me had en dat er ook andere fietsen voorbij reden, die niet werden aangehouden. “Ik heb een capuchon op, je kunt mijn gezicht toch niet zien?”
Ik ben vervelend, en ging in discussie met de agent. Ik raakte wel wat geïrriteerd omdat hij gewoon een slecht verhaal had. Er was een agent bij die mij had herkend en hij zei “Hij is van de radio.” Ik zei “Ja ik ben van de radio, dus morgen heb ik weer content voor in mijn programma.” En toen heb ik dit verhaal ook op de radio verteld. Dat doe ik elke keer als iemand mij dwars zit, dan maak ik het bespreekbaar. Dan horen duizenden mensen het. Want ik ben niet bang.’
Dure auto
Fernando vertelt hoe hij door een goede vriend werd opgehaald in een Mercedes en 10 minuten later door de politie werd gestopt.
‘Ik had dat nog nooit meegemaakt, in een auto. Want ik heb geen auto. Mijn vriend zei dat het standaard was en dat het precies de reden was waarom hij zijn Porsche had weggedaan. “Als jij als man van kleur in een ‘te mooie auto’ rijdt,” zei hij, “dan vinden bepaalde mensen daar wat van en word je dus constant staande gehouden. Omdat ze denken dat jij de auto waarschijnlijk niet eerlijk verkregen hebt”.’
‘Standaardcontroles’ op vliegvelden
Ook op Schiphol werd Fernando vaak uit de rij gehaald. ‘Standaardcontrole is het altijd. Maar je ziet ondertussen wél alle witte mensen doorlopen.Toen ik dat voor het eerst meemaakte, was ik heel boos. Een jaar daarna vloog ik weer naar Aruba. Toen was ik wat bekender. Ze wilden me uit de rij halen en een medewerker zei “Nee, dat is Fernando man, van de radio, laat hem gaan, hij is cool.” Dus ik was blij, maar het was een dubbel gevoel: mijn bekendheid redde mij uit een situatie, maar het stoort me, want eigenlijk wilde hij me wel hebben.’
De stem van de stemlozen
Fernando vindt het belangrijk zich over dit soort ervaringen uit te spreken.
‘Ik ben wel de stem van de stemlozen. Ik ben iemand die niet gaat kruipen. Ik vind het belangrijk hier in mijn show aandacht aan te besteden. Luisteraars geven aan dat het dan voelt alsof ze niet alleen zijn.
Ik heb dit altijd gehad met mijn kleur. Terwijl het eigenlijk het probleem van de ander is. Maar ze maken het jóuw probleem. En ik zal altijd mijn best doen om dat te bespreken. Je moet die gesprekken voeren. Hoe pijnlijk ze ook zijn. Want anders denken mensen “het is toeval”.’
We bloeden allemaal dezelfde kleur
‘Deze ervaringen geven je het gevoel dat je minder bent dan een ander. En dat is iets wat mij stoort in mijn zijn. Want we bloeden allemaal dezelfde kleur, we zijn in mijn optiek allemaal part of the human race. Maar om de een of andere reden zijn er mensen die van mening zijn dat zij het recht hebben om jou minder te laten voelen. Geen enkele persoon zou dat mogen doen. Je wilt mij het gevoel geven dat jij machtiger bent dan ik, maar ik ga je laten zien dat jij dat niet bent. Dat is het rebelse dat in mij zit. Ik weiger om onrecht te laten zegevieren. Ik weiger gewoon.’
Collectief probleem
Volgens Fernando ligt een deel van de oplossing voor etnisch profileren bij de overheid.
‘Je hoopt dat de overheid daadkrachtig is. Net zo daadkrachtig als ze is met het innen van belastinggeld, wat heel systematisch en goed gebeurt. Als dat mogelijk is, hoe kan je dan niet ervoor zorgen dat bepaalde wetten worden nageleefd?’
‘Dit is een probleem dat niet binnen een of twee dagen verdwijnt. Ik hoop dat mensen het gesprek gaan voeren en het bespreekbaar maken. Want de kracht van dingen aan de kaak stellen is communicatie. Wij moeten meer het lef hebben om verhalen te vertellen, hoe kwetsend en pijnlijk het ook is. Het is niet alleen jouw verhaal, het is ook óns verhaal. Amnesty komt hier mee, bedrijven moeten dat ook doen. Want het is een collectief probleem. En het moet ook als collectief probleem worden aangepakt. Daar geloof ik in.’
