Wat je moet weten over de situatie van de Oeigoeren
Misschien heb je het al gehoord: in China worden systematisch Oeigoeren opgesloten in ‘heropvoedingskampen’. Volgens China een manier om ‘extremisme’ te bestrijden, volgens ons een heftige mensenrechtenschending. Omdat jij misschien net zo verbaasd bent als wij dat dit realiteit is, hebben wij een aantal vragen voor je op een rijtje gezet.
1) Wie zijn die Oeigoeren eigenlijk?
De Oeigoeren zijn een Turkssprekende moslimminderheid in de regio Xinjiang, in het noordwesten van China. Ze worden onderdrukt en gediscrimineerd door de Chinese regering – die ziet de Oeigoeren als afvallig. Meer dan één miljoen Oeigoeren en andere islamitische minderheden zijn door China opgesloten in ‘heropvoedingskampen’ in Xinjiang.
2) Het klinkt wel als een aflevering van Black Mirror!
Klopt. De Oeigoeren worden niet alleen opgesloten, maar ook afgeluisterd en gevolgd. China wil hen heropvoeden om ze trouw te laten zijn aan de Communistische Partij en probeert de Oeigoerse cultuur uit te roeien. Niet alleen de mensen in de kampen, ook de lokale bevolking in Xinjiang wordt continu op allerlei manieren in de gaten gehouden. Overal hangen camera’s met gezichtsherkenning en mobiele telefoons worden onderzocht.
3) De regering wil dus eigenlijk ‘brave Chinezen’ van ze maken?
Daar lijkt het wel op. China zegt dat het terrorisme wil bestrijden. Wanneer je bijvoorbeeld een hoofddoek draagt, een opvallende baard hebt of de Koran leest, dan wordt dat als extremistisch beschouwd. Islamitische uitingen zijn verboden.
4) Is het nou echt zo erg in die kampen?
Ja. De Oeigoeren worden er gehersenspoeld en zelfs gemarteld. Ze krijgen soms geen eten, worden geslagen met ijzeren stokken en aan hun handen opgehangen. Ouders en kinderen worden van elkaar gescheiden. Mensen die vastzitten in de kampen krijgen geen rechtszaak en hebben geen toegang tot een advocaat. Soms zitten ze maanden vast, terwijl hun familieleden niet weten waar ze zijn. Familieleden zijn doodsbang om zich hierover uit te spreken.
5) Gelukkig zijn de Oeigoeren die naar Nederland zijn gevlucht wel veilig, toch?
Zelfs hier worden ze nog onderdrukt door China. De 1.500 Oeigoeren die in Nederland wonen worden nauwlettend in de gaten gehouden, hun telefoons worden gehackt en ze krijgen dreigtelefoontjes. Als ze kritiek uiten op China, bijvoorbeeld via sociale media, worden hun familieleden in Xinjiang opgepakt.
6) Waarom laat de wereld dit toe?
Amnesty en andere mensenrechtenorganisaties maken zich al langere tijd grote zorgen over de situatie van de Oeigoeren. Samen met onder meer Human Rights Watch, drong Amnesty in februari 2019 bij de Verenigde Naties aan op een onderzoek naar de omstandigheden in de heropvoedingskampen. De VN maken zich ook zorgen en willen toegang tot Xinjiang. Maar China geeft geen gehoor aan die oproep.
Onlangs mochten enkele journalisten en diplomaten een kijkje nemen in de ‘heropvoedingskampen’. Na afloop meldden Chinese staatsmedia dat de bezoekers de omstandigheden in de kampen ‘indrukwekkend’ vonden en dat de gevangenen ‘het er naar hun zin hadden’.
7) Kan ik iets doen?
Absoluut! Door je stem te laten horen. Deze situatie moet meer aandacht krijgen. Hoewel de bekendheid van dit onderwerp groeit, moet er veel meer bewustzijn komen om druk te kunnen uitoefenen op China. Deel onze sociale media berichten. Laat ook je stem horen door onze petitie te tekenen. Samen voeren we de druk op om China de kampen te laten sluiten:
8) Heeft het wel zin, zo’n actie tegen China?
Zeker weten! Net als veel landen vindt China zijn imago belangrijk. Organisaties zoals wij helpen de internationale druk op te voeren. Wij kunnen daarbij alle steun gebruiken! Hoe meer mensen ons steunen, des te moeilijker het is ons te negeren. Soms is er een lichtje aan de horizon en wordt een activist vrijgelaten of een mensenrechtensituatie opgelost. Dan weten we dat ons werk effect heeft.
