Discriminatie

Met discriminatie bedoelen we het ongelijk behandelen en achterstellen van mensen op basis van kenmerken die er niet toe doen. Het woord discriminatie komt uit het Latijn en betekent letterlijk ‘het maken van onderscheid’. Onderscheid maken kan ertoe leiden dat mensen worden achtergesteld vanwege bijvoorbeeld hun etnische achtergrond, huidkleur, godsdienst, politieke of andere meningen, sekse, seksuele oriëntatie, leeftijd, gezondheid of een andere reden.

Waarom mensen discrimineren

Vaak zijn mensen zich er niet van bewust dat zij anderen discrimineren. Het is een sluipend proces dat begint bij gebrek aan kennis. Iedereen die anders is, wordt dan teruggebracht tot één aspect van zijn identiteit. Iemand is dan alléén nog maar moslim, of homoseksueel, of zwart. Mensen met een andere godsdienst, seksuele oriëntatie of huidkleur kunnen als een bedreiging worden gezien, of als concurrentie bij het vinden van werk of een woning. Angst voor het onbekende en een gevoel van onveiligheid zijn dan ook belangrijke oorzaken van discriminatie.

Het kan ook zijn dat mensen graag bij een groep willen horen. Door je af te zetten tegen een andere groep versterk je het groepsgevoel. Er ontstaat een sfeer van ‘wij tegen zij’, waarbij ‘wij’ voor al het goede staat en ‘zij’ voor alles wat slecht is. Dit ‘wij tegen zij’-gevoel wordt nog versterkt als er een zondebok wordt gezocht voor problemen in de samenleving. ‘Zij’ krijgen daar de schuld van, waarbij iedereen over een kam wordt geschoren.

Negatieve beeldvorming

Het ‘wij tegen zij’-denken is de laatste jaren sterker geworden. In veel gevallen worden moslims ervan beschuldigd dat zij een bedreiging voor de veiligheid zijn, waardoor ze anders worden behandeld. We zien dat ook in Nederland. Ook hier komt negatieve beeldvorming steeds meer voor en worden mensen steeds vaker gediscrimineerd op grond van hun herkomst of geloof.

Dat hangt volgens experts samen met de toestroom van vluchtelingen. Onder hen zijn veel mensen uit landen met een moslim-meerderheid. Ook terroristische aanslagen, zoals die in Frankrijk, België en Duitsland plaatsvonden, werken discriminatie in de hand. Als deze ontwikkeling zich doorzet, zullen er vaker mensen worden aangevallen vanwege hun ras, geslacht, nationaliteit of geloof. Dat is onacceptabel. Mensen moeten beoordeeld worden op hun daden, niet om wie ze zijn.

Artikel 1 van de Nederlandse Grondwet verbiedt discriminatie: ‘Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld’. Dit artikel is uitgewerkt in verschillende wetten en regels, waarin onder meer is vastgelegd wat verboden is. Een homoseksuele leraar die geweigerd wordt door een schoolbestuur, een vrouw die op de sportschool niet mag trainen met een hoofddoek om, een stagebedrijf dat aangeeft geen Marokkaans-Nederlandse stagiairs aan te nemen: drie voorbeelden van verboden discriminatie.