In Nederland zegt 19 procent van de vrouwen en 3 procent van de mannen te hebben meegemaakt dat iemand hun lichaam binnendrong zonder instemming. De daders worden vaak niet bestraft. Als er geen tekenen zijn van dwang ben je volgens de wet niet verkracht. Amnesty vindt dat de wet moet veranderen. Verkrachtingsslachtoffers verdienen erkenning en betere wettelijke bescherming.
Amnesty voert campagne om ervoor te zorgen dat het verkrachtingsdelict in de strafwet wordt gewijzigd zodat niet langer dwang centraal staat maar het ontbreken van wederzijdse instemming (consent). Want verkrachting is een mensenrechtenschending en de huidige wet is ouderwets en niet in lijn met mensenrechten. Daarnaast willen we met name onder jongeren, de dialoog over seks en instemming op gang brengen.
Lees meerDe campagne Let’s Talk About YES richt zich vanaf juni 2021 speciaal op universiteiten en hogescholen 11 procent van de vrouwelijke studenten en 1 procent van de mannen maakte namelijk tijdens de studie seksuele penetratie zonder instemming mee. De meesten weten niet bij wie op de onderwijsinstelling ze kunnen aankloppen. Daarom vragen Amnesty-activisten instellingen hun verantwoordelijkheid te nemen door een manifest te ondertekenen waarin ze beloven hun studenten beter te beschermen. Een flink aantal ondertekende inmiddels. Ook wakkeren de activisten het gesprek aan onder studenten, zodat ook zij voortaan eerst vragen naar instemming voor ze seks hebben.
Word je ook activist?64.318 mensen namen met hun foto of online bord plaats op onze digitale Ja-muur.
Zij roepen de politiek op om zo snel mogelijk een wet aan te nemen die alle seks zonder instemming noemt wat het is: verkrachting.
Lees hier welke kamerleden zich aansloten en op de foto gingen. Zij zeggen ook Ja voor een betere wet tegen verkrachting.
Op 8 maart 2020, Internationale Vrouwendag, trapten we de campagne af met een informatiebijeenkomst en deelname aan de Women’s March in Amsterdam. Daarna gingen groepen activisten in het hele land online en offline aan de slag om het gesprek over wederzijdse instemming bij seks aan te gaan. Samen met een actiegroep van vrouwen die seksueel geweld meemaakten, benadrukten we het belang van goede wetgeving tegenover Kamerleden en minister van Justitie en Veiligheid. Meer dan 53.000 mensen schreven een kaart aan de minister met de oproep zijn wetsvoorstel aan te passen. Met succes: in november 2020 liet de minister de Kamer weten dat hij terugging naar de tekentafel. Op 8 maart 2021, precies een jaar na de start van onze campagne, kwam hij met een verbeterd voorstel. Daarna volgde nog een internetconsultatie waarvoor Amnesty en de actiegroep input gaven. Hierna werden verdere verbeteringen doorgevoerd in het voorstel. Ook namen we deel aan verschillende rondetafelsessies en voerden we actie bij de Tweede Kamer.
Op dinsdag 4 juli 2023 stemde de Tweede Kamer over de nieuwe wet seksuele misdrijven. De wet werd met een overgrote meerderheid aangenomen. Een belangrijke wijziging in de wet gaat hiermee doorgevoerd worden: niet langer staat dwang centraal in het verkrachtingsdelict, maar het ontbreken van wederzijdse instemming (consent). Amnesty hoopt nu dat de Eerste Kamer snel volgt met een positief oordeel over de wet. De minister van Justitie en Veiligheid heeft toegezegd dat de 9 maanden die nodig zijn voor de implementatie van de wet echter al ingaan nu de Tweede Kamer heeft ingestemd met de wet. Lees hier meer over de uitgebreide tijdlijn van onze campagne.
De Amnesty Gender Teams zetten zich in voor verschillende onderwerpen in Nederland. Zij werken onder andere aan het voorkomen van seksueel geweld onder studenten. Dit doen zij bij 21 hoger onderwijs instellingen in het land. Samen met deze instellingen zorgen zij ervoor dat er 6 punten uit het LetsTalkAboutYes manifest uitgevoerd worden. Daarnaast werken de Amnesty Gender Teams aan het niet strafbaar stellen van abortus in Nederland. Zij komen op voor de rechten van sekswerkers en ter bescherming van slachtoffers van seksueel geweld onder vluchtelingen.
De teams zijn op zoek naar nieuwe activisten voor de volgende steden: Leiden, Delft, Amsterdam, Maastricht, Groningen, Tilburg, Utrecht, Wageningen en Den Haag. Wij zoeken collega’s voor een vrijwillige functie voor gemiddeld 2 – 4 uur per week. Heb je interesse, solliciteer dan hier.
Lees meer over het positieve effect van actievoeren.
Om seks te hebben moet je weten dat de andere persoon ook seks met jou wil. Dit betekent niet dat je een contract hoeft te ondertekenen. Je moet wél communiceren met je partner om er zeker van te zijn dat je allebei seks wilt. Dat is niet altijd makkelijk, maar oefening baart kunst.
Als algemene regel geldt: Twijfel je? Vraag het. Twijfel je nog steeds? Stop. Als iemand slaapt of buiten bewustzijn is, en niet kan reageren, kan iemand geen instemming geven voor seks. Ook niet als die persoon eerder instemde. Hij of zij kan op dat moment namelijk geen instemming meer geven. Je moet dan stoppen. Simpel toch?
Lees het dossierBen jij slachtoffer van seksueel geweld en zoek je hulp? Kijk dan op www.centrumseksueelgeweld.nl of www.watkanmijhelpen.nl of bel met het Centrum Seksueel Geweld op: 0800 0188.