Jemen: Miljoenen burgers lijden aan oorlog die 9 jaar geleden begon

De oorlog in Jemen duurt nu 9 jaar. De betrokken partijen slagen er niet in gerechtigheid te bieden aan slachtoffers van ernstige mensenrechtenschendingen. Miljoenen Jemenieten lijden nog steeds onder de langdurige gevolgen van het verwoestende conflict. Amnesty International roept wederom op tot het oprichten van een internationaal verantwoordingsmechanisme. 

‘Jemen heerste al een van de ergste humanitaire crises . De situatie van de burgerbevolking dreigt alleen maar te verslechteren na de recente militaire escalatie en de luchtaanvallen van de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk op Houthi-doelen.’

Amnesty International deed onderzoek naar tal van mensenrechtenschendingen, waaronder willekeurige detenties, gedwongen verdwijningen, martelingen en oneerlijke processen tegen mensenrechtenverdedigers, journalisten en iedereen die wordt gezien als tegenstander. De wijdverbreide straffeloosheid in Jemen moedigt de daders alleen maar verder aan. (LINKJES) 

Amnesty’s oproep 

Amnesty International herhaalt haar oproep aan de internationale gemeenschap om een internationaal verantwoordingsmechanisme op te zetten dat de ernstigste schendingen van het internationaal recht onderzoekt en hierover publiekelijk rapporteert. Ook moet deze instantiebewijsmateriaal verzamelen voor toekomstige strafrechtelijke vervolging en schadeclaims. Careccia: ‘Door niemand ter verantwoording te roepen laat de internationale gemeenschap niet alleen de slachtoffers in Jemen in de steek, maar voedt zij ook een algemeen klimaat van straffeloosheid waarin internationale misdrijven niet zullen afnemen.’ 

De humanitaire crisis in cijfers 

De crisis in Jemen is een van de ergste humanitaire crisis in de wereld op dit moment en telt 456 miljoenen ontheemden en 70.000 vluchtelingen en asielzoekers (UNHCR). De United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (OCHA) zegt dat 18,2 miljoen mensen humanitaire ondersteuning en bescherming nodig hebben. Minstens 17,6 miljoen mensen zijn niet zeker van voldoende voedsel. De helft van alle kinderen onder de 5 jaar lijdt aan een matige tot ernstige groeiachterstand als gevolg van voedseltekorten. 

VN doen geen onderzoek in Jemen 

In oktober 2021 wezen de leden van de VN-mensenrechtenraad een resolutie af die het mandaat zou verlengen van het door die raad opgerichte onderzoeksorgaan Group of Eminent International and Regional Experts of Yemen (GEE). De GEE was het enige internationale, onpartijdige en onafhankelijke onderzoeksorgaan dat rapporteerde over mensenrechtenschendingen en misstanden in Jemen. Saudi-Arabië lobbyde met de steun van de Verenigde Arabische Emiraten succesvol tegen het verlengen van het mandaat. Saudi-Arabië heeft daar belang bij, omdat het de Jemenitische overheid in de oorlog steunt en zich zo zelf schuldig maakt aan oorlogsmisdrijven in het land. 

Het wegvallen van de GEE betekent een enorm verlies voor het onpartijdig en onafhankelijk verzamelen en bewaren van bewijsmateriaal. Daardoor wordt het na afloop van de oorlog moeilijk daders strafrechtelijke te vervolgen en slachtoffers recht te doen. 

Op 26 juli 2023 brachten meer dan veertig maatschappelijke organisaties en belangenorganisaties van slachtoffers in Jemen de  Yemen Declaration for Justice and Reconciliation uit. Deze verklaring benadrukt de noodzaak van een rechtsproces na afloop van het conflict om het Jemenitische volk bij te staan.