Het jaar in vogelvlucht
Jaarverslag 2017
Januari
Chelsea Manning vrij – Klokkenluider Chelsea Manning werd eind 2013 tot 35 jaar gevangenisstraf veroordeeld voor het lekken van geheime informatie. Zij onthulde informatie over onder meer oorlogsmisdaden die begaan zouden zijn door het Amerikaanse leger. Op 17 januari 2017 verleent president Obama Manning gratie, op 17 mei komt zij vrij.
Graffitti-artiest vrij – De Cubaanse graffiti-artiest Danilo Maldonado Machado (‘El Sexto’) komt op 21 januari vrij. Op 26 november 2016 werd hij gearresteerd in zijn huis in de hoofdstad Havana, enkele uren nadat het overlijden van de Cubaanse oud-leider Fidel Castro was bekendgemaakt. Maldonado Machado zou ‘Se fue’ (‘Hij is weg’) op een muur hebben geschreven. Amnesty beschouwde hem als gewetensgevangene.
Filipijnen – Op 31 januari publiceert Amnesty een rapport over de Filipijnse politie. Die maakt zich schuldig aan het doden en tegen betaling laten vermoorden van duizenden mogelijke drugsmisdadigers. De laatste maanden is er een enorme toename aan buitengerechtelijke executies geweest, die mogelijk misdaden tegen de menselijkheid zijn. De opdrachten voor deze moorden komen uit de top van de regering.
Februari
Nationale Postcode Loterij – Op 6 februari wordt tijdens het Goed Geld Gala bekendgemaakt dat de Nationale Postcode Loterij dit jaar weer 3,6 miljoen euro aan Amnesty International schenkt. Dankzij een extra bijdrage van de Postcode Loterij in 2016 kunnen we investeren in de bescherming van burgers in crisisgebieden. Het project ‘Protect Civilians’, waarin crisisonderzoekers, forensische experts en communicatiespecialisten actief zijn, heeft al resultaat opgeleverd.
Ildar Dadin vrij – Op 22 februari wordt bekend dat het hooggerechtshof in Rusland het vonnis van de Russische activist Ildar Dadin heeft vernietigd. Hij komt binnen enkele dagen vrij. Dadin protesteerde tegen de annexatie door Rusland van de Krim, en voor de rechten van homo’s en lesbiennes, die in Rusland niet openlijk voor hun seksuele voorkeur kunnen uitkomen.
Muhammad Bekzhanov vrij – Op 22 februari wordt de Oezbeekse journalist Muhammad Bekzhanov vrijgelaten. Hij zat zeventien jaar in de gevangenis, waar hij werd gemarteld. Bekzhanov was in 1999 op basis van een gedwongen ‘bekentenis’ veroordeeld voor ‘staatsondermijnende activiteiten’. Hij was een van de langst vastzittende journalisten ter wereld. Amnesty voerde intensief actie voor Bekzhanov, onder andere tijdens de Schrijfmarathon 2015.
Maart
Olympische Spelen – Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) verplicht kandidaat-steden voor de Olympische Spelen van 2024 om mensenrechten te beschermen en te respecteren, zo blijkt uit het herziene gaststadcontract (‘Host City Contract’). Deze herziening is tot stand gekomen met aanbevelingen van de Sport and Rights Alliance (SRA), waar Amnesty International deel van uitmaakt.
Hereniging met familie – De Syrische vluchtelingen Alan, Gyan en hun familie zijn herenigd met hun dierbaren in Duitsland. Zij hebben daar een jaar op gewacht. Alan en Gyan, die lijden aan een ernstige spierziekte en in hun rolstoelen hun land ontvluchtten, zaten meer dan zes maanden onder vreselijke omstandigheden vast in een kamp nabij de Griekse hoofdstad Athene.
Jemen – Op 23 maart organiseren Amnesty International, Oxfam Novib, CARE Nederland en Save the Children een solidariteitsactie met de Jemenitische bevolking, die al jaren lijdt onder een vergeten oorlog. Op 25 maart is het twee jaar geleden dat de militaire coalitie onder leiding van Saudi-Arabië begon met luchtaanvallen op Jemen. Op het Museumplein in Amsterdam worden meer dan 2.500 kaarsen aangestoken die de tekst ‘YEMEN #FORGOTTENWAR’ vormen.
April
Afghanistan – Acht kinder- en mensenrechtenorganisaties, waaronder Amnesty, luiden de noodklok over de veiligheidssituatie in Afghanistan. Die is ernstig verslechterd sinds de terugtrekking van internationale troepen eind 2014. Vanwege de onveiligheid, instabiliteit en de zeer moeilijke omstandigheden voor ontheemden moeten de uitzettingen van kwetsbare mensen naar Afghanistan direct stoppen, zeggen de organisaties.
Salar Shadizadi vrij– De Iraniër Salar Shadizadi wordt op 25 april na tien jaar vrijgelaten uit de dodencel. Hij werd in 2007 op vijftienjarige leeftijd ter dood veroordeeld voor het neersteken van een vriend. Een verbazingwekkend vonnis, zeker omdat Iran verdragen heeft ondertekend die de doodstraf verbieden voor misdrijven begaan door minderjarigen. Door intensieve lobby en acties heeft Amnesty telkens zijn executies kunnen uitstellen, vaak pas op het laatste moment. In februari 2017 heeft de familie van het slachtoffer hem gratie verleend in ruil voor bloedgeld (diyah).
Executies Verenigde Staten – Op 28 april voltrekt de Amerikaanse staat Arkansas het vierde doodvonnis in tien dagen. Aanvankelijk was het doel om binnen anderhalve week acht terdoodveroordeelden te executeren, maar de andere vier terechtstellingen zijn uitgesteld. De autoriteiten maakten opeens haast, omdat een van de middelen die terdoodveroordeelden krijgen ingespoten bijna de uiterste houdbaarheidsdatum had bereikt. In Arkansas was al meer dan tien jaar geen doodvonnis meer voltrokken.
Mei
Journalisten in Turkije – Aan de vooravond van de Internationale Dag van de Persvrijheid projecteert Amnesty op 2 mei de tekst ‘Journalism is not a crime’ op de gevel van de Turkse ambassade in Den Haag, om aandacht te vragen voor gevangen journalisten in Turkije. De projectie verandert de ambassade tijdelijk in een gevangenis en toont de namen van journalisten die momenteel vastzitten.
Vrijspraak Máxima Acuña – Met een uitspraak van het hooggerechtshof van Peru is een einde gekomen aan de rechtszaak tegen mensenrechtenverdediger Máxima Acuña. Ze was aangeklaagd omdat ze weigerde haar grond af te staan aan een mijnbouwbedrijf. Amnesty voerde tijdens de Schrijfmarathon 2016 wereldwijd actie voor Acuña.
Journalist vermoord – De Mexicaanse journalist Javier Valdez Cárdenas wordt 15 mei 2017 vermoord. Hij wist dat dit vroeg of laat zou gebeuren. Nog geen twee maanden eerder twitterde hij nadat een collega werd gedood: ‘Laat ze ons allemaal maar vermoorden als op verslag doen van deze hel de doodstraf staat’. Valdez was een internationaal gewaardeerde journalist die over de georganiseerde misdaad en de Mexicaanse drugskartels schreef.
Juni
Rusland – Russische autoriteiten treden op 12 juni hardhandig op tegen de vreedzame demonstranten die op verschillende plekken in Rusland tegen corruptie demonstreren. Honderden van hen worden geslagen en opgepakt. Amnesty veroordeelt het optreden van de Russische autoriteiten en eist de onmiddellijke vrijlating van de demonstranten.
Demonstratie Turkse ambassade – Op 15 juni voert Amnesty actie bij de Turkse ambassade in Den Haag voor de vrijlating van Taner Kılıç, de voorzitter van Amnesty Turkije. Kılıç werd op 6 juni in de Turkse stad Izmir opgepakt, samen met 22 andere advocaten. Hij wordt vervolgd voor lidmaatschap van een terroristische organisatie.
Shell in Nigeria – Esther Kiobel daagt op 29 juni Shell voor de Nederlandse rechter. De aanklacht: medeplichtigheid aan de executies van haar echtgenoot, Barinem Kiobel en de andere Ogoni Nine, de mannen die werden opgehangen omdat ze kritiek hadden op Shell en het Nigeriaanse militaire regime.
Juli
Zuid-Sudan – In een jaar tijd zijn in Zuid-Sudan bijna een miljoen mensen op de vlucht geslagen voor aanvallen van regeringstroepen en oppositiestrijders. Burgers worden doodgeschoten, met machetes vermoord, in hun huizen verbrand en ontvoerd en verkracht. Dat staat in het op 4 juli verschenen rapport ‘If men are caught, they are killed, if women are caught, they are raped’- South Sudan – Atrocities in Equatoria Region Turn Country’s Breadbasket into a Killing Field.
Libië en Europa – Er is een duidelijk verband tussen het Europese beleid en het aantal vluchtelingen dat sterft op de Middellandse Zee. Dat toont Amnesty in het op 6 juli gepubliceerde rapport A perfect storm: The failure of European policies in the Central Mediterranean. Ook leiden Europese deals met Libië ertoe dat duizenden vluchtelingen en migranten het risico lopen om slachtoffer te worden van marteling en verkrachting in Libische gevangenissen.
Overlijden Liu Xiaobo – De Chinese mensenrechtenverdediger Liu Xiaobo overlijdt op 13 juli. Op 26 juni was hij, ernstig ziek, vanuit de gevangenis overgebracht naar een ziekenhuis. De winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede zat vast vanwege zijn kritiek op de Chinese staat. Decennialang vocht hij onvermoeibaar voor mensenrechten en fundamentele vrijheden in China, ondanks de vaak meedogenloze tegenstand van de Chinese regering.
Augustus
Demonstraties in Marokko – Minstens 66 demonstranten uit de Rif-regio vertelden Amnesty International dat ze zijn gemarteld of een andere slechte behandeling hebben gekregen tijdens hun gevangenschap. Amnesty roept de Marokkaanse autoriteiten op een onafhankelijk onderzoek in te stellen.
Erkin Musaev vrij – De Oezbeek Erkin Musaev wordt op 10 augustus na elf jaar gevangenschap vrijgelaten. Musaev werd beschuldigd van spionage. Hij ‘bekende’ uiteindelijk, volgens zijn familie na langdurige marteling. Zo’n bekentenis is niet rechtsgeldig, maar werd door de rechtbanken toch als bewijs geaccepteerd. Na drie oneerlijke processen kreeg hij twintig jaar strafkamp opgelegd. Amnesty voerde tijdens de Schrijfmarathon van 2014 massaal actie voor Musaev.
Chelsea Manning vrij – Klokkenluider Chelsea Manning werd eind 2013 tot 35 jaar gevangenisstraf veroordeeld voor het lekken van geheime informatie. Zij onthulde informatie over onder meer oorlogsmisdaden die begaan zouden zijn door het Amerikaanse leger. Op 17 januari 2017 verleent president Obama Manning gratie, op 17 mei komt zij vrij.
September
Sleepwet – Amnesty International steunt het initiatief van studenten van de Universiteit van Amsterdam voor een referendum over de Wet op inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Deze Sleepnwet geeft Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten zeer vergaande bevoegdheden en opent de deur naar ongekende massasurveillance. Hiermee wordt de privacy, vrijheid van gedachte en de vrije meningsuiting van burgers aangetast.
Autorijden in Saudi-Arabië – Saudische vrouwen mogen vanaf juni volgend jaar hun rijbewijs halen en legaal de weg op. Dat hebben de autoriteiten van Saudi-Arabië bepaald. Amnesty International is trots op de dappere vrouwelijke activisten die zich hier jarenlang voor hebben ingezet. Het is een hoopvol besluit, maar er moet nog veel gebeuren om de positie van vrouwen en andere critici echt te verbeteren.
Resolutie Jemen – Na stevige lobby vanuit Nederland neemt de VN-Mensenrechtenraad op 29 september een belangrijke resolutie aan. Hierdoor komt er onderzoek naar misdrijven door alle partijen in het conflict in Jemen. Dit is een grote doorbraak, waardoor gerechtigheid voor de talloze slachtoffers van ernstige mensenrechtenschendingen en zelfs oorlogsmisdaden een stap dichterbij komt.
Oktober
Benefietconcert – Janine Jansen en het Rotterdams Philharmonisch Orkest onder leiding van dirigent Yannick Nézet-Séguin organiseren op zondag 1 oktober samen met De Doelen Rotterdam een benefietconcert. De opbrengst van €65.000 is bestemd voor een nieuw educatieproject van Amnesty voor het mbo-onderwijs.
Afghanistan – Terwijl het aantal burgerdoden in Afghanistan naar recordhoogte stijgt, dwingen Europese landen steeds meer uitgeprocedeerde Afghaanse asielzoekers om terug te keren naar hun land. Daar lopen ze een reëel risico gemarteld, ontvoerd of gedood te worden. Dit blijkt uit het rapport Forced Back to Danger: Asylum-Seekers Returned from Europe to Afghanistan, dat Amnesty op 5 oktober publiceert. Amnesty roept Europese landen dan ook op te stoppen met het terugsturen van vluchtelingen naar het land.
Hereniging met familie – De Syrische vluchtelingen Alan, Gyan en hun familie zijn herenigd met hun dierbaren in Duitsland. Zij hebben daar een jaar op gewacht. Alan en Gyan, die lijden aan een ernstige spierziekte en in hun rolstoelen hun land ontvluchtten, zaten meer dan zes maanden onder vreselijke omstandigheden vast in een kamp nabij de Griekse hoofdstad Athene.
Zuhair Kutbi vrij – Op 14 november wordt bekend dat Zuhair Kutbi, een prominente Saudische schrijver en commentator, op 23 juni 2017 is vrijgelaten. De voorwaarden voor zijn vrijlating zijn onbekend, maar het reisverbod dat hij eerder kreeg opgelegd blijft gehandhaafd, evenals het verbod om via sociale media berichten te verspreiden.
Kobaltmijnen Congo– Op 15 november brengt Amnesty het rapport Time to Recharge uit. Daaruit blijkt dat grote elektronica- en autofabrikanten nog steeds te weinig doen om te voorkomen dat kobalt, de belangrijkste grondstof voor batterijen, niet onder mensonterende omstandigheden wordt verkregen. Kinderen en volwassenen werken in levensgevaarlijke omstandigheden in kobaltmijnen in de Democratische Republiek Congo.
Shell – Op 28 november publiceert Amnesty International het rapport A Criminal Enterprise? Shell’s Involvement in Human Right Violations in Nigeria in the 1990s. Dat toont aan dat Shell in de jaren ’90 betrokken was bij een serie moorden, verkrachtingenen martelingen van mensen die tegen olievervuiling protesteerden in de regio Ogoniland. Amnesty roept op tot een strafrechtelijk onderzoek. Het Openbaar Ministerie vraagt de dossiers die ten grondslag lagen aan het rapport op bij Amnesty en bekijkt of het de zaak voor de Nederlandse rechter wil brengen.
December
El Salvador – Op 13 december besluit een Salvadoraanse rechter dat Teodora del Carmen Vásquez nog twintig jaar in de gevangenis moet zitten omdat haar baby dood werd geboren. Ze werd gearresteerd op verdenking van het doden van haar baby. In El Salvador is abortus verboden, ook als een vrouw of meisje zwanger raakt na verkrachting of incest, of wanneer haar leven door de zwangerschap gevaar loopt. In februari 2018 wordt Teodora alsnog vrijgelaten.
Ahmed Abba vrij – Op 21 december wordt de Kameroense journalist Ahmed Abba in hoger beroep vrijgesproken. Abba was in april 2016 tot tien jaar gevangenisstraf en een boete van 84.000 euro veroordeeld. Het Hof oordeelde dat de straf naar 24 maanden moest worden teruggebracht. Omdat Abba al twee jaar vastzat, is hij nu vrijgelaten. Hij werd beschuldigd van het ‘niet afkeuren van terrorisme’ en het hebben van ‘financieel voordeel van terroristische daden’.
Journalisten in Turkije – Aan de vooravond van de Internationale Dag van de Persvrijheid projecteert Amnesty op 2 mei de tekst ‘Journalism is not a crime’ op de gevel van de Turkse ambassade in Den Haag, om aandacht te vragen voor gevangen journalisten in Turkije. De projectie verandert de ambassade tijdelijk in een gevangenis en toont de namen van journalisten die momenteel vastzitten.
Vrijspraak Máxima Acuña – Met een uitspraak van het hooggerechtshof van Peru is een einde gekomen aan de rechtszaak tegen mensenrechtenverdediger Máxima Acuña. Ze was aangeklaagd omdat ze weigerde haar grond af te staan aan een mijnbouwbedrijf. Amnesty voerde tijdens de Schrijfmarathon 2016 wereldwijd actie voor Acuña.
Journalist vermoord – De Mexicaanse journalist Javier Valdez Cárdenas wordt 15 mei 2017 vermoord. Hij wist dat dit vroeg of laat zou gebeuren. Nog geen twee maanden eerder twitterde hij nadat een collega werd gedood: ‘Laat ze ons allemaal maar vermoorden als op verslag doen van deze hel de doodstraf staat’. Valdez was een internationaal gewaardeerde journalist die over de georganiseerde misdaad en de Mexicaanse drugskartels schreef.
Juni
Rusland – Russische autoriteiten treden op 12 juni hardhandig op tegen de vreedzame demonstranten die op verschillende plekken in Rusland tegen corruptie demonstreren. Honderden van hen worden geslagen en opgepakt. Amnesty veroordeelt het optreden van de Russische autoriteiten en eist de onmiddellijke vrijlating van de demonstranten.
Demonstratie Turkse ambassade – Op 15 juni voert Amnesty actie bij de Turkse ambassade in Den Haag voor de vrijlating van Taner Kılıç, de voorzitter van Amnesty Turkije. Kılıç werd op 6 juni in de Turkse stad Izmir opgepakt, samen met 22 andere advocaten. Hij wordt vervolgd voor lidmaatschap van een terroristische organisatie.
Shell in Nigeria – Esther Kiobel daagt op 29 juni Shell voor de Nederlandse rechter. De aanklacht: medeplichtigheid aan de executies van haar echtgenoot, Barinem Kiobel en de andere Ogoni Nine, de mannen die werden opgehangen omdat ze kritiek hadden op Shell en het Nigeriaanse militaire regime.
Juli
Zuid-Sudan – In een jaar tijd zijn in Zuid-Sudan bijna een miljoen mensen op de vlucht geslagen voor aanvallen van regeringstroepen en oppositiestrijders. Burgers worden doodgeschoten, met machetes vermoord, in hun huizen verbrand en ontvoerd en verkracht. Dat staat in het op 4 juli verschenen rapport ‘If men are caught, they are killed, if women are caught, they are raped’- South Sudan – Atrocities in Equatoria Region Turn Country’s Breadbasket into a Killing Field.
Libië en Europa – Er is een duidelijk verband tussen het Europese beleid en het aantal vluchtelingen dat sterft op de Middellandse Zee. Dat toont Amnesty in het op 6 juli gepubliceerde rapport A perfect storm: The failure of European policies in the Central Mediterranean. Ook leiden Europese deals met Libië ertoe dat duizenden vluchtelingen en migranten het risico lopen om slachtoffer te worden van marteling en verkrachting in Libische gevangenissen.
Overlijden Liu Xiaobo – De Chinese mensenrechtenverdediger Liu Xiaobo overlijdt op 13 juli. Op 26 juni was hij, ernstig ziek, vanuit de gevangenis overgebracht naar een ziekenhuis. De winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede zat vast vanwege zijn kritiek op de Chinese staat. Decennialang vocht hij onvermoeibaar voor mensenrechten en fundamentele vrijheden in China, ondanks de vaak meedogenloze tegenstand van de Chinese regering.
Augustus
Demonstraties in Marokko – Minstens 66 demonstranten uit de Rif-regio vertelden Amnesty International dat ze zijn gemarteld of een andere slechte behandeling hebben gekregen tijdens hun gevangenschap. Amnesty roept de Marokkaanse autoriteiten op een onafhankelijk onderzoek in te stellen.
Erkin Musaev vrij – De Oezbeek Erkin Musaev wordt op 10 augustus na elf jaar gevangenschap vrijgelaten. Musaev werd beschuldigd van spionage. Hij ‘bekende’ uiteindelijk, volgens zijn familie na langdurige marteling. Zo’n bekentenis is niet rechtsgeldig, maar werd door de rechtbanken toch als bewijs geaccepteerd. Na drie oneerlijke processen kreeg hij twintig jaar strafkamp opgelegd. Amnesty voerde tijdens de Schrijfmarathon van 2014 massaal actie voor Musaev.
Syrië – Duizenden burgers zitten in de val in Raqqa, de ‘hoofdstad’ en het belangrijkste bolwerk van Islamitische Staat (IS). Nu de strijd om de stad zijn eindfase nadert, liggen vluchtende burgers in de vuurlinie van alle strijdende partijen. Dit concludeert Amnesty in een op 24 augustus verschenen rapport, na intensief onderzoek in de regio. Amnesty roept alle strijdende partijen op de bescherming van burgers als hun hoogste prioriteit te beschouwen en te zorgen dat er voldoende veilige wegen zijn voor mensen om te vluchten.
September
Sleepwet – Amnesty International steunt het initiatief van studenten van de Universiteit van Amsterdam voor een referendum over de Wet op inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Deze Sleepnwet geeft Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten zeer vergaande bevoegdheden en opent de deur naar ongekende massasurveillance. Hiermee wordt de privacy, vrijheid van gedachte en de vrije meningsuiting van burgers aangetast.
Autorijden in Saudi-Arabië – Saudische vrouwen mogen vanaf juni volgend jaar hun rijbewijs halen en legaal de weg op. Dat hebben de autoriteiten van Saudi-Arabië bepaald. Amnesty International is trots op de dappere vrouwelijke activisten die zich hier jarenlang voor hebben ingezet. Het is een hoopvol besluit, maar er moet nog veel gebeuren om de positie van vrouwen en andere critici echt te verbeteren.
Resolutie Jemen – Na stevige lobby vanuit Nederland neemt de VN-Mensenrechtenraad op 29 september een belangrijke resolutie aan. Hierdoor komt er onderzoek naar misdrijven door alle partijen in het conflict in Jemen. Dit is een grote doorbraak, waardoor gerechtigheid voor de talloze slachtoffers van ernstige mensenrechtenschendingen en zelfs oorlogsmisdaden een stap dichterbij komt.
Oktober
Benefietconcert – Janine Jansen en het Rotterdams Philharmonisch Orkest onder leiding van dirigent Yannick Nézet-Séguin organiseren op zondag 1 oktober samen met De Doelen Rotterdam een benefietconcert. De opbrengst van €65.000 is bestemd voor een nieuw educatieproject van Amnesty voor het mbo-onderwijs.
Afghanistan – Terwijl het aantal burgerdoden in Afghanistan naar recordhoogte stijgt, dwingen Europese landen steeds meer uitgeprocedeerde Afghaanse asielzoekers om terug te keren naar hun land. Daar lopen ze een reëel risico gemarteld, ontvoerd of gedood te worden. Dit blijkt uit het rapport Forced Back to Danger: Asylum-Seekers Returned from Europe to Afghanistan, dat Amnesty op 5 oktober publiceert. Amnesty roept Europese landen dan ook op te stoppen met het terugsturen van vluchtelingen naar het land.
Rohingya in Myanmar – Het leger en de politie van Myanmar begaan misdaden tegen de menselijkheid tegen de Rohingya, zegt Amnesty in haar meest gedetailleerde rapport sinds het begin van de Rohingya-crisis, dat op 18 oktober verschijnt. Het leger en de politie maken zich schuldig aan wijdverspreide en systematische moord, verkrachting en brandstichting.
November
Zuhair Kutbi vrij – Op 14 november wordt bekend dat Zuhair Kutbi, een prominente Saudische schrijver en commentator, op 23 juni 2017 is vrijgelaten. De voorwaarden voor zijn vrijlating zijn onbekend, maar het reisverbod dat hij eerder kreeg opgelegd blijft gehandhaafd, evenals het verbod om via sociale media berichten te verspreiden.
Kobaltmijnen Congo– Op 15 november brengt Amnesty het rapport Time to Recharge uit. Daaruit blijkt dat grote elektronica- en autofabrikanten nog steeds te weinig doen om te voorkomen dat kobalt, de belangrijkste grondstof voor batterijen, niet onder mensonterende omstandigheden wordt verkregen. Kinderen en volwassenen werken in levensgevaarlijke omstandigheden in kobaltmijnen in de Democratische Republiek Congo.
Shell – Op 28 november publiceert Amnesty International het rapport A Criminal Enterprise? Shell’s Involvement in Human Right Violations in Nigeria in the 1990s. Dat toont aan dat Shell in de jaren ’90 betrokken was bij een serie moorden, verkrachtingenen martelingen van mensen die tegen olievervuiling protesteerden in de regio Ogoniland. Amnesty roept op tot een strafrechtelijk onderzoek. Het Openbaar Ministerie vraagt de dossiers die ten grondslag lagen aan het rapport op bij Amnesty en bekijkt of het de zaak voor de Nederlandse rechter wil brengen.
December
Schrijfmarathon – Tijdens de jaarlijkse Schrijfmarathon op 10 december, de Dag van de Rechten van de Mens, schrijven mensen wereldwijd brieven naar autoriteiten en gewetensgevangenen. In Nederland wordt op een recordaantal van meer dan zeshonderd locaties geschreven.
El Salvador – Op 13 december besluit een Salvadoraanse rechter dat Teodora del Carmen Vásquez nog twintig jaar in de gevangenis moet zitten omdat haar baby dood werd geboren. Ze werd gearresteerd op verdenking van het doden van haar baby. In El Salvador is abortus verboden, ook als een vrouw of meisje zwanger raakt na verkrachting of incest, of wanneer haar leven door de zwangerschap gevaar loopt. In februari 2018 wordt Teodora alsnog vrijgelaten.
Ahmed Abba vrij – Op 21 december wordt de Kameroense journalist Ahmed Abba in hoger beroep vrijgesproken. Abba was in april 2016 tot tien jaar gevangenisstraf en een boete van 84.000 euro veroordeeld. Het Hof oordeelde dat de straf naar 24 maanden moest worden teruggebracht. Omdat Abba al twee jaar vastzat, is hij nu vrijgelaten. Hij werd beschuldigd van het ‘niet afkeuren van terrorisme’ en het hebben van ‘financieel voordeel van terroristische daden’.
