Seksuele rechten

Seksuele rechten zijn alle rechten die een persoon beschermen tegen dwang, discriminatie en geweld in het seksuele verkeer.

De belangrijkste seksuele rechten zijn: de vrijheid om al dan niet seksueel actief te zijn; vrijheid in de keuze van partner; vrijwilligheid in seksuele relaties; huwelijk naar eigen keuze; vrijelijk kunnen besluiten of en wanneer je kinderen wilt krijgen; goede gezondheidszorg op het gebied van seksualiteit; goede voorlichting.

Omstreden rechten

Of ook het recht op seksuele oriëntatie, zoals van lhbti+’ers, tot de seksuele rechten behoort is internationaal erg omstreden. De seksuele rechten zijn nauw verwant aan de reproductieve rechten (waaronder het recht op abortus) en in veel landen al net zo omstreden.

Belangengroepen zetten internationale of regionale instanties onder druk om de seksuele en reproductieve rechten te beperken. Onder deze vaak rijke en goed georganiseerde groepen zijn ook religieuze instanties. Op het hoogste niveau luisteren sommige landen naar deze groepen. Ze trekken seksuele en reproductieve rechten en gendergelijkheid in twijfel. Of ze noemen het principe van ‘mensenrechten voor iedereen’ een Westers concept.

Strijd voor seksuele rechten

De Amerikaanse juriste Catherine MacKinnon verrichtte belangrijk theoretisch werk op het gebied van seksuele rechten. De strijd voor seksuele rechten is vooral gevoerd door en voor vrouwen, omdat zij bij uitstek kwetsbaar zijn voor de schendingen van die rechten. Maar in principe kunnen bij beslissingen over bijvoorbeeld kindertal en abortus ook de seksuele rechten van mannen in het geding zijn.

Seksuele rechten: Amnesty’s visie

Amnesty heeft sinds 2004 van het werk voor seksuele en reproductieve rechten een belangrijk onderdeel van haar missie gemaakt. Dat begon met de campagne ‘Stop geweld tegen vrouwen’. Uitgangspunt is dat iedereen zelf moet kunnen besluiten over seksuele relaties en over het krijgen van nakomelingen. Vrouwen zijn vrijwel altijd de benadeelde partij als deze zaken niet goed zijn geregeld.

Amnesty vraagt om het niet strafbaar stellen van seksuele relaties die volwassenen uit vrije wil aangaan; vrijheid van informatie over en toegang tot voorbehoedsmiddelen; een verbod op gedwongen abortus en sterilisaties; recht op abortus voor elke persoon die zwanger kan worden, op een manier die hun rechten, autonomie, waardigheid en behoeften respecteert; toegang tot post-abortuszorg en tot op bewijs gebaseerde abortusgerelateerde informatie; en het niet strafbaar stellen van abortus (‘decriminalisering’).