Renditions

Renditions is Engels voor overdrachten. Sinds 2001, het begin van de ‘oorlog tegen het terrorisme’, duidt de term extraordinary renditions op het overdragen van van terrorisme verdachte gevangenen door de VS aan landen waar ze op geheime plaatsen werden vastgehouden. Ze liepen daar het risico slachtoffer te worden van marteling en wrede behandeling.

Zulke geheime gevangenissen waren er waarschijnlijk ook in Europa. De Raad van Europa en het Europees Parlement lieten onderzoek doen naar de overdrachten en het bestaan van geheime gevangenissen (‘donkere plekken’). Organisaties als Amnesty International en Human Rights Watch documenteerden de vluchten waarmee de gevangenen werden overgebracht. Ook legden ze getuigenissen vast van degenen die waren vervoerd.

In september 2006 gaf president George W. Bush het bestaan van geheime gevangenkampen buiten de VS toe. Maar hij noemde geen details. Amnesty vroeg de Amerikaanse en Europese regeringen herhaaldelijk om de renditions onmiddellijk te stoppen en te onderzoeken of functionarissen zich aan schendingen van mensenrechten, waaronder marteling en onwettige gevangenenneming, schuldig hadden gemaakt.

Renditions: Amnesty’s verklaring

In december 2006 verklaarde Amnesty: ‘Onderzoeken door de Raad van Europa en het Europees Parlement en een Openbaar Onderzoek in Canada hebben overtuigend bewijs opgeleverd dat de eerdere bevindingen van Amnesty International bevestigt met betrekking tot de medeplichtigheid, heimelijke verstandhouding of instemming van een aantal Europese en andere regeringen – zowel democratische regeringen zoals die van Canada als autocratische regeringen zoals die van Pakistan. In de laatste paar jaren zijn honderden mensen door de VS en haar bondgenoten illegaal overgebracht naar landen als Syrië, Jordanië en Egypte, waar ze het risico lopen het slachtoffer te worden van marteling en andere vormen van mishandeling, en van verdwijningen. Sommigen zijn terechtgekomen in Guantánamo, in door de VS geleide gevangenissen in Afghanistan of in “black sites” van de CIA. Advocaten kunnen geen petities richten aan de autoriteiten of om rechtsherziening of een eerlijk proces verzoeken voor degenen die in geheime detentie worden vastgehouden om de eenvoudige reden dat niemand weet waar en door wie ze worden vastgehouden. Internationaal toezicht is om dezelfde redenen onmogelijk.’