Human Rights Impact Assessment

Human Rights Impact Assessment is de evaluatie van bedoelde en onbedoelde gevolgen van mensrechtenbeleid voor de mensenrechtensituatie.

In het mensenrechtenbeleid is impact assessment onderdeel geworden van programma’s van onder meer Nederland en de EU. Ze is daar een vorm van rapportage die moet voorspellen of bijvoorbeeld het aanknopen van handelsbetrekkingen of investeren een schadelijk effect kan hebben op de mensenrechtensituatie in een bepaald land. Ze probeert ook te voorzien of bepaald beleid de situatie verbetert, zoals het minder toepassen van geweld en het verminderen van het aantal gevangenen.

Human Rights Impact Assessment: obstakels

De organisatie NomoGaia heeft op internet veel informatie bijeengebracht. De organisatie heeft diverse evaluatiemethodes geëvalueerd en een stappenplan uitgewerkt. Er is gebleken dat er nogal wat obstakels zijn voor een goede beoordeling. Voorbeelden daarvan zijn de juiste interpretatie van aanwijzingen dat de situatie verslechtert (early warnings), het ontbreken van gegevens in landen waar censuur bestaat, tegenwerking van regeringen, de wisselvalligheid van politieke ontwikkelingen en het gebrek aan bereidheid om aanbevelingen van evaluaties op te volgen.

Human Rights Impact Assessment in Europa en de VS

Opmerkelijk is dat de Europese Unie wel evaluaties vraagt, maar nooit serieus werk heeft gemaakt van een jaarlijkse rapportage over mensenrechten in de landen waarmee zij betrekkingen onderhoudt. Zo’n verplichte jaarlijkse rapportage bestaat wel in de VS en wordt gemaakt door het Ministerie van Buitenlandse Zaken, de Human Rights Reports.