Huiselijk geweld en mensenrechten

Huiselijk geweld omvat ernstige strafbare feiten, zoals lichamelijke en seksuele geweldpleging en bedreiging in de privésfeer.

Iedereen heeft het recht op een leven vrij van geweld. Toch treffen bepaalde vormen van geweld sommige groepen vaker. Geweld in de privésfeer (huiselijk geweld) treft vrouwen vaker dan mannen. Huiselijk geweld kent vele vormen, waaronder kindermishandeling, geweld tegen ouderen en (ex-)partnergeweld. Psychologisch geweld valt hier ook onder. Op deze pagina wordt geweld door (ex-)partners besproken.

Cijfers

Huiselijk geweld komt veel voor, ook in Nederland. Volgens de Prevalentiemonitor Huiselijk Geweld en Seksueel Geweld van het CBS werden in 2022 in Nederland bijna 1,3 miljoen mensen van 16 jaar en ouder het slachtoffer van huiselijk geweld. Voor 850 duizend mensen is dat geweld structureel: (bijna) dagelijks, wekelijks of maandelijks. Hieronder vallen ook mannen.

Wereldwijd wordt volgens cijfers van de VN één op de drie vrouwen ooit slachtoffer van fysiek en/of seksueel geweld binnen een intieme relatie of van seksueel geweld waarbij de dader niet de partner is, of beiden. De dader bij geweld tegen vrouwen is meestal de (ex)-partner.

Technologie en online geweld

Technologie en online geweld speelt een steeds grotere rol bij geweld tegen vrouwen: vrouwen krijgen bijvoorbeeld te maken met stalking of worden lastiggevallen op sociale media. Vrouwen kunnen ook te maken krijgen met online seksueel misbruik, waarbij de dader bijvoorbeeld seksueel getinte beelden of video’s plaatst zonder consent (instemming) van degene die is afgebeeld.

Vaak geen aangifte

Slachtoffers van huiselijk geweld durven vaak geen aangifte te doen, of denken dat politie en justitie niets met hun aangifte zullen doen. Geschat wordt dat 40 procent van de vrouwen die geweld meemaken hulp zoekt, meestal bij vrienden en familie. Hiervan gaat minder dan 10 procent naar de politie.

Femicide (vrouwenmoord)

Wereldwijd zijn er in 2022 ongeveer 48.800 vrouwen en meisjes vermoord door hun intieme partners of andere familieleden. In Nederland worden gemiddeld 43 vrouwen per jaar vermoord, meestal door hun (ex)-partner. Voorafgaand aan de moord is vaak al sprake van structureel geweld: mishandeling, psychisch geweld, bedreigingen en seksueel geweld. In 2023 werden in Nederland 26 vrouwen vermoord door hun (ex)-partner.

Mensenrechtenschending

Geweld tegen vrouwen is een ernstige mensenrechtenschending. De overheid heeft een verplichting om dit geweld te voorkomen en te bestrijden. Dat staat onder andere in het VN-Vrouwenverdrag en het Istanbul Verdrag.

Geweld tegen vrouwen raakt iedereen en is een probleem dat de gehele maatschappij aangaat.