Arbeidsomstandigheden en mensenrechten
De arbeidsomstandigheden van een groot deel van de wereldbevolking zijn slecht; in veel gevallen zijn ze zelfs levensbedreigend.
Voorbeelden van bedroevende arbeidsomstandigheden zijn er helaas in overvloed. Een greep: elfjarige meisjes die op plantages in India gedurende twaalf uur per dag de knoppen van katoenplanten breken, omdat er zo een beter bestendige plant ontstaat. Mannen die in Rusland de mijnen ingaan met liften die tientallen jaren geleden al zijn afgekeurd. Gezinnen die zich in Peru als migrantenarbeiders verhuren om te oogsten op een veld dat zwaar met pesticiden is bespoten. Kinderen in China die elke dag na schooltijd in vuurwerkfabrieken moeten werken om zo de kosten van de school te dekken.
Normen voor arbeidsomstandigheden
Normen voor arbeidsomstandigheden zijn vooral opgesteld door de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). ILO-verdragen bevatten regels over onder meer arbeidsduur, kinderarbeid, gelijke betaling voor gelijk werk en het verbod op dwangarbeid. De arbeidsnormen zijn in meer detail uitgewerkt in standaards zoals de SA8000, een gedragscode die bedrijven kunnen overnemen en laten controleren op naleving, en die sommige multinationals opleggen aan toeleveranciers. Een overzicht van de internationale arbeidsnormen is te vinden op de website van de ILO.
VN-richtlijnen
Amnesty heeft de ontwikkeling gesteund van de ‘VN-richtlijnen voor mensenrechten ten behoeve van ondernemingen’. Die worden ook wel aangeduid als de ‘Ruggie Principles’, naar de naam van de opsteller John Ruggie. Die richtlijnen bevestigen vooral bestaande internationale normen.
- Dwangarbeid, slavernij en uitbuiting van kinderen zijn verboden.
- Werknemers moeten in veilige en gezonde omstandigheden werken.
- Werknemers hebben recht op collectieve onderhandeling.
- Werknemers hebben recht op eerlijke en rechtvaardige beloning.
- Gevangenisarbeid mag alleen worden benut als ze in overeenstemming is met internationaal recht.
- Kinderen onder de vijftien mogen alleen voor licht werk worden ingezet.
Amnesty stelt dat de naleving van (minimale) arbeidsnormen een verplichting is onder internationaal recht. In tegenstelling tot sommige andere organisaties roept Amnesty niet op tot boycots van bedrijven die zich niet aan de arbeidsnormen houden.
