Antisemitisme en mensenrechten

Antisemitisme is de afkeer, discriminatie of vervolging van Joden. De term stamt uit de 19e eeuw, maar het verschijnsel is veel ouder.

Van oudsher droeg, bijvoorbeeld, de christelijke kerk een sterk antisemitisch denken uit, gebaseerd op het idee dat Joden schuldig waren aan de dood van Jezus. Op grond van soms fantastische aantijgingen, zoals dat Joden een pact hadden met de duivel of christenkinderen gebruikten voor rituele offers, vonden regelmatig Jodenvervolgingen en pogroms plaats.

Antisemitisme in de 20e en 21e eeuw

De meest massale vorm van ernstig antisemitisch geweld was de Holocaust, de vervolging en vernietiging van miljoenen Joden door het Duitse nazibewind voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog.  

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens uit 1948 was grotendeels een reactie op de vele mensenrechtenschendingen waarmee de Holocaust gepaard ging. 

Ook vandaag de dag is antisemitisme nog wijdverbreid. 

Antisemitisme en kritiek op Israël

Antisemitisme is een specifieke vorm van discriminatie op grond van geloof of etniciteit. Als zodanig moet antisemitisme worden onderscheiden van kritiek op de staat Israël, bijvoorbeeld wegens de behandeling van zijn Palestijnse burgers of vanwege het optreden in de door Israël bezette Palestijnse gebieden. Wie kritiek uit op de staat Israël maakt in beginsel gebruik van zijn vrijheid van meningsuiting, een mensenrecht. Wie zich antisemitisch uit of antisemitisch handelt, maakt zich schuldig aan discriminatie, een mensenrechtenschending.

De grens tussen kritiek op de staat Israël en antisemitisme wordt vaak betwist. Amnesty International wijst onder andere naar de Jerusalem Declaration on Antisemitism als een leidraad om deze van elkaar te onderscheiden.