Alleenstaande minderjarige asielzoekers (ama’s, amv’s)

Alleenstaande minderjarige asielzoekers (ama’s) zijn jongeren (jonger dan 18 jaar) van buiten de Europese Unie die zonder hun ouders of verzorgers naar Nederland komen en hier asiel aanvragen.

Chronologie

Sinds 2009 worden ama’s vaak aangeduid als alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s). Alleenstaande minderjarige asielzoekers werden soms ‘vooruit gezonden’ omdat hun familie de kans voor een kind om asiel te krijgen groter acht dan voor een volwassene. In Nederland steeg hun aantal vanaf midden jaren negentig sterk, tot 7.800 in 2000. Als reactie daarop is vanaf 2001 het ama-beleid veel strenger geworden. Hierdoor daalde het aantal ama’s aanzienlijk, tot enkele honderden per jaar. De grootste groepen waren afkomstig uit Angola, China, Sierra Leone en Guinee. Hun vlucht was bijna altijd door middel van mensensmokkel geregeld.

Vanaf 2015 nam het aantal amv’s weer sterk toe. Dat jaar waren het er 3.860. Ze kwamen vooral uit Syrië, Eritrea en Afghanistan. Vanaf 2022 zijn daar Somalië, Jemen, Sudan en Irak bijgekomen. In 2022 kwamen er 4.205 amv’s naar Nederland en in 2023 (t/m november) waren dat er 5.412.

Vluchtelingenstatus zelden verleend

In 2013 verviel in Nederland de regel van een bijna automatische verblijfsvergunning tot hun 18e jaar. Alleenstaande minderjarige vreemdelingen kunnen nu ook eerder worden teruggestuurd. Slechts heel weinig amv’s kregen de vluchtelingenstatus. In Nederland kunnen amv’s een beroep doen op hereniging met hun ouders als aantoonbaar is dat ze eerder door de eigen ouders zijn verzorgd. De opvang en voogdij is in Nederland in handen van Stichting Nidos.