De prominente Iraanse mensenrechtenactivist Nasrin Sotoudeh, vlak na haar vrijlating uit de gevangenis
© Abedin Taherkenareh / Epa

De brieven van Nasrin aan haar kinderen

Nasrin Sotoudeh is veroordeeld tot 38 jaar cel en 148 zweepslagen voor haar vreedzame mensenrechtenwerk. Het is al de tweede keer dat ze vastzit. Vanuit de gevangenis schrijft ze brieven aan haar kinderen. Dat deed ze vorige keer al, en dat doet ze nu weer. We mochten met haar meelezen.

Maart 2011

Hallo mijn liefste Nima,

Jou een brief schrijven is zo ontzettend moeilijk. Hoe leg ik jou uit waar ik ben, terwijl je zo onschuldig bent en nog te jong bent om de echte betekenis van woorden als gevangenis, arrestatie, veroordelingen, rechtszaak en onrechtvaardigheid te begrijpen?

Afgelopen week vroeg je me: ‘Mammie, kom je vandaag met ons mee naar huis?’ En ik was genoodzaakt om – in het bijzijn van veiligheidsagenten – te antwoorden: ‘Mijn werk zal een tijdje duren, dus ik kom later thuis.’ Toen knikte je, alsof je wilde zeggen dat je het begreep, je pakte m’n hand en gaf die een lief kusje met je smalle lippen.

Hoe leg ik uit dat ik niet thuis kan komen, dat ik niet vrij ben om me snel terug naar jou te haasten, want ik weet dat je tegen je vader hebt gezegd dat hij mij moest vragen mijn werk af te maken zodat ik naar huis kan komen. Hoe leg ik jou uit dat geen enkel ‘werk’ mij ooit zo ver weg zou houden van jou?

Mijn liefste Nima, de afgelopen zes maanden waren er twee momenten dat ik onbedaarlijk moest huilen. De eerste keer was toen mijn vader overleed en mij werd ontnomen bij zijn begrafenis aanwezig te zijn en te rouwen. De tweede keer was toen jij mij vroeg mee naar huis te komen en ik niet met je mee kon.

Mijn liefste Nima, in zaken over de voogdij over kinderen heeft de rechtbank herhaaldelijk beslist dat wanneer het op bezoekuren aankomt een kind van 3 jaar oud niet 24 uur onafgebroken aan zijn vader kan worden overgelaten. De rechtbank gelooft namelijk dat zo’n scheiding schade kan toebrengen aan het kind.

Diezelfde rechtelijke macht negeert echter de rechten van een 3-jarige, onder het mom dat zijn moeder actie onderneemt tegen de staatsveiligheid.

Het lijkt me overbodig te zeggen dat ik op geen enkele manier heb geprobeerd de nationale veiligheid in gevaar te brengen en dat het als advocaat mijn enige doel is mijn cliënten volgens de wet te beschermen.

Ik wil dat je weet dat ik, als vrouw, trots ben op de zware straf die tegen mij werd uitgesproken en dat ik me vereerd voel dat ik zoveel mensenrechtenactivisten heb verdedigd. De meedogenloze inspanningen van vrouwen hebben eindelijk bewezen dat we, of we het nu met ze eens zijn of niet, niet langer genegeerd kunnen worden.

Hopend op betere dagen,

Mama Nasrin

 

April 2011

Aan mijn liefste Mehraveh, mijn dochter, mijn trots en geluk,

Het is nu zes maanden geleden dat ik van jullie gescheiden werd, mijn lieve kinderen. Gedurende deze zes maanden mochten we elkaar maar een paar keer zien, en zelfs dan alleen maar in het bijzijn van veiligheidsagenten. Nooit kreeg ik de kans om jullie te schrijven, een foto te ontvangen of jullie te ontmoeten zonder enige veiligheidsrestricties. Mijn lieve Mehraveh, jij begrijpt meer dan wie ook de zorgen in mijn hart en de omstandigheden waaronder we elkaar mochten ontmoeten. Elke keer, na ieder bezoek en na iedere dag, worstel ik met de vraag of ik me wel genoeg bewust ben geweest van de rechten van mijn eigen kinderen en of ik die wel voldoende heb gerespecteerd. Meer dan wat ook wil ik zeker weten dat jij, mijn geliefde dochter in wier wijsheid ik heel erg geloof, me niet beschuldigt van het schenden van de rechten van mijn eigen kinderen.

Ik heb je ooit verteld: ‘Mijn dochter, ik hoop dat je nooit zult denken dat ik niet aan jou heb gedacht, of dat mijn acties deze straf verdienden. Alles wat ik heb gedaan is legaal en viel binnen de wet.’ Je streelde toen met je smalle handen mijn gezicht en antwoordde: ‘Dat weet ik mama. Ik weet het.’ Die dag voelde ik dat ik bevrijd was van de nachtmerrie dat mijn dochter me zou veroordelen.

Mijn liefste Mehraveh, net als dat ik jouw rechten nooit heb kunnen ontkennen en ze steeds met heel mijn kunnen geprobeerd heb te beschermen, kon ik ook de rechten van mijn klanten niet negeren.

Hoe kon ik het toneel verlaten zodra ik werd opgeroepen door de autoriteiten, wetende dat mijn cliënten achter de tralies zaten? Hoe kon ik hen in de steek laten als ze me als juridisch raadsheer hadden aangenomen en in afwachting waren van hun proces?

Het was mijn wens om de rechten van velen te beschermen, in het bijzonder de rechten van mijn kinderen en jullie toekomst, die ertoe leidde dat ik dergelijke zaken voor de rechter vertegenwoordigde. Ik geloof dat de pijn die onze familie en de families van mijn cliënten de afgelopen jaren hebben moeten doorstaan, niet tevergeefs is geweest. Gerechtigheid komt precies op het moment dat de meeste de hoop hebben opgegeven.

Ik mis je mijn liefste en stuur je honderd kussen,

Mama Nasrin

 

September 2018

Hallo mijn liefste Nima,

Ik weet niet hoe ik deze brief moet beginnen. Hoe kan ik vergeten dat je dit jaar zonder mij en zelfs zonder je vader aan je zijde met school moet beginnen? Hoe kan ik tegenover jou gewoon doen alsof dit een jaar is zoals alle andere? Hoe kan ik je vragen om op tijd naar school te gaan, je huiswerk te doen, goed te studeren en een goede jongen te zijn totdat we terugkomen?

Ik vind het vreselijk om als moeder deze woorden tegen je te moeten uitspreken, omdat ik weet dat je in je jonge leven voortdurend trauma’s doormaakt – door mij te moeten bezoeken in de gevangenis, door het verbod om me te bezoeken en door de angst voor onrecht.

Als moeder kan ik je niet vragen mijn bestaan te vergeten en bij jezelf te denken dat je helemaal geen moeder hebt, zodat ik mijn werk kan voortzetten en met een schoon geweten kan strijden voor mensenrechten. Nooit mag ik zo wreed tegen je zijn.

***

Mijn werk als advocaat, dat constant onder druk staat, trekt mij – en deze keer ook je vader – mee in de storm van onrecht en lafheid die de gemeenschap van Iraanse advocaten kapotmaakt.

Ik denk constant aan jou deze dagen, aan hoe eenzaam je je moet voelen, en aan onze lieve Mehraveh, die ons trots heeft gemaakt en die nu gedwongen is voor je te zorgen en tegelijkertijd je moeder en je vader te zijn.

Ik stuur je mijn tranen van liefde, in de hoop dat ze de onrechtvaardigheid van de tijd die we nu doormaken een beetje draaglijker voor je maken.

Ik stuur je duizenden kusjes want ik heb je veel te lang niet gezien.

Mama Nasrin