Zware straffen voor Marfa Rabkova en medebeklaagden in Belarus
In Belarus heeft een rechtbank mensenrechtenverdedigers Marfa Rabkova, Andrei Chapyuk en hun acht medebeklaagden tot lange gevangenisstraffen veroordeeld. Rabkova kreeg 15 jaar cel, Chapyuk verdwijnt voor 6 jaar achter de tralies.
‘De zware straffen voor mensenrechtenverdediger Marfa Rabkova en haar medebeklaagden zijn net zo beschamend als de daaraan voorafgaande arrestatie en talloze meldingen van marteling en mishandeling van demonstranten’, zegt Marie Struthers van Amnesty International. ‘Dit proces vanwege de verzonnen aanklacht van deelname aan ‘massale rellen’ is een aanfluiting voor de rechtspraak en is tekenend voor de onderdrukking van het Belarussische maatschappelijk middenveld.’
Amnesty’s oproep
Er waren geen massale rellen in Belarus. Marfa Rabkova en Andrei Chapyuk hadden nooit mogen worden aangeklaagd, en dat geldt ook voor hun medebeklaagden. De Belarussische autoriteiten moeten snel een einde maken aan de onderdrukking van activisten. Alle anderen die al gevangengezet zijn, slechts omdat ze hun mensenrechten vreedzaam uitoefenden, moeten ook onmiddellijk en onvoorwaardelijk worden vrijgelaten.
Achtergrond
Op 6 september 2022 veroordeelde de rechtbank van Minsk, Rabkova, een vrijwilligerscoördinator van de verboden mensenrechtenorganisatie Viasna, tot 15 jaar gevangenisstraf, terwijl Viasna-vrijwilliger Chapyuk tot 6 jaar cel werd veroordeeld.
Rabkova en Chapyuk werden op respectievelijk 17 september en 2 oktober 2020 willekeurig opgepakt vanwege het documenteren van mensenrechtenschendingen. Die vonden plaats na de omstreden presidentsverkiezingen van augustus 2020 die president Loekasjenko weer aan de macht bracht. Na de stemming gingen duizenden overwegend vreedzame demonstranten de straat op. De autoriteiten bestempelden de demonstraties als ‘massale rellen’ om daarna iedereen met een afwijkende mening het zwijgen op te leggen.
Marfa Rabkova werd onder meer schuldig bevonden aan ‘het organiseren van, deelnemen aan en trainen van anderen om deel te nemen aan massale rellen’, ‘het aanzetten tot sociale vijandigheid tegen de regering’ en ‘betrokkenheid bij een criminele organisatie’. Andrei Chapyuk werd schuldig bevonden aan ‘deelname aan massale rellen’ en ‘betrokkenheid bij een criminele organisatie’.
Hun medebeklaagden – Akihiro Haeuski-Hanada, Alyaksandr Frantskevich, Alyaksei Galauko, Alyaksandr Kazlyanka, Pavel Shpetny, Mikita Dranets, Andrei Marach en Daniil Chul – kregen tussen de 5 en 17 jaar gevangenisstraf opgelegd.
