Zuid-Sudan: willekeurig vastgehouden regeringscritici vrijgelaten
Op 7 en 9 november 2024 zijn de Zuid-Sudanese regeringscritici Michael Wetnhialic en Morris Mabior Awikjok Bak vrijgelaten. Zij zaten onterecht vast in de beruchte gevangenis in Juba die bekendstaat als “het blauwe huis”.
Michael Wetnhialic, een activist en criticus van de regering, werd in maart 2024 gearresteerd. Hij bracht zeven maanden door in onwettige detentie. Dit was de vijfde keer dat hij werd gearresteerd. De National Security Service (NSS) arresteerde hem voor het eerst in 2017. Hij bracht toen ongeveer zes maanden door in “het blauwe huis” op verdenking van Facebook-berichten waarin hij kritiek uitte op de NSS en hooggeplaatste NSS-functionarissen. Het blauwe huis is een detentiecentrum van de NSS.
Na zijn vrijlating liet Michael Wetnhialic weten: “Ik ben zeer dankbaar voor de steun die ik ontving van talloze individuen en verschillende organisaties. Als ik elk voorbeeld van jullie vriendelijkheid in detail zou moeten beschrijven, zou dat ongetwijfeld meer dan 100 pagina’s vullen. Daarom spreek ik mijn diepe waardering uit voor jullie niet-aflatende toewijding aan acties voor mij en voor anderen in nood. Ik besef dat sommigen van jullie daarmee aanzienlijke persoonlijke risico’s namen. Deze geest van solidariteit hebben we hard nodig in ons hart. Ik zal jullie steun nooit vergeten.”
Morris Mabior Awikjok Bak
Morris Mabior Awikjok Bak, een andere criticus van de regering, werd op 4 februari 2023 gearresteerd in Kenia, waar hij woonde. Gewapende Keniaanse veiligheidstroepen en een Zuid-Sudanese man in burgerkleding zouden hem hebben opgepakt. Hij werd met geweld teruggebracht naar Zuid-Sudan en zonder contact met de buitenwereld opgesloten in het blauwe huis.
Kort na zijn arrestatie voerde Amnesty International een spoedactie voor zijn onmiddellijke vrijlating. Amnesty werkte ook samen met de Pan African Lawyers Union, die op 24 februari 2023 een verzoekschrift indiende bij het Oost-Afrikaanse Hof van Justitie. Daarin vroegen we opheldering over het lot en de verblijfplaats van Morris Mabior Awikjok Bak.
Breder patroon ontvoeringen NSS
Wat er met Morris Mabior Awikjok Bak is gebeurd, past in een breder patroon van ontvoeringen en illegale overdrachten van Zuid-Sudanese vluchtelingen uit buurlanden door de NSS. In april 2024 werd Morris Mabior Awikjok Bak aangeklaagd wegens smaad. Amnesty zorgde ervoor dat hij toegang kreeg tot een advocaat.
Na zijn vrijlating stuurde een familielid een boodschap aan iedereen die aan zijn campagne heeft meegewerkt: “Geef mijn oprechte dank door aan het team van Amnesty International. Ik kan niet uitdrukken hoe dankbaar ik ben voor de onvoorwaardelijke steun die u en het team ons in moeilijke tijden hebben gegeven.”
