Zuid-Sudan: leger begaat oorlogsmisdrijven ondanks vredesovereenkomst
In augustus 2015 maakte een vredesovereenkomst een einde aan een jarenlange burgeroorlog in Zuid-Sudan, die vele levens eiste en miljoenen mensen op de vlucht deed slaan. Toch maakten het Zuid-Sudanese leger en bevriende milities zich tussen augustus en december schuldig aan moord, verkrachting en ontvoering van burgers. In juli 2016 braken er nieuwe gevechten uit.
In het vandaag verschenen Amnesty-rapport ‘We are still running’: War crimes in Leer, South Sudan staan schokkende verslagen over geweld tegen burgers en hele dorpen in het district Leer. Veel van de mensen die de Amnesty-onderzoekers spraken, vertelden hoe mannen en vrouwen op de vlucht werden doodgeschoten, en anderen van dichtbij werden neergeschoten. Ook beschreven ze hoe kinderen en ouderen levend in hun huizen werden verbrand, hoe vrouwen en meisjes werden ontvoerd en meerdere malen werden verkracht door verschillende soldaten, en hoe mensen werden vermoord omdat ze zich tegen verkrachting verzetten.
‘We hebben deze president gekozen en nu maakt hij ons dood…We willen dat de internationale gemeenschap dit weet. Vrouwen lijden veel. Een vrouw werd door zes mannen verkracht.’
Aldus Nyamile, een vrouw die getuige was van een aanval op de stad Adok Payam op 28 oktober 2015. Ze vertelde hoe ze zag dat zes meisjes werden vastgebonden, verkracht en toen werden meegenomen.
‘Vrouwen lijden veel’
Vooral vrouwen en meisjes werden ontvoerd en gedwongen te werk gesteld als dragers voor soldaten. Ze moesten de spullen dragen die de soldaten hadden buitgemaakt in dorpen die ze hadden overvallen, en voor hen koken. Sommige meisjes die probeerden te ontsnappen werden doodgeschoten. Volgens de getuigen en overlevenden die Amnesty interviewde, droegen de soldaten die hen aanvielen camouflagekleding uit het leger. ‘Het uniform was dat van Salva Kiir’, zo vertelde een vrouw. Kiir is de huidige president van Zuid-Sudan.
Maluth, vader van drie kinderen was ook getuige van gruwelijkheden begaan door het leger:
‘De vijanden kwamen. We renden naar de rivier. Ze schoten mijn broer in de rivier dood. En ze schoten mijn stiefmoeder dood in haar huis. Ze namen mijn zus en mijn vrouw mee naar de rivier, waar ze hen verkrachtten. Daarna staken ze onze huizen in brand.’
Oproep aan de Zuid-Sudanese regering
Er zijn nog geen stappen ondernomen om de daders en verantwoordelijken van deze aanvallen op burgers op te pakken. Deze oorlogsmisdrijven zijn het resultaat van jarenlange straffeloosheid in het land. De moorden, verkrachtingen en ontvoeringen van burgers moeten direct, onpartijdig en diepgaand worden onderzocht. De verantwoordelijken moeten worden berecht in eerlijke rechtszaken, en zij mogen niet de doodstraf krijgen.
