VS: vonnis tegen Greenpeace schadelijk precedent voor mensenrechten en klimaat
Een Amerikaanse jury heeft Greenpeace opgedragen om ten minste 660 miljoen dollar te betalen aan het fossiele brandstofbedrijf Energy Transfer. De jury bevond Greenpeace schuldig aan smaad en de protestacties van demonstranten tegen de Dakota Access-pijpleiding in 2016 en 2017.
“Dit vernietigende vonnis zet een gevaarlijk en verwoestend precedent voor de rechten op vrije meningsuiting en demonstratie, en maakt de toekomst van Greenpeace onzeker”, zegt Agnès Callamard de secretaris-generaal van Amnesty International.
“Dit vonnis heeft ernstige gevolgen voor inheemse mensen, milieuactivisten en klimaatactivisten die zich onvermoeibaar inzetten om mensenrechten te beschermen. Het zal ongetwijfeld een angstaanjagend effect hebben op mensen die zich inzetten om kwalijke praktijken van machtige bedrijven in de Verenigde Staten en de hele wereld aan te kaarten.”
Rechtszaak
De keuze van Energy Transfer om een rechtszaak te beginnen, kan worden gezien als een ‘SLAPP’, een strategische procedure tegen openbare deelname (Strategic Lawsuit Against Public Participation). Deze rechtszaak heeft tot gevolg dat het recht op vrije meningsuiting en vreedzame samenkomst worden ingeperkt, dat Greenpeace aanzienlijke schade werd berokkend, dat de middelen van Greenpeace werden opgeslokt door slepende rechtszaken en exorbitante schadevergoedingen, en dat Greenpeace werd belemmerd in haar mogelijkheden om terug te vechten.
“Hoewel SLAPPS geen nieuw fenomeen zijn, hebben we de afgelopen jaren een enorme toename gezien in het gebruik ervan om mensenrechtenverdedigers aan te vallen, kritiek te smoren, en transparantie en verantwoording te voorkomen bij belangrijke onderwerpen zoals klimaatzaken”, zegt Agnès Callamard. Veel landen hebben anti-SLAPP-wetten aangenomen om deze bedreiging tegen te gaan. Ook in de Verenigde Staten bestaan deze beschermende maatregelen. In Noord-Dakota echter niet, en dat kan er mede toe bijgedragen hebben dat dit vonnis er kwam.”
Effect op inheemse culturen
Naast het straffen van Greenpeace, kan dit vonnis ook een beangstigend effect hebben op inheemse mensen, die vaak vooroplopen bij het beschermen van het klimaat. Amnesty International verdedigt al lange tijd het recht van inheemse mensen om te demonstreren tegen de Dakota Access-pijpleiding, evenals hun recht om naar behoren te worden geraadpleegd en op een onderzoek naar de effecten van de pijpleiding op hun land, cultuur en toegang tot schoon water.
“Uiteindelijk zijn fossiele brandstofprojecten als deze pijpleiding niet alleen schadelijk voor inheemse mensen maar voor alle mensen en de planeet. De wetenschap is duidelijk: we moeten de winning, productie en het gebruik van fossiele brandstoffen dringend en op een rechtvaardige manier afbouwen om zo de ergste effecten van de opwarming van de aarde te voorkomen. Het is tijd dat de wereld paal en perk stelt aan de hebzucht van bedrijven die onze planeet verwoesten en iedereen die erop leeft schade toebrengt.”
