Uitzetting Oeigoeren naar China ‘onvoorstelbaar wreed’

Een groep van ongeveer 40 Oeigoeren die sinds 2014 vastzaten in Thailand zijn vandaag uitgezet naar China. De Oeigoeren ontvluchtten onderdrukking in China en lopen gevaar nu ze worden teruggestuurd. 

“Het gedwongen terugsturen van deze Oeigoeren naar China betekent dat ze groot risico lopen op ernstige mensenrechtenschendingen,” zegt Sarah Brooks van Amnesty International. “Wij roepen de Thaise autoriteiten op om duidelijkheid over hun status te verschaffen.”  

De mannen die vandaag zijn gedeporteerd maken deel uit van een groep van ongeveer 300 Oeigoeren die door de Thaise autoriteiten werden opgepakt op 13 maart 2014. Ze waren vervolging en discriminatie in de Chinese provincie Xinjiang ontvlucht. In juli 2015 werden ook al 109 mensen van deze groep naar China teruggestuurd.  

“Hun verhaal is huiveringwekkend,” zegt Brooks. “Ze vluchtten voor onderdrukking in China en werden in Thailand meer dan 10 jaar lang willekeurig gevangengezet. Het is ongelofelijk wreed dat ze nu mogelijk gedwongen zijn teruggestuurd naar een land waar Oeigoeren en andere etnische groepen in Xinjiang worden gemarteld en mishandeld, willekeurig worden opgesloten en gedwongen verdwijnen.” 

Non-refoulement

De Thaise overheid had deze mannen moeten beschermen, maar heeft hen in plaats daarvan opzettelijk blootgesteld aan ernstige risico’s. De autoriteiten hebben daarbij verzoeken van Amnesty International en de Verenigde Naties genegeerd. Zij riepen op het internationaal en nationaal erkende principe van non-refoulement niet te schenden. Dit houdt in dat mensen niet teruggestuurd mogen worden naar landen waar ze gevaar lopen. Het moment waarop dit gebeurt is extra wrang, omdat Thailand net lid is geworden van de VN Veiligheidsraad. 

“We roepen de Thaise en Chinese autoriteiten nu op om bekend te maken waar deze mensen zijn en – als ze nog worden vastgehouden – ervoor te zorgen dat hun rechten worden gewaarborgd, ook hun recht om niet gemarteld en op ander manieren slecht behandeld te worden.” 

“Veel van deze mannen verkeren na jaren gevangenschap in slechte gezondheid. Ze moeten toegang hebben tot medische zorg. Het is de hoogste tijd dat zij veilig met hun families worden herenigd.” 

Achtergrond 

Amnesty International heeft veel onderzoek gedaan naar de massale en systematische schendingen van de Oeigoeren in Xinjiang door de Chinese autoriteiten. Zo worden naar schatting meer dan 1 miljoen Oeigoeren in gevangenkampen vastgehouden. 

In een rapport uit 2021 beschrijft Amnesty International hoe de Chinese regering zich schuldig maakt aan ten minste een aantal misdrijven tegen de menselijkheid: gevangenschap, marteling en vervolging van Oeigoeren, Kazakken en andere minderheden (voornamelijk moslims) in Xinjiang.   

Een groep VN-experts schreef in een brief aan de Thaise overheid in januari 2025 dat 23 van de 48 mannen die nog vastzaten ernstige gezondheidsproblemen hadden, zoals “diabetes, nierfalen, verlamming van het onderlichaam, huidziekten, maag- en darmziekten en hart- en longproblemen.”  

Thailand moet zich als land houden aan het principe van non-refoulement. Dit verbiedt het overbrengen van mensen naar landen waar ze serieuze risico’s lopen op ernstige mensenrechtenschendingen.