Uitspraak Europees Hof over ‘onwettig’ Constitutioneel Hof Polen moet tot actie leiden

Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens oordeelde op 7 mei 2021 dat er onregelmatigheden waren bij de verkiezing van rechters voor het Constitutioneel Hof in Polen. Hierdoor werd de toegang tot een ‘bij wet ingesteld tribunaal’ uitgesloten omdat het Hof niet onafhankelijk is. Amnesty verwelkomt het oordeel van het Europese Hof en roept de Europese Unie op tot actie.

‘De beslissing van het Hof geeft een krachtig signaal af aan de Poolse autoriteiten: bemoeienis met de verkiezing van rechters voor het Constitutionele Hof maakt het Constitutionele Hof onwettig’, zegt Eve Geddie van Amnesty International.

Actie EU nodig

‘De uitspraak dat de rechtbank van het Poolse Constitutionele Hof niet onafhankelijk is en dat de benoeming van de rechters ervan in strijd is met de wet, moet de Europese Unie nu aansporen om eindelijk krachtig op te treden. De jarenlange “dialoog” die gevoerd werd om te voorkomen dat de Poolse autoriteiten de controle over hun rechtbanken overnemen, heeft duidelijk gefaald’, zegt Geddie.

‘Deze beslissing bevestigt wat veel mensen in Polen al een tijdje weten: dat het Constitutionele Hof de mensenrechten niet langer effectief kan beschermen. Immers, hoe kan een onwettige rechtbank de rechten van mensen handhaven?’

Achtergrond

In de uitspraak in de zaak Xero Flor tegen Polen oordeelde het Europese Hof dat er sprake was van een schending van het recht op een eerlijk proces en van het recht op een bij wet ingesteld tribunaal.

De verkiezing van rechters voor het Constitutioneel Hof in 2015 verliep via een onwetmatige procedure. Daarom oordeelde het Europees Hof dat het Poolse Constitutioneel Hof onwettig is. Dit Poolse Hof had eerder uitspraak gedaan in een aantal controversiële zaken. Zo oordeelde het dat de abortus van een foetus met een aangeboren afwijking in strijd is met de grondwet. Dat betekent dat het in Polen nog moeilijker wordt om een zwangerschap vroegtijdig af te breken.

Het oordeel van het Hof brengt de gezondheid van vrouwen in gevaar. Het is in strijd met de verplichtingen van Polen onder internationale mensenrechtenverdragen om af te zien van maatregelen die de rechten van vrouwen op seksuele en reproductieve gezondheidszorg terugdraaien. Polen moet zijn wetgeving in overeenstemming te brengen met andere EU-lidstaten en abortus wettelijk toestaan als een vrouw daartoe verzoekt of als er brede sociale gronden zijn.