Turkije: mensenrechten ernstig in gevaar na couppoging

De mensenrechten in Turkije liggen zwaar onder vuur na de bloedige couppoging op 15 juli 2016. Daarbij kwamen meer dan 200 mensen om het leven en werden ruim 8000 mensen gearresteerd.

Het is zorgelijk dat het aantal arrestaties snel toeneemt. Nog zorgelijker is het dat president Erdogan herinvoering van de doodstraf met het parlement gaat bespreken. Ook zijn er meldingen van mishandeling van gevangenen in Istanbul en Ankara. Op dit moment onderzoekt Amnesty de omstandigheden waaronder gevangenen worden vastgehouden.

Herinvoering doodstraf onrechtvaardig

De couppoging ging met veel geweld gepaard. Degenen die verantwoordelijk zijn voor buitengerechtelijke executies en andere mensenrechtenschendingen moeten worden berecht. Maar hard optreden tegen mensen die er een andere mening op na houden, en het herinvoeren van de doodstraf voor bestraffing van mensen die bij de couppoging betrokken waren, is onrechtvaardig.

Amnesty roept de Turkse autoriteiten op terughoudend en met respect voor de wet de nodige onderzoeken naar de mislukte staatsgreep uit te voeren. Ook moet ze eerlijke processen garanderen. Iedereen voor wie concreet bewijs ontbreekt voor betrokkenheid bij strafbare zaken, moet worden vrijgelaten.

Golf van zuiveringen

In de dagen na de couppoging volgde een golf van zuiveringen in het leger, het gerechtelijk apparaat en bij de overheid. Exacte cijfers ontbreken nog, maar voor zover bekend heeft de Turkse regering 7.543 ‘coupplegers’ gearresteerd, 7.000 politieagenten op non-actief gesteld en 2.700 rechters en aanklagers ontslagen – samen 20 procent van de rechterlijke macht. Daarnaast zijn ook nog 450 rechters, aanklagers en leden van de Turkse Raad van State gearresteerd.

Het grote aantal arrestaties en ontslagen is verontrustend gezien de groeiende intolerantie ten opzicht van critici van de regering, zoals journalisten en het maatschappelijk middenveld. De afgelopen maanden zijn zij in toenemende mate door de autoriteiten tegengewerkt.

Het is uiterst belangrijk dat de Turkse regering respect toont voor de mensenrechten en de wet, iets wat de coupplegers nalieten.