Turkije: arrestatie van mensenrechtenleider drijft de spot met nieuw Mensenrechtenactieplan

Op 19 maart 2021 werd in Turkije Öztürk Türkdoğan, voorzitter van de belangrijkste mensenrechtenorganisatie van Turkije, gearresteerd. Dat gebeurde tijdens invallen waarbij ook zo’n tien andere personen werden vastgehouden.

‘De detentie van Öztürk Türkdoğan is schandalig. De inkt van het 128 pagina’s tellende Mensenrechtenactieplan dat president Erdoğan twee weken geleden aankondigde, is nog maar nauwelijks droog, maar met deze arrestatie wordt duidelijk dat dit document niets waard is’, zegt Esther Major van Amnesty International.

Ironisch genoeg was Türkdoğan, het hoofd van de prominente mensenrechtenorganisatie İHD, door het ministerie van Justitie geraadpleegd voordat het actieplan werd opgesteld.

Amnesty’s oproep

Öztürk Türkdoğan moet onmiddellijk en onvoorwaardelijk worden vrijgelaten. Zijn arrestatie maakt een aanfluiting van de halfslachtige pogingen om het Turkse imago op te vijzelen als het gaat om mensenrechten. Er moet een einde komen aan de criminalisering van mensenrechtenverdedigers en van mensenrechtenorganisaties. Turkije moet zijn internationale verplichtingen nakomen om mensenrechtenverdedigers te beschermen en hun werk te vergemakkelijken.

Achtergrond

Waarvan Türkdoğan wordt beschuldigd, is niet bekend. Turkije beschikt over een scala aan wetten die de vrije meningsuiting onderdrukken.

Eind december 2020 nam het Turkse parlement een wet aan die volgens critici de vrijheid van niet-gouvernementele organisaties ernstig beknot. Volgens de wet kan de Turkse minister van Binnenlandse Zaken de leiding van een maatschappelijke organisatie op non-actief stellen als Justitie een onderzoek opent naar terroristische activiteiten van die ngo. Ook kunnen donaties worden geblokkeerd.

Tegenstanders van het regime

De wet is bedoeld om ‘terreurorganisaties’ in de gaten te houden, maar het risico bestaat dat met de wet de vrijheden van maatschappelijke organisatie beperkt worden. Ook internationale organisaties, zoals Amnesty, zullen onder de wet vallen en eveneens zo bestraft kunnen worden.

Gezien het feit dat duizenden maatschappelijke activisten, journalisten, politici en leden van beroepsorganisaties worden onderzocht in het kader van de antiterrorismewet, lijdt het geen twijfel dat deze wet gericht zal zijn op bijna alle groepen tegenstanders van het regime.