Tunesië, laat alle gedetineerde migranten vrij tijdens coronacrisis
De Tunesische autoriteiten moeten alle migranten vrijlaten die onder erbarmelijke omstandigheden worden vastgehouden in het Ouardia-centrum in de hoofdstad Tunis. Ook moeten zij garanderen dat deze mensen toegang krijgen tot adequate huisvesting en medisch zorg.
Het Ouardia-centrum is overvol: vijftig gedetineerden delen vijf kamers en twee badkamers met elkaar. ‘In de strijd tegen het coronavirus moeten de Tunesische autoriteiten naar mogelijkheden kijken om het aantal mensen in detentiecentra te reduceren. Als eerste stap zouden de migranten uit het Ouardia-centrum vrijgelaten moeten worden,’ zegt Amna Guellali van Amnesty International. ‘De omstandigheden zijn er dusdanig dat het onmogelijk is om maatregelen te nemen om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Mensen opsluiten alleen maar omdat ze migrant zijn is alleen toegestaan in de meest uitzonderlijke omstandigheden en kan eenvoudigweg niet worden gerechtvaardigd tijdens de wereldwijde coronapandemie.’
Amnesty interviewde zes mensen die momenteel in het Ouardia-centrum in vreemdelingendetentie zitten. Het centrum biedt onderdak aan tientallen mensen, onder wie zes vrouwen en ten minste één kind. Velen waren niet op de hoogte van de wettelijke basis voor hun detentie. Sommige anderen waren beschuldigd van strafbare feiten, werden vrijgelaten uit de gevangenis en vastgehouden in het centrum in afwachting van hun uitzetting. De mensen die vastzitten komen uit Ivoorkust, Senegal, Kameroen en Marokko. Zeker één persoon heeft asiel aangevraagd.
Op 15 april bezocht een regeringsdelegatie het centrum. Volgens twee gedetineerden met wie Amnesty sprak kreeg iedereen een papieren mondkapje en een fles met ontsmettingsmiddel.
Angst voor gezondheid
De gevangenen zeiden bang te zijn voor hun gezondheid nadat in maart en april nieuwe gedetineerden in het centrum werden vastgezet. Zij waren niet in quarantaine geweest of getest op coronabesmetting. Verschillende gedetineerden zijn momenteel in hongerstaking en eisen dat ze worden vrijgelaten omdat ze bang zijn voor besmetting. Anderen eisen dat ze worden teruggestuurd naar hun thuisland.
Willekeurige detentie
Vier van de zes door Amnesty geïnterviewden vertelden dat ze niet begrijpen waarom ze worden vastgehouden. Ze zijn niet op de hoogte gesteld van een administratief detentiebevel en zijn niet beschuldigd van een strafbaar feit. Hoewel deze beweringen niet konden worden geverifieerd, maak Amnesty zich ernstige zorgen dat sommige mensen in het Ouardia-centrum willekeurig worden vastgehouden. Dat is onwettig op grond van internationale mensenrechtenverdragen die bindend zijn voor Tunesië. Twee geïnterviewden zeiden dat ze al vele jaren in Tunesië wonen en eisen dat ze naar huis mogen terugkeren, waar ze zich veilig kunnen isoleren.
‘Ik begrijp niet waarom dit gebeurt’
Rajabu Kilamun uit de Democratische Republiek Congo vertelde dat hij al zeven jaar in Tunesië woont. Hij heeft een vereniging opgericht, Migrants sans Frontières, om migranten in Tunesië te helpen. Op 14 februari werd hij aangehouden en naar het Ouardia-centrum gebracht wegens zijn onrechtmatige verblijf in Tunesië. Kilamun legde uit dat de enige reden voor zijn aanhouding is dat hij geen verblijfsvergunning heeft, hoewel hij dat al vaak heeft aangevraagd maar nooit heeft ontvangen. ‘Ik begrijp niet waarom dit nu gebeurt, nadat ik zeven jaar in Tunesië woont. Ik word te midden van een gezondheidscrisis vastgezet als een crimineel,’ zeg Kilamun.
Niet genoeg zeep
Fiona, een van de vrouwelijke gedetineerden met wie Amnesty sprak, zei dat enkele vrouwen een slechte gezondheid en huiduitslag lijken te hebben. Toen ze om een arts vroegen, kregen ze te horen dat ze moesten wachten op de dokter die eens in de twee weken het centrum bezoekt. ‘Ik ben hier nu een maand en ik kan je vertellen dat de situatie net zo slecht is als toen ik hier aankwam,’ zegt Fiona. ‘Ze geven ons niet eens genoeg zeep om onze handen te wassen. Als je geen geld hebt om je eigen zeep te kopen, heb je er nooit genoeg van. Ik maak me grote zorgen over mijn gezondheid, aangezien ik zie dat andere vrouwen die hier al langer zijn ziek worden en huiduitslag krijgen door de vuile lakens die we krijgen.’
Wachten op uitzetting
Een gedetineerde schatte dat ten minste twintig mensen die in het Ouardi-centum vastzitten, zijn beschuldigd van misdrijven. Ze zijn in afwachting van uitzetting naar hun land van herkomst. Een ander vertelde dat hij eind maart naar het Ouardia-centrum werd gebracht nadat hij een voorlopige hechtenis in de gevangenis had uitgezeten. Hij zei dat hij wordt vastgehouden totdat hij kan worden uitgezet. Ook vertelde hij dat de meeste gedetineerden zonder geld komen te zitten, wat betekent dat ze niet langer in staat zijn om eten of schoonmaakproducten te kopen.
Amnesty’s oproep
‘Als er mensen zijn die echt terug willen naar hun land van herkomst, moeten de Tunesische autoriteiten samenwerken met de desbetreffende regeringen om hun een veilige en vrijwillige terugkeer te garanderen, en uiteraard met volledige inachtneming van het beginsel van non-refoulement’, zegt Amna Guellali.