Stel waarde van mensenrechten centraal tijdens handelsmissie China

De prominente mensenrechtenadvocaat Teng Biao roept de koning en regeringsvertegenwoordigers op de mensenrechten te bespreken tijdens het staatsbezoek.

Amnesty maakt zich ernstige zorgen om de invoering van een hele reeks nieuwe repressieve wetten. Op basis van deze wetgeving hebben de Chinese autoriteiten vrijwel ongelimiteerde bevoegdheden om vreedzame burgers te arresteren en tot langdurige gevangenisstraffen te veroordelen. Dat zij daar gebruik van maken bleek afgelopen zomer toen meer dan 245 advocaten en vreedzame activisten het doelwit werden van politieacties. Dertig van hen worden nog altijd op een onbekende locatie vastgehouden, zijn ‘verdwenen’ of zitten vast. Zij kunnen worden aangeklaagd op grond van strenge veiligheidswetgeving en kunnen tot maximaal 15 jaar cel krijgen.

‘Handel mag nooit een excuus zijn om mensenrechten niet aan de orde te stellen. Als Nederland de vervolging en intimidatie van mensenrechtenadvocaten negeert en enkel over handel spreekt, laten wij dappere mensen en de meest kwetsbare burgers die zij verdedigen, in de steek’, aldus Eduard Nazarski, directeur van Amnesty International Nederland.

Wang Yu

Het eerste slachtoffer van de grootschalige klopjacht van afgelopen zomer, was de advocaat Wang Yu. Zij durfde het aan om prominente mensenrechtenzaken op zich te nemen. Zo verdedigde ze Cao Shunli, een mensenrechtenadvocaat die vorig jaar in een politiecel overleed, en de prominente Oeigoerse wetenschapper Ilham Tohti, die levenslang kreeg voor ‘separatisme’. Het is voor Amnesty onmogelijk om erachter te komen onder welke omstandigheden Wang Yu wordt vastgehouden.

Uit eerdere zaken waarbij mensen in geheime detentie zaten, blijkt dat ze regelmatig slachtoffer worden van marteling tijdens uitvoerige verhoren. Daarnaast ontvangen gevangenen vaak niet de medische zorg die ze nodig hebben. De Nederlandse bewindslieden die afreizen naar China zouden in hun contacten met de Chinese autoriteiten opheldering moeten vragen over de verblijfplaats van Wang Yu en oproepen tot garanties dat zij niet wordt gemarteld, en aandringen op haar onmiddellijke vrijlating.

De klopjacht op advocaten en activisten staat in schril contrast met de voornemens van president Xi Jinping om de Chinese rechtsstaat te versterken. Ook de recente steun van de Chinese president bij de Verenigde Naties voor de rechten van vrouwen is volstrekt ongeloofwaardig zolang advocaten en activisten die zich inzetten voor vrouwenrechten nog steeds worden geïntimideerd en vervolgd.

Teng Biao

Meer dan ooit is het van belang om ngo’s, advocaten, activisten en kritische journalisten in China te steunen in hun pogingen van China een rechtsstaat te maken waarin mensenrechten worden gerespecteerd, beschermd en bevorderd. Prominente mensenrechtenverdedigers zoals advocaat Teng Biao vrezen echter dat China’s handelspartners de repressie zullen legitimeren door economisch gewin boven de mensenrechten van Chinese burgers te stellen. In een videoboodschap gericht aan bewindspersonen die naar China reizen en de koning zegt Teng Biao onder andere:

‘Ik begrijp dat zowel economische belangen als mensenrechten deel uitmaken van het Nederlandse buitenlandbeleid, maar wie in China winst verkiest boven mensenrechten en vrijheid moedigt daarmee het repressieve beleid van de regering van Xi Jinping aan’

‘Namens vele Chinese mensenrechtenverdedigers verzoek ik u, Majesteit, en de Nederlandse regeringsvertegenwoordigers mensenrechten hoog op de agenda te plaatsten tijdens uw bezoek’

‘Ik hoop dat u, Majesteit, de Chinezen kan vertellen dat iedereen die voor gerechtigheid strijdt op steun van Nederland kan rekenen’

Lees hier onze brief aan premier Rutte