Saudi-Arabië: gevangengenomen voetbalfans kunnen 5 jaar cel krijgen voor scanderen leuzen 

De autoriteiten van Saudi-Arabië moeten onmiddellijk 12 voetbalfans vrijlaten die zijn opgepakt voor het scanderen van leuzen tijden een voetbalwedstrijd in januari van dit jaar.  

De voetbalfans zongen folkloristische leuzen over de geboorte van Imam Ali, die wordt vereerd door sjiitische moslims. Een video van het tafereel werd op sociale media gedeeld. De rechtszaak van de 12 fans staat gepland voor 28 maart 2024.  

De 12 fans zijn lid van de Al Safa Football Club supportersvereniging en kunnen wanneer ze veroordeeld worden tot 5 jaar cel krijgen. Zij zijn samen met meer dan 150 mensen opgeroepen en ondervraagd in de eerste week van februari, een paar dagen na de wedstrijd.  

De mensen die werden opgeroepen zijn met dreigementen van opsluiting door beveiligingsfunctionarissen gedwongen om een verklaring te ondertekenen. Hierin bekenden zij dat ze ‘sektarische uitspraken’ gedaan zouden hebben. Dat vertelden activisten aan Amnesty International.  

Sportswashing

‘Terwijl de Saudische autoriteiten miljarden uitgeven aan sportswashing om het imago van het land op te poetsen, laat de arrestatie van de voetbalfans weer zien hoe zwaar de vrije meningsuiting wordt onderdrukt. Dit is slechts het meest recente voorbeeld van de repressie,’ zegt Heba Morayef van Amnesty International. ‘In deze zaak maakten leden van een religieuze minderheidsgroep slechts gebruik van hun recht om hun religie tot uiting te brengen.’  

‘De Saudische autoriteiten moeten de ongegronde aanklachten tegen de 12 supporters laten vallen en hen direct vrijlaten. Saudi-Arabië bereidt op dit moment een bid voor om het WK 2034 te hosten. Deze zaak onderstreept de serieuze risico’s die voetbalfans lopen: voor het simpelweg uiten van een mening kunnen ze gecriminaliseerd worden op grond van vage en onrechtmatige strafwetgeving. Voetbalfans over de hele wereld zouden deze zaak goed moeten volgen.’ 

Samen met 8 andere maatschappelijke organisaties veroordeelt Amnesty International de arrestaties in dit gezamenlijke statement.  

Na een analyse van rechtbankdocumenten concludeert Amnesty International dat de fans worden vervolgd op basis van een anti-cybermisdaadwet. Deze verbiedt het ‘produceren, voorbereiden, verzenden of opslaan van materiaal dat inbreuk maakt op de openbare orde, religieuze waarden, publieke moraal en privacy, via het informatienetwerk of computers’.  

Strafmaatregelen voor de voetbalclub

Ook de Al Safa Club wordt gestraft. De Saudische voetbalfederatie heeft de club maatregelen opgelegd omdat zijn fans de regelgeving overtraden door ‘uitspraken te doen die in strijd waren met de bepalingen van de disciplinaire – en ethische regels regelgeving’. De club kreeg een boete van 200.000 riyals (ongeveer 49.000 euro) en is verplicht de volgende vijf wedstrijden thuis te spelen zonder aanwezigheid van fans. 

‘De Saudische autoriteiten moeten het mensen toestaan zich vrij te uiten,’ zegt Heba Morayef. ‘Er zijn tal van mensen opgesloten door de autoriteiten onder het mom van terrorismebestrijding. Zij kwijnen weg in Saudische gevangenissen omdat ze zich uitspraken over vrouwenrechten op sociale media.’ 

Achtergrond 

Zo’n 15% van de Saudische bevolking behoort tot de sjiitische moslimgemeenschap, wat de grootste religieuze minderheidsgroep is in het land. De autoriteiten vervolgen en veroordelen stelselmatig leden van de gemeenschap die hebben geprotesteerd voor gelijke rechten. Om afwijkende meningen de kop in te drukken hebben rechtbanken strenge gevangenisstraffen en doodvonnissen opgelegd als politiek wapen tegen de sjiitische bevolking. 

In een recent rapport analyseert Amnesty International een gelekte voorlopige versie van het wetboek van strafrecht van Saudi-Arabië. Deze zorgt voor verdere onderdrukking en criminaliseert onder andere godslastering en homoseksualiteit.