Saudi-Arabië sinds stokslagen Badawi: een jaar bloederige onderdrukking
De recente massa-executie van zevenenveertig mensen op één dag zorgde voor wereldwijde verontwaardiging. Onder de geëxecuteerden was de sjiitische geestelijke Nimr al-Nimr. Vorige maand oogstte Saudi-Arabië lof omdat vrouwen mochten meedoen aan gemeenteraadsverkiezingen, maar intussen ging de onderdrukking van mensenrechtenactivisten door, en schond het land veelvuldig het internationaal oorlogsrecht met bombardementen in Jemen.
Mensenrechtenverdedigers
Een jaar na de stokslagen van Badawi zitten in Saudi-Arabië nog tientallen gewetensgevangenen vast. Ze lopen het risico op wrede straffen en mishandeling omdat ze op vreedzame wijze actievoerden. Onder de Saudische antiterrorismewet van 2014 worden steeds meer mensenrechtenverdedigers tot lange gevangenisstraffen veroordeeld. De bondgenoten van Saudi-Arabië blijven de onderdrukking steunen onder het mom van de zogenaamde ‘oorlog tegen het terrorisme’.
Oneerlijke rechtszaken en doodstraf
In Saudi-Arabië zijn onafhankelijke mensenrechtenorganisaties en openbare bijeenkomsten, waaronder vreedzame demonstraties, verboden. De antiterrorismewet wordt gebruikt om critici de mond te snoeren en activisten vast te zetten. Zo ook de prominente sjiitische geestelijk leider Nimr al-Nimr, die samen met drie andere sjiitische moslims op 2 januari werd geëxecuteerd. Ook zijn neef Ali al-Nimr en de sjiitische activisten Dawood al-Marhoon en Abdullah al-Zaher hangt executie boven het hoofd. Ze waren alle drie minderjarig toen ze werden opgepakt. Ze kregen geen eerlijke rechtszaak en werden ter dood veroordeeld op basis van ‘bekentenissen’ die, zo zeggen ze zelf, via marteling zijn afgedwongen. Tussen januari en november 2015 werden in Saudi-Arabië 151 mensen geëxecuteerd – het grootste aantal sinds 1995.
Militaire coalitie in Jemen
Sinds maart 2015 leidt Saudi-Arabië de militaire coalitie in Jemen, die duizenden luchtaanvallen heeft uitgevoerd in gebieden die in handen zijn van Houthi-rebellen. Bij deze luchtaanvallen zijn honderden burgers om het leven gekomen, en werden onder meer scholen en ziekenhuizen geraakt. Uit onderzoek van Amnesty blijkt dat sommige van deze aanvallen bewust gericht waren op burgerdoelen.
Raif Badawi
Op 9 januari 2015 kreeg Raif Badawi op een plein in de Saudische stad Jeddah vijftig stokslagen toegediend. Hij was in mei 2014 tot duizend stokslagen en een gevangenisstraf van tien jaar veroordeeld voor het opzetten van een online forum en ‘het beledigen van de islam’. Na de eerste vijftig stokslagen heeft Badawi er verder geen gekregen. Wereldwijd kwamen meer dan één miljoen mensen voor Badawi in actie. In Nederland demonstreert Amnesty al anderhalf jaar iedere vrijdagmiddag bij de Saudische ambassade in Den Haag.
