Russische kinderen van anti-oorlogsactivisten doelwit autoriteiten
Russische autoriteiten nemen steeds strengere maatregelen tegen kinderen en hun familieleden. Vooral degenen die zich verzetten tegen de Russische agressie in Oekraïne moeten het ontgelden. Dit staat in een publicatie van Amnesty International die vandaag verschijnt.
In de publicatie Russia: “Your children will go to an orphanage”: Children and the Crackdown on Protest legt Amnesty International bloot hoe de Russische autoriteiten kinderen het recht op vrije meningsuiting ontzeggen, die kinderen en hun familieleden tot doelwit maken omdat ze tegen de oorlog zijn en hen indoctrineren met oorlogspropaganda. De autoriteiten gebruiken kinderen om druk uit te oefenen op volwassenen die tegen de oorlog zijn. Dit doen ze door gezinnen uit elkaar te halen, ouders te dreigen hen uit de ouderlijke macht te zetten en zelfs door kinderen in instellingen te plaatsen.
Band tussen kinderen en ouders schaamteloos misbruikt
‘Ondanks alle praatjes van het Kremlin over de waarde van het gezin wordt juist de band tussen kinderen en hun ouders schaamteloos misbruikt om afwijkende meningen de kop in te drukken’, zegt Oleg Kozlovsky van Amnesty International. ‘In deze politiek gemotiveerde aanval op kinderen zijn scholen en leraren instrumenten geworden van vervolging en willekeurige inmenging door de staat. Scholen indoctrineren kinderen met valse, door de overheid voorgeschreven verhalen en geven andersdenkenden direct aan bij de politie en veiligheidsdiensten.’
Risico op scheiden van gezinnen
De Russische autoriteiten pakken kinderen en hun ouders of verzorgers die zich verzetten tegen de Russische oorlog in Oekraïne aan via onderwijsinstellingen of repressieve methodes als gedwongen opname in instellingen, willekeurige arrestaties, huiszoekingen en strafrechtelijke vervolging van minderjarigen. De dreiging die hiervan uitgaat weerhoudt mensen ervan om hun stem te laten horen.
Deze onderdrukkende maatregelen hebben ernstige gevolgen voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid van kinderen. Ook de financiële gevolgen voor gezinnen zijn groot. Ze komen in geldproblemen of de opleiding van de kinderen wordt verstoord. Sommige gezinnen moeten uiteindelijk het land verlaten om strafvervolging of gedwongen scheiding te voorkomen.
Ondervraagd vanwege Whatsapp-profielfoto
Op 5 oktober 2022 werd de toen 10-jarige Varvara (Varya) Galkina door de politie in Moskou ondervraagd over haar WhatsApp-profielfoto, een tekening die steun aan Oekraïne uitdrukte. De politie bedreigde haar moeder, Elena Jolicoeur, en deed een huiszoeking bij hen thuis. Elena moest deelnemen aan een programma voor ‘ouders die hun plichten niet goed vervullen’. Ze ontvluchtte Rusland met haar twee dochters uit angst voor verdere vervolging.
6 jaar gevangenisstraf voor minderjarige
Op 22 november 2023 werd Yegor Balazeykin uit Sint-Petersburg door een militaire rechtbank veroordeeld tot 6 jaar gevangenisstraf. Hij kreeg deze straf omdat hij 10 maanden eerder flessen diesel en terpentine naar twee recruteringscentra had gegooid – een in Rusland wijdverbreide vorm van protest tegen de oorlog in Oekraïne. Yegor was 16 jaar oud toen hij dit deed. In Nederland kun je op die leeftijd een gevangenisstraf van maximaal 24 maanden jeugddetentie krijgen. Yegors acties, die geen schade veroorzaakten, werden buiten proportie bestempeld als ‘terroristische aanslagen’ . Aangezien ‘terrorisme’- zaken berecht worden door militaire rechtbanken, is er niet veel bekend over de omstandigheden van andere zaken die vergelijkbaar zijn met die van Balazeykin.
Naar weeshuis gestuurd om tekening
De 12-jarige Maria Moskalyova uit Jefremov (300 km ten zuiden van Moskou) maakte in april 2022 op school een anti-oorlogstekening. De schoolleiding gaf haar bij de politie aan. Op 1 maart 2023 werd ze in een weeshuis geplaatst. De tekening van Maria trok de aandacht van de autoriteiten naar het gezin. Haar alleenstaande vader Aleksei Moskalyov had op sociale media berichten met steun aan Oekraïne geplaatst. Ook schreef hij over misdaden van het Russische leger en deelde hij karikaturen van Poetin. Aleksei werd aanvankelijk beboet en later veroordeeld tot een gevangenisstraf van 2 jaar in een strafkolonie. In het weeshuis ervoer Maria stress en isolatie. Na publieke verontwaardiging mocht ze uiteindelijk bij andere familieleden wonen.
Moeder gescheiden van pleegzoon
Op 24 september 2022 pakte de politie bij een willekeurige arrestatie in Oelan-Oede, in Oost-Siberië, oppositieactiviste Natalya Filonova op. Dit gebeurde tijdens een vreedzaam protest tegen de mobilisatie van reservisten voor de oorlog in Oekraïne. Op beschuldiging van ‘geweld tegen een overheidsbeambte ’ werd de toen 62-jarige vrouw na enkele maanden huisarrest in voorlopige hechtenis geplaatst. Natalya ontkent de beschuldigingen. Haar (toen) 16-jarige pleegzoon Vladimir Alalykin, die een beperking heeft, werd in een weeshuis geplaatst. Vladimir mocht het proces van zijn pleegmoeder niet bijwonen en op 31 augustus 2023 werd ze veroordeeld tot 2 jaar en 10 maanden gevangenisstraf. Vladimir bleef in het weeshuis.
Oproep van Amnesty International
Oleg Kozlovsky: ‘De wereld staat in Rusland op zijn kop. De politie, de rechtbanken en zelfs scholen vormen een directe bedreiging voor kinderen die het niet eens zijn met de regering.’ Amnesty International dringt er bij de Russische autoriteiten op aan het recht van kinderen op vrijheid van meningsuiting, vereniging en vreedzame vergadering te respecteren en te beschermen. Ook moeten ze ervoor zorgen dat kinderen deze rechten zonder angst voor vergelding kunnen uitoefenen. De autoriteiten moeten stoppen met het inperken of afnemen van de ouderlijke macht en het opsluiten van kinderen omdat zij gebruikmaken van hun mensenrechten of demonstratierecht. Sociale diensten en kinderombudsmannen moeten handelen in het belang van kinderen en de internationale mensenrechtenwetten naleven.
De Russische autoriteiten moeten een einde maken aan het berechten van burgers, vooral kinderen, voor militaire rechtbanken. Zij moeten het rechtssysteem niet langer gebruiken om afwijkende meningen te vervolgen. Er moet een einde komen aan oorlogspropaganda en politieke indoctrinatie op scholen.
Amnesty International roept op tot de onmiddellijke vrijlating van Aleksei Moskalyov, Natalya Filonova en anderen die gevangen zitten omdat ze vreedzaam hun rechten uitoefenden. Ongegronde terrorisme-gerelateerde aanklachten tegen individuen als Yegor Balazeykin moeten worden ingetrokken.
