Rusland sluit sjamaan die mars tegen Poetin liep op in psychiatrisch ziekenhuis

In Rusland oordeelde een rechter dat de Siberische sjamaan Aleksandr Gabyshev voor onbepaalde tijd moet worden opgesloten in een psychiatrisch ziekenhuis. Hij had in 2019 gezworen president Poetin uit het Kremlin te ‘zuiveren’.

‘Aleksandr Gabyshev is een symbool van verzet geworden tegen de steeds repressievere regering van Vladimir Poetin’, zegt Natalia Zviagina van het Amnesty-kantoor in Moskou. ‘Het is dus is niet verwonderlijk dat de autoriteiten zich tot het uiterste hebben ingespannen om hem het zwijgen op te leggen en hem zwart te maken. De autoriteiten gebruiken “psychiatrische zorg” als straf – een methode die in de Sovjettijd vaak werd gebruikt.’

‘Staat maakt leven kapot’

‘Het is echt schokkend om te zien hoe gemakkelijk het leven door de staat wordt kapotgemaakt van iemand die het aandurft om vreedzaam zijn mening te uiten en de autoriteiten te bekritiseren. Een verplichte psychiatrische behandeling is een vorm van marteling en andere vormen van mishandeling. De autoriteiten moeten hiervan afzien en Aleksandr Gabyshev onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrijlaten. Hij is alleen maar veroordeeld tot een verplichte psychiatrische behandeling voor onbepaalde tijd omdat hij vreedzaam gebruikmaakte van zijn recht op vrijheid van meningsuiting’, zegt Zviagina.

Achtergrond

Op 23 september 2021 werd het beroep van Aleksandr Gabyshev afgewezen en werd de beslissing over gedwongen ziekenhuisopname voor onbepaalde tijd bevestigd. Op 26 juli 2021 oordeelde de rechtbank van Jakoetsk dat Gabyshev voor onbepaalde tijd moet worden opgesloten in een psychiatrisch ziekenhuis voor een verplichte, ‘intensieve’ behandeling. De rechtbank verklaarde dat Aleksandr Gabyshev ‘krankzinnig’ is. Hij werd schuldig bevonden aan ‘het gebruik van geweld tegen politieagenten’ en het ‘oproepen tot extremisme’.

In 2019 werd Aleksandr Gabyshev bekend nadat hij honderden kilometers van Jakoetsk naar Moskou liep en beloofde zijn zelfverklaarde magische krachten te gebruiken om president Poetin uit het Kremlin te ‘zuiveren’. Na een reis van ongeveer 3.000 kilometer werd hij in september 2019 ontvoerd door de politie en beschuldigd van vermoedelijke ‘publieke oproepen tot extremisme’. Daarna werd hij voor onderzoek in een psychiatrisch ziekenhuis opgenomen. Hij werd 2 dagen later vrijgelaten, maar werd in mei 2020 opnieuw gedwongen opgenomen in het ziekenhuis. Deze keer zogenaamd omdat hij weigerde zich te laten testen op corona. Na publieke verontwaardiging en een internationale solidariteitscampagne werd Gabyshev 2 maanden later vrijgelaten.

In januari 2021, twee weken nadat Aleksandr Gabyshev een nieuwe mars naar het Kremlin aankondigde, drongen vijftig politieagenten zijn huis binnen, arresteerden hem en brachten hem naar een psychiatrisch ziekenhuis. Deze keer werd hij beschuldigd van ‘oproepen tot extremisme’ en het ‘gebruik van geweld tegen politieagenten’. Tijdens zijn arrestatie zou Gabyshev het uniform van een agent hebben verscheurd en hem oppervlakkig verwond hebben met een batas, een ceremonieel Yakut-zwaard.