Rusland moet zorgen voor vrijlating Zarema Musaeva en intimidatie van critici stoppen

De Russische federale autoriteiten moeten er voor zorgen dat de ontvoerde Zarema Musaeva snel wordt vrijgelaten. Ze is de moeder van mensenrechtenverdediger Abubakar Yangulbaev. Ook moet er een einde komen aan de vervolging van andere critici van de Tsjetsjeense autoriteiten.

Op 20 januari 2022 hebben zeker zeven gewapende mannen ingebroken in het appartement van Zarema Musaeva en haar echtgenoot, de gepensioneerde federale rechter Saydi Yangulbaev in Nizhnii Novgorod in Centraal-Rusland. De mannen spraken Tsjetsjeens en een van hen stelde zich voor als lid van het Tsjetsjeense ministerie van Binnenlandse Zaken. Musaeva werd naar Tsjetsjenië gebracht en daar in hechtenis genomen. Later werd bekend dat ze 15 dagen vast moet zitten op beschuldiging van ‘vandalisme’.

Leider Kadyrov uit doodsbedreigingen

De volgende dag uitte Ramzan Kadyrov een expliciete doodsbedreiging tegen de familie. Op zijn Telegram-kanaal verklaarde hij dat de familie van Yangulbaev ‘wacht op een plek in de gevangenis of onder de grond’ en dat zijn familieleden ‘niet langer vrij zullen kunnen rondlopen en kunnen genieten van het leven’ omdat ze de eer van Tsjetsjenen ‘diep kwetsen’.

‘Deze schandelijke campagne tegen Abubakar Yangulbaev, zijn familie en andere critici van de Tsjetsjeense autoriteiten heeft alle grenzen overschreden’, zegt Marie Struthers van Amnesty International. ‘Als deze mishandeling van critici en hun familieleden voortduurt, zullen we genoodzaakt zijn te concluderen dat de federale autoriteiten ofwel geen enkele invloed hebben op acties van regionale ambtenaren, ofwel dat ze medeplichtig zijn aan deze wetteloosheid.’ Tsjetsjenië is een autonome deelrepubliek van de Russische Federatie in het federale district Noordelijke Kaukasus.

Fysiek geweld

De indringers gebruikten fysiek geweld tegen Musaeva, haar man en hun dochter Aliya, evenals tegen hun advocaat en leden van het Comité tegen Foltering die bij hen in het appartement waren. Haar echtgenoot en zijn dochter Aliya hebben vervolgens Rusland verlaten uit angst voor represailles. Op 23 januari 2022 meldde Abubakar Yangulbaev dat zeker vijftien familieleden in Tsjetsjenië mogelijk zijn ontvoerd en willekeurig worden vastgehouden door de politie. Twee andere familieleden zitten sinds december vorig jaar vast.

Ook andere critici bedreigd

Op 23 januari 2022 uitte Kadyrov nieuwe bedreigingen, deze keer tegen Igor Kalyapin, voorzitter van het Comité tegen Foltering en lid van de Presidentiële Raad voor de Mensenrechten, en tegen Elena Milashina, onderzoeksjournalist van de onafhankelijke krant Novaya Gazeta. Kadyrov noemde hen ‘terroristen en handlangers van terroristen’ en drong er bij de federale autoriteiten op aan om ze op te sluiten. Kalyapin en Milashina zijn mensenrechtenverdedigers die herhaaldelijk kritiek leverden op het Tsjetsjeense leiderschap en de grove mensenrechtenschendingen in de regio aankaartten.

Achtergrond

Eind december 2021 werden in Tsjetsjenië tientallen familieleden van vijf critici ontvoerd, onder wie familieleden van advocaat Abubakar Yangulbaev. De advocaat zelf zat ook vast, maar werd na verhoor vrijgelaten.

De Tsjetsjeense autoriteiten ondervroegen Abubakar Yangulbaev in verband met de publicaties van het Telegram-kanaal 1A dat, dat kritiek heeft op de autoriteiten en Kadyrov. In 2020 werd een moderator van dit kanaal, de 19-jarige Salman Tepsurkaev ontvoerd, vermoedelijk door Tsjetsjeense wetshandhavers. In een video op internet was te zien dat hij zichzelf martelde. Sindsdien is er geen nieuws over zijn lot en verblijfplaats. In oktober 2021 oordeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat de Russische autoriteiten verantwoordelijk waren voor zijn willekeurige detentie, marteling en andere vormen van mishandeling en het nalaten deze beschuldigingen te onderzoeken.

Amnesty International voert campagne voor een onderzoek naar de ontvoering van Salman Tepsurkaev.