Rots in de branding: Pietro Bartolo
De feestdagen naderen. Een tijd van bezinning, van terugblikken op het afgelopen jaar en vooruitkijken naar de toekomst. Maar als ik denk aan de duizenden vluchtelingen die ook de komende weken en maanden hun leven wagen op zee, stemt dat me weinig hoopvol. Terwijl wij met vrienden en familie aanschuiven voor de kerstdis, stappen complete gezinnen aan boord van wankele bootjes. Op hoop van zegen.
Dit jaar verdronken al meer dan 3.600 mensen op weg naar Europa en voltrokken zich mensonterende drama’s aan de grenzen. Maar ook deze week blijkt weer ons kennelijke onvermogen om werkelijk iets te doen aan de tragedie die zich voor onze ogen afspeelt. De Europese Commissie lanceerde een plan voor hervestiging van vluchtelingen uit Turkije, maar op vrijwillige basis. En afhankelijk van hoe goed Turkije erin slaagt om de vluchtelingenstroom in te dammen, zoals onze politici het formuleren. Mensen in nood een veilige toekomst bieden wordt zo afhankelijk gemaakt van een politieke deal. Een deal die poortwachter Turkije bovendien een vrijbrief geeft om vluchtelingen terug te sturen naar Syrië en Irak. Daarover publiceerde Amnesty dinsdag overtuigend bewijs. Ondertussen is ook in eigen land medemenselijkheid voor sommigen teveel gevraagd, zo bleek woensdagavond weer in Geldermalsen.
Is er licht in de duisternis? Ja. Tegenover de betogers in Geldermalsen staan talloze mensen die de handen uit de mouwen steken om vluchtelingen te helpen, in Nederland, op Lesbos, aan de Hongaarse grens. Mensen als Pietro Bartolo. Arts op Lampedusa en rots in de branding voor de vele duizenden vluchtelingen die daar de afgelopen decennia aankwamen. Ik ontmoette hem afgelopen april.
In het kleine ziekenhuis van Lampedusa onderzoekt Bartolo iedereen die van de boten afkomt, dag en nacht. Wat hij het meeste ziet? Uitdroging, ernstige brandwonden, onderkoeling en verwondingen die mensen elkaar hebben toegebracht in gevechten om het laatste drinkwater. En vele doden. Hun lichamen worden zorgvuldig bestudeerd, zodat identificatie mogelijk is. Voor de arts en zijn team gaat menselijke waardigheid boven alles. Tegen de klippen op. Bartolo: ‘Mensen blijven verdrinken omdat wij niets veranderen.’ Tot die tijd blijft hij zoveel mogelijk levens redden.
Pietro Bartolo is een inspiratie voor ons allen. Hij verdient onze steun, juist nu. Ik stuurde hem een kerstkaart. Jij ook?