Rechtszaak demonstratierecht Maastricht gedeeltelijk gewonnen
De rechtbank Limburg heeft geoordeeld dat tijdens demonstraties flyers mogen worden uitgedeeld. De organisatoren van een demonstratie in Maastricht tegen dreigende uitzetting van vluchtelingen hadden beroep aangetekend tegen het verbod om te mogen flyeren en de eis dat zij zelf gecertificeerde verkeersregelaars moesten inhuren.
De organisatoren, waaronder plaatselijke Amnesty-groepen in Maastricht en Janneke Prins van de Internationale Socialisten, begonnen de juridische procedure omdat de gemeente hen drie voorwaarden had opgelegd bij een demonstratie tegen de dreigende uitzetting van een Afghaans gezin in 2017. Het ging om het verbod om uitingen te doen die als aanstootgevend of shockerend kunnen worden opgevat, het verbod om, zonder toestemming vooraf, tijdens de demonstratie te flyeren en om de eis dat de organisatoren van de demonstratie zelf gecertificeerde verkeersregelaars moesten inhuren. Deze drie beperkingen zijn volgens hen in strijd met de mensenrechten. Bij de rechtszaak werden de organisatoren gesteund door het Public Interest Litigation Project van het Nederlandse Juristen Comité voor de Mensenrechten en advocaten van CMS Law.
Amnesty blij met uitspraak
De klachtencommissie gaf de organisatoren al gelijk op hun belangrijkste eis en oordeelde dat de gemeente niet de voorwaarde mag stellen dat demonstranten geen uitingen doen die als aanstootgevend of shockerend kunnen worden opgevat. Zo’n regel is in strijd met het recht op vrijheid van meningsuiting. Nu heeft de rechtbank ons ook in het gelijk gesteld op het tweede punt en oordeelde dat de gemeente het uitdelen van flyers tijdens een demonstratie niet mag verbieden. Het uitdelen van flyers is volgens de rechtbank een middel waarmee de demonstranten hun mening aan het publiek kenbaar kunnen maken en vormt daarmee een essentieel onderdeel van het demonstratierecht.
De voorwaarde van de gemeente Maastricht dat de organisatoren van een demonstratie zelf gecertificeerde verkeersregelaars moet inschakelen, bleef overeind. Hoewel de rechtbank aanneemt dat het regelen van het verkeer een overheidstaak is, vond de rechter het niet een al te groot bezwaar om van de organisatoren te verlangen enkele honderden euro’s te betalen voor het inhuren van gecertificeerde verkeersregelaars.
Hoger beroep over verkeersregelaars
De organisatoren van de demonstratie gaan in hoger beroep en zullen de Raad van State vragen zich uit te spreken over de vraag of een gemeente aan organisatoren van een demonstratie kan opleggen dat zij zelf gecertificeerde verkeersregelaars inschakelen. Is de overheid (gemeente en politie) of degenen die gebruikmaken van hun demonstratievrijheid verantwoordelijk voor (de kosten van) het regelen van het verkeer?
Lees de uitspraak van de rechtbank Limburg van 24 september 2019.
Lees meer over Amnesty’s inzet voor demonstratierecht in Nederland.
Lees meer over procederen voor mensenrechten op de website van het Public Interest Litigation Project van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten.
