Qatar zet kritische arbeidsmigrant uit Kenia in eenzame opsluiting (update)

Vijf mensenrechten- en arbeidsrechtenorganisaties roepen de autoriteiten van Qatar op om onmiddellijk de verblijfplaats bekend te maken van de Keniaanse arbeidsrechtenactivist Malcolm Bidali. Meer dan drie weken nadat Bidali is verdwenen, weigeren de autoriteiten nog steeds te zeggen waar hij zich bevindt of waarom hij wordt vastgehouden. In een telefoongesprek met zijn moeder op 20 mei 2021 vertelde Bidali dat hij 23 uur per dag in eenzame opsluiting vastzit en dat hij geen toegang heeft tot een advocaat.

Update

Malcolm Bidali zit niet langer in hechtenis, maar er lopen nog wel verzonnen aanklachten tegen hem die verband houden met zijn inzet om de mensenrechten van arbeidsmigranten te respecteren. De autoriteiten van Qatar beschuldigen Bidali van ‘overtredingen in verband met het ontvangen van geld van een buitenlandse agent voor het creëren en verspreiden van desinformatie binnen de staat Qatar’.

Qatar diende deze aanklachten tegen Bidali in nadat de staatsveiligheidsdienst hem op 4 mei 2021 met geweld oppakte, hem vervolgens op een geheime locatie in eenzame opsluiting zette en hem zonder advocaat had ondervraagd.

Malcolm Bidali is een activist die via blogs zijn ervaringen als arbeidsmigrant in Qatar deelde.

—

Amnesty International, Migrant-Rights.org, FairSquare, Human Rights Watch en het Business & Human Rights Resource Centre dringen er bij de autoriteiten van Qatar op aan Malcolm Bidali onmiddellijk vrij te laten. Hij wordt waarschijnlijk gevangengehouden omdat hij vreedzaam opkwam voor zijn mensenrechten.

Autoriteiten van Qatar doen er het zwijgen toe

‘De Qatarese autoriteiten reageren niet op herhaalde verzoeken om informatie door zowel zijn moeder als door onze organisaties’, laten zij weten. ‘Weken nadat hij uit zijn huis werd gehaald, blijft de verblijfplaats van Bidali een mysterie. Er is geen bewijs dat hij wordt vastgehouden voor iets anders dan zijn legitieme mensenrechtenwerk en voor het vragen van aandacht voor de wijze waarop Qatar omgaat met arbeidsmigranten. Als de autoriteiten geloofwaardig bewijs hebben dat Malcolm Bidali een internationaal erkend misdrijf heeft begaan, moet hij voor een rechter worden gebracht en een eerlijk proces krijgen. Is dat niet het geval, dan moet hij onmiddellijk en onvoorwaardelijk worden vrijgelaten.’

Phishing-aanval

Malcolm Bidali twittert onder een pseudoniem over arbeidsmisbruik in Qatar. Op 26 april tagde een Twitter-gebruiker hem in een tweet met een afbeelding die Human Rights Watch had gebruikt voor een rapport van augustus 2020 over de gebrekkige uitbetaling van loon. De tweet bevatte ook een YouTube-link die leek te leiden naar een publicatie van Human Rights Watch.

Volgens een analyse van Amnesty International leidde de link echter naar een verdachte URL die het IP-adres en andere gegevens kon vastleggen van de persoon die erop heeft geklikt. Door phishing geven mensen zonder dat ze dat in de gaten hebben anderen toegang tot persoonlijke informatie. Dit is nu mogelijk gebruikt om Bidali te identificeren of te lokaliseren. Op 4 mei, amper een week na de phishing-aanval, pakten staatsveiligheidstroepen hem op.

Doelwit vanwege zijn activisme

‘Hoewel we niet kunnen bevestigen wie verantwoordelijk was voor de phishing-aanval op Malcolm Bidali, suggereert zijn arrestatie kort daarna dat hij het doelwit was vanwege zijn activisme’, zeggen de organisaties. ‘Bidali is een van de weinigen die zich uitspreekt tegen het misbruik van arbeidsmigranten in Qatar. Zijn gedwongen verdwijning zal een huiveringwekkend effect hebben op de vrijheid van meningsuiting. Wanneer een van de weinige arbeiders die zich openlijk uitspreekt om op te komen voor de rechten van migranten in Qatar op deze manier wordt aangevallen, creëert dat een klimaat van angst en dient het als een waarschuwing voor andere activisten.’

Gedwongen verdwijning

Op 12 mei gaven de Qatarese autoriteiten toe dat Bidali in hechtenis was genomen, maar ze weigerden te zeggen waar hij werd vastgehouden en waarom. Tot bekendgemaakt wordt waar Bidali zich bevindt en totdat hij ofwel voor een rechtbank wordt gedaagd waar hij vanwege een erkend misdrijf wordt aangeklaagd ofwel wordt vrijgelaten, blijft zijn detentie een gedwongen verdwijning.

Op 20 mei stond de staatsveiligheidsdienst van Qatar Bidali toe om zijn moeder, Maggie Turner, te bellen. Dat gebeurde na tussenkomst van de Keniaanse ambassadeur in Qatar. In het 10 minuten durende telefoongesprek verzekerde Bidali zijn moeder dat hij niet gewond was geraakt, maar hij kon haar niet vertellen waar hij werd vastgehouden en waarom. Hij zei ook dat er twee bewakers aanwezig waren toen hij belde. ‘Hoewel het een enorme opluchting is om te weten dat Malcolm nog leeft, is het gebrek aan informatie moeilijk te verdragen’, zegt Maggie Turner. ‘Het feit dat hij in eenzame opsluiting zit, is buitengewoon zorgwekkend.’

‘Gedwongen verdwijning is een misdrijf onder internationaal recht, en langdurige eenzame opsluiting kan neerkomen op marteling’, laten de vijf organisaties weten. ‘We herhalen onze oproep aan de Qatarese autoriteiten om onmiddellijk de verblijfplaats van Malcolm Bidali bekend te maken, hem uit eenzame opsluiting te halen en hem toegang te geven tot een onafhankelijke advocaat.’

Achtergrond

De 28-jarige Malcolm Bidali werd op 4 mei 2021 slachtoffer van een gedwongen verdwijning. Bidali werd die dag door leden van de staatsveiligheidsdienst meegenomen voor een verhoor. Hij werkt in Qatar als beveiliger. Ook is hij blogger en activist die zich op online platforms uitsprak over de benarde situatie van arbeidsmigranten. Een week voor zijn arrestatie gaf hij een ​​presentatie voor een grote groep maatschappelijke organisaties en vakbonden over zijn werkervaring in Qatar.

Lees meer over de situatie van arbeidsmigranten in Qatar.