‘Positief nieuws’: Julian Assange vrijgelaten

Op 25 juni 2024 werd Julian Assange vrijgelaten uit de zwaarbewaakte Belmarsh-gevangenis in Engeland. Assange zat vijf jaar vast in deze gevangenis, op aanklachten van onder meer spionage.

Amnesty International is blij met het nieuws dat Julian Assange na vijf jaar gevangenis in het Verenigd Koninkrijk is vrijgelaten, en dat er voor hem en zijn familieleden een einde komt aan deze periode.

Assange had echter nooit gevangengezet mogen worden. Amnesty International riep de Verenigde Staten dan ook jaren op om de aanklachten tegen hem in te trekken.

De Amerikaanse autoriteiten hebben Assange tot voorbeeld gemaakt van wat er kan gebeuren als een journalist informatie publiceert over mogelijke oorlogsmisdrijven begaan door de VS. Dit heeft een groot effect op de persvrijheid en vrijheid van meningsuiting.

‘De Britse en Amerikaanse autoriteiten hebben jaren uit het leven van Assange gestolen’, zegt Agnès Callamard, de secretaris-generaal van Amnesty International. Als hij was uitgeleverd aan de Verenigde Staten, had hij risico gelopen op mensenrechtenschendingen, zoals lange eenzame opsluiting en slechte medische verzorging.’

Wikileaks

De oprichter van Wikileaks verliet woensdag als vrij man een rechtbank in Saipan, onderdeel van Amerikaans grondgebied in de Pacific. Hij had schuld bekend voor het overtreden van de Amerikaanse spionagewet, door in 2010 geheime Amerikaanse militaire documenten over de oorlogen in Afghanistan en Irak te openbaren.

‘Assange werd opgepakt voor activiteiten die fundamenteel zijn voor alle journalisten en uitgevers, die vaak gevoelige overheidsinformatie ontvangen van externe bronnen. Het publiek heeft het recht te weten wanneer een regering uit naam van het volk iets slechts doet. De Amerikaanse autoriteiten hebben nog steeds geen transparant en volledig onderzoek uitgevoerd naar de mogelijke oorlogsmisdrijven die door Wikileaks aan het licht kwamen. In plaats daarvan maakten ze Assange tot doelwit en voorbeeld.’

‘Het is begrijpelijk dat Assange, na zijn lange juridische strijd voor vrijheid, nu besloten heeft om een einde te maken aan zijn eigen vervolging door schuld te bekennen voor een van de aanklachten. Zijn mentale en fysieke gezondheid lopen al lang risico.’

Persvrijheid

De Amerikaanse overheid kan niet beweren persvrijheid hoog in het vaandel te hebben staan, na haar jarenlange vervolging van Assange. De autoriteiten hebben een duidelijke boodschap de wereld in gestuurd: uitgevers en journalisten kunnen jarenlang achter de tralies worden gezet op basis van spionage-aanklachten als ze geheim materiaal gebruiken om mensenrechtenschendingen te openbaren. Het is belangrijk dat persvrijheid en de vrijheid van meningsuiting gerespecteerd worden na het effect dat de behandeling van Assange had op de mediavrijheid wereldwijd.

Amnesty International heeft aangegeven dat de Australische autoriteiten ervoor moeten zorgen dat Assange bij zijn terugkeer toegang heeft tot hulpverlening op het gebied van rehabilitatie.

Achtergrond

Julian Assange heeft een pleidooi-overeenkomst gesloten met de Amerikaanse autoriteiten, nadat hij vijf jaar opgesloten zat in de zwaarbeveiligde Belmarsh-gevangenis in Londen. Assange bekende schuld voor een aanklacht van samenzwering om informatie op het gebied van nationale veiligheid te verkrijgen en openbaren, wat tot een gevangenisstraf van 62 maanden leidde. Deze had Assange al uitgezeten.