‘Plan-Samsom’ vertoont fundamentele gebreken
Samson sprak met de Volkskrant over een plan dat Nederland met een kopgroep van EU-landen wil bespreken. In ruil voor het terugsturen van alle bootvluchtelingen die in Griekenland aankomen naar Turkije, zou de EU volgens het plan 150.000 tot 250.000 vluchtelingen die zich nu in Turkije bevinden opnemen.
Goed aan het plan is het voorstel om vluchtelingen te laten overkomen naar Europa. De druk op Turkije, waar nu 2,5 miljoen Syrische vluchtelingen verblijven, wordt daarmee minder. Turkije kan daardoor vluchtelingen die blijven een beter perspectief bieden, zodat ze niet meer de oversteek naar Europa hoeven te wagen om een toekomst op te bouwen.
Turkije is geen veilige haven
Als het plan doorgaat, wordt Turkije beschouwd als ‘veilig derde land’. Vluchtelingen zullen dan zonder pardon naar het land worden teruggestuurd. Maar Turkije ís helemaal geen veilige haven voor vluchtelingen. De afgelopen maanden werden vluchtelingen er teruggestuurd naar Syrië en Irak. En er werden vluchtelingen opgesloten en geslagen. Amnesty publiceerde in december een rapport hierover.
Amnesty Nederland-directeur Eduard Nazarski zegt dan ook: ‘Dit is niet het moment voor nieuwe deals met Turkije. Wij maken ons ernstig zorgen dat bij een uitbreiding van de samenwerking met Turkije de rechten van vluchtelingen en asielzoekers nog verder in het geding komen.’
Vluchtelingen naar Turkije terugsturen zou daarom betekenen dat je hen de kans op bescherming ontneemt. Dat is in strijd met verschillende internationale verdragen.
Plan is niet effectief
Het afsluiten van de route naar Griekenland is niet alleen in strijd met de mensenrechten, het zal naar verwachting ook niet werken. Nazarski: ‘De ervaring van de afgelopen jaren leert dat het afsluiten van één doorgangsroute voor vluchtelingen naar Europa er alleen maar toe leidt dat een andere, veelal nog gevaarlijkere route wordt gekozen. Het aanbieden van veilige, legale routes naar Europa is de enige duurzame oplossing voor de vluchtelingenproblematiek.’
De EU faalt tot nu toe jammerlijk in het omgaan met de vluchtelingenkwestie. Er moet snel een oplossing komen. Maar daarbij mag het internationaal recht niet worden geschonden en moeten verplichtingen worden nageleefd. Mensen die vluchten voor conflict en vervolging mag de toegang tot bescherming niet worden ontzegd. Hun asielverzoeken moeten serieus in behandeling worden genomen.
