Opruiingswet leidt tot massale vervolging critici in Maleisië

Sinds de regeringscoalitie van Barisan Nasional in 2013 slechts een krappe meerderheid haalde bij de verkiezingen, is het gebruik van de opruiingswet in Maleisië sterk toegenomen. Er zijn sindsdien maar liefst 176 rechtszaken aangespannen op grond van deze wet, zo blijkt uit Amnesty’s rapport Critical Repression: Freedom of expression under attack in Malaysia.

In 2015 werden ten minste 91 mensen wegens opruiing gearresteerd, aangeklaagd of aan een onderzoek onderworpen. Dat is bijna vijf keer zo veel als in de eerste vijftig jaar van het bestaan van de wet.

Op 28 januari staat bijvoorbeeld de cartoonist Zunar terecht. Hij kan tientallen jaren cel krijgen voor een aantal tweets waarin hij kritiek uitte op de regering. Ook studentenactivist Khalid Ismath is aangeklaagd wegens opruiing. In een Facebook-bericht beschuldigde hij de Maleisische politie van machtsmisbruik.

Zelfcensuur

De dreiging van arrestaties heeft een remmende werking op het publieke debat en de vrijheid van meningsuiting in Maleisië. Journalist Susan Loone werd in 2014 gearresteerd wegens opruiing, omdat zij een kritisch artikel schreef over de politie. Ze vertelde Amnesty dat collega’s soms aan zelfcensuur doen om te voorkomen dat ze worden lastiggevallen door de autoriteiten. Zelf blijft ze zich verzetten: ‘Als de waarheid schrijven, vragen stellen, en ministers en andere hooggeplaatsten verantwoordelijk stellen als opruiing wordt gezien, laten we dan allemaal opruiend zijn.’

In 2012 beloofde premier Najib Razak om de oude koloniale wet uit 1948 in te trekken. Maar de regering kwam deze belofte niet alleen niet na, maar scherpte de wet juist verder aan. In april 2015 werd overhaast een wetswijziging aangenomen waardoor ook kritiek op religie nu als opruiing geldt. Bovendien werden rechters verplicht een celstraf van tussen de drie en zeven jaar op te leggen en valt ook het delen van kritische berichten op social media nu onder de opruiingswet.

Amnesty’s oproep aan de Maleisische autoriteiten:

• Trek de opruiingswet onmiddellijk in.
• Laat mensen die vastzitten voor vreedzame uitoefening van hun recht op vrije meningsuiting onmiddellijk vrij en trek alle aanklachten tegen hen in.
• Breng andere wetten die het recht op vrije meningsuiting inperken in lijn met internationale mensenrechtennormen.

Lees Amnesty’s briefing: Critical Repression: Freedom of expression under attack in Malaysia.