Mogelijk opheffen van laatste humanitaire brug naar Syrië betekent een humanitaire ramp
Meer dan een miljoen mensen in Noordwest-Syrië lopen het risico om toegang te verliezen tot voedsel, water, corona-vaccins en levensreddende medicatie als de VN-Veiligheidsraad de autorisatie voor de VN-hulpcorridor Bab al-Hawa op de Turkse grens niet hernieuwt. In de aankomende twee weken moet de VN-raad besluiten of het deze laatste humanitaire brug naar Syrië in stand houdt. Rusland dreigt met een veto.
Vorig jaar gebruikten China en Rusland hun vetorecht om VN-resoluties te blokkeren waarmee twee andere hulpcorridors open konden blijven. Sindsdien is de Bab al-Hawa-grensovergang in Noordwest-Syrië de laatste toegangsweg voor VN-hulp aan de Syrische bevolking. Hulpverleners menen dat een sluiting rampzalige gevolgen heeft voor de mensen in de regio waar de aangevoerde hulp op dit moment 85 procent van de lokale bevolking bereikt.
Misbruik van vetorecht
‘Omdat Rusland en China hun veto-macht vorig jaar misbruikten, is Bab al-Hawa nu de enige levenslijn voor burgers in Noordwest-Syrië’, zegt Diana Semaan van Amnesty International. ‘We roepen de VN-Veiligheidsraad op om de aanleverroute voor hulp via Bab al-Hawa in stand te houden, alsook de toegang via (de vorig jaar gesloten grensovergangen) Bab al-Salam en al-Yarubiyah te heropenen. Het is beschamend dat politiek in de Veiligheidsraad nog steeds een wijze internationale reactie op een van de ergste humanitaire crises van onze tijd belemmert.’
Op dinsdag 22 juni suggereerde de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov dat Rusland de hernieuwing van de humanitaire corridor zal blokkeren, omdat er ook alternatieve routes voor humanitaire hulp zijn en de Turkse rol niet essentieel is.
Tekort aan hulpmiddelen
Amnesty International sprak met twintig hulpverleners die humanitaire hulp verlenen in Noord-Syrië. Ze vertelden hoe het sluiten van al-Yarubiyah, de grensovergang van Irak naar het Noordoosten van Syrië, leidde tot grote tekorten van medische hulpmiddelen. Bovendien is volgens hen de heropening van de Bab al-Salam-grensovergang cruciaal om duurzame en effectieve hulp te bieden, want de enige huidige toegang Bab al-Hawa ligt dicht bij de frontlinie waar nog wordt gevochten.
Syrië en zijn bondgenoten willen de humanitaire hulp via grensovergangen, die door de VN in 2014 werden ingesteld, stoppen en in plaats daarvan alle hulp via de hoofdstad Damascus te laten aanvoeren.
Alle grensoverschrijdende hulp is nu beperkt tot de Bab al-Hawa-grensovergang, de helft hiervan wordt door de VN geleverd. Internationale en Syrische humanitaire organisaties verklaarden tegenover Amnesty International dat de steun van de VN onmisbaar is. VN-secretaris-generaal Antonio Guterres waarschuwde op 23 juni dat het niet verlengen van de vergunning voor Bab al-Hawa ‘verwoestende gevolgen’ zou hebben.
Beruchte blokkades
‘Het idee dat de Syrische regering de VN-hulp kan vervangen, is absurd’, zegt Diana Semaan. ‘Niet alleen is het voor de regering onmogelijk om de omvang van de grensoverschrijdende steun te evenaren, de autoriteiten zijn berucht om het systematisch blokkeren van humanitaire toegang.’
Volgens humanitaire hulpverleners is er sinds de sluiting van de overgang bij al-Yarubiyah door overheidsbeperkingen helemaal geen VN-hulp meer aangekomen in de steden Kobani en Manbij. Deze steden met tezamen ongeveer 350.000 inwoners, zijn nu voornamelijk afhankelijk van de steun van internationale humanitaire organisaties en het Autonome Bestuur, die niet in staat zijn om volledig in de behoeften van de bevolking te voorzien.
Een medische hulpverlener in Manbij zei dat ze chronische ziekten zoals kanker, bloedarmoede en diabetes niet konden behandelen en dat ze moesten kiezen tussen patiënten vanwege de beperkte voorraden. Ze voegde eraan toe dat het nog steeds onduidelijk was of Manbij en Kobani überhaupt zouden worden opgenomen in de uitrol van een corona-vaccinatieprogramma.
Levensbelang
‘Het is van levensbelang dat alle drie de grensovergangen Bab al-Hawa, al-Yarubiyah en Bab al-Salam opnieuw worden geautoriseerd door de Veiligheidsraad voor ten minste 12 maanden’, zei Diana Semaan.
Alle partijen in dit conflict hebben onder internationaal humanitair recht de plicht om burgers in nood toegang te verschaffen tot onpartijdige humanitaire hulp. De Syrische regering moet garanderen dat burgers in heel Syrië toegang krijgen tot noodzakelijke hulp om te kunnen overleven.
