Olympische Spelen: mensenrechten meegewogen bij toewijzing gastland
Mensenrechten spelen vanaf 2026 een rol bij de toewijzing van de Olympische Spelen. Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) besloot afgelopen weekeinde nadrukkelijk te gaan kijken naar het naleven van de mensenrechten in de landen die de organisatie op zich willen nemen.
Amnesty International juicht de beslissing van het IOC toe. De organisatie riep het IOC al langere tijd op om met gepaste zorgvuldigheid (due diligence) een gastland te kiezen om ervoor te zorgen dat het sportevenement geen schendingen van mensenrechten veroorzaakt of daaraan bijdraagt.
Speciale mensenrechtencommissie
Amnesty voerde wereldwijd actie voor naleving van de mensenrechten in de aanloop naar en tijdens de Zomerspelen van 2008 in Beijing en de Winterspelen van 2014 in Sotsji.
Het IOC riep een speciale commissie in het leven die de naleving van de mensenrechten onderzoekt. Voorzitter van de commissie is de Jordaanse prins Zeid Ra’ad Al Hussein. Hij is de voormalige Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties. Landen die zich kandidaat stellen voor de Olympische Spelen van 2026 en daarna zullen door deze commissie onderzocht worden. De Spelen van 2020 (Tokio), 2022 (Beijing) en 2024 (Parijs) zijn al toegewezen.
Achtergrond
Rondom grote sportevenementen zoals de Olympische Spelen kunnen twee vormen van mensenrechtenschendingen voorkomen. Allereerst zijn er schendingen die een direct verband hebben met het organiseren van het evenement. Denk hierbij bijvoorbeeld aan gedwongen huisuitzettingen voor de bouw van stadions en andere infrastructuur, of aan uitbuiting van arbeiders die betrokken zijn bij die bouw.
Daarnaast zijn er schendingen die niet direct samenhangen met de organisatie van het sportevenement, maar waarvan het risico bestaat dat ze rondom het evenement zullen verergeren. Bijvoorbeeld wanneer de autoriteiten van het gastland de vrijheid van meningsuiting onderdrukken, omdat zij geen oproerkraaiers willen nu het land wereldwijd in de belangstelling staat.