Oekraïne: kinderen gedood door Russische aanvallen die neerkomen op oorlogsmisdaden

Amnesty International brengt vandaag een statement uit over het lot van kinderen in Oekraïne die nog steeds worden gedood en verwond bij Russische luchtaanvallen. Hieronder zijn aanvallen die neerkomen op oorlogsmisdaden.

Amnesty International stelde in 2024 zeventien aanvallen vast waarvan kinderen het slachtoffer werden. Uit veldonderzoek bleek dat Russische troepen opzettelijk burgers en civiele infrastructuur hebben aangevallen. De daders van deze onwettige aanvallen en oorlogsmisdaden moeten ter verantwoording worden geroepen. Alle slachtoffers van oorlogsmisdaden door Russische agressie, moeten gerechtigheid krijgen.

‘Kinderen behoren in elke samenleving tot de meest kwetsbare groepen. Daarom geeft het internationaal humanitair recht ze bijzondere bescherming,’ aldus Patrick Thompson, onderzoeker van Amnesty International in Oekraïne. ‘Toch zien we dat kinderen nog altijd worden gedood en gewond raken in gebieden ver van de frontlinies. Zelfs in gebieden zonder militaire doelen.’

‘De aanvallen die Amnesty International dit jaar documenteerde, waaronder de beruchte aanval op het grootste kinderziekenhuis van Oekraïne in Kyiv, waren oorlogsmisdaden die doen denken aan de begindagen van de grootschalige invasie. Toen bombardeerden Russische troepen het kraamziekenhuis en het theater in Marioepol. Burgers en civiele objecten, waaronder ziekenhuizen die speciale bescherming genieten, blijven doelwit van onwettige aanvallen. Daardoor worden steeds meer kinderen gedood en raken gewond.’

Aanvallen op kinderen als oorlogsmisdaad

Er is brede overeenstemming onder organisaties die het lijden van burgers in Oekraïne documenteren, dat het aantal burgerdoden, onder wie kinderen, in 2024 sterk toenam. Volgens gegevens van onder meer de Hoge VN-Commissaris voor de Mensenrechten (OHCHR) was de zomer van 2024 een bijzonder dodelijke periode voor kinderen in Oekraïne. Amnesty Internationals Digital Verification Corps analyseerde meer dan 120 video’s en afbeeldingen van aanvallen op kinderen in 2024. Amnesty-onderzoekers deden ter plaatse aanvullend onderzoek.

Bij een aanval op 8 juli trof een Russische Kh-101-kruisraket Okhmatdyt, een kinderziekenhuis in Kyiv. De raket veroorzaakte enorme schade, doodde twee mensen en verwondde meer dan honderd anderen, onder wie kinderen.

Oleg Golubchenko, een chirurg die op dat moment een kind opereerde, verklaarde: ‘Toen ik weer bij bewustzijn kwam, was alles om me heen verwoest. Ik was zelf gewond – ik voelde warmte over mijn hele lichaam en zag dat ik bloedde, maar mijn armen en benen functioneerden en ik ademde. Ik kroop een stukje en zag dat het kind in orde was, hoewel de apparatuur was vernietigd.’

Amnesty International verifieerde veertien foto’s en zes video’s van de raketinslag op Okhmatdyt en de nasleep daarvan. Beelden tonen ernstige schade aan de ziekenhuisafdelingen, gebroken ramen, puin en bloedvlekken. Amnesty kon geen bewijs vinden van de aanwezigheid van Oekraïense militairen in het ziekenhuiscomplex of de directe omgeving. De grootte van het ziekenhuis maakt het onwaarschijnlijk dat de krachtige kruisraket, die tot op 5 tot 20 meter nauwkeurig zou zijn, op een ander doelwit was gericht.

‘De toename van aanvallen op burgers, en het aantal slachtoffers onder hen, is een angstaanjagende herinnering dat de Russische agressie tegen Oekraïne doorgaat met een overweldigende menselijke tol,’ aldus Patrick Thompson. ‘Onwettige aanvallen, vooral die waarbij kinderen betrokken zijn, zijn bedoeld om angst en paniek te zaaien onder de burgerbevolking. De straffeloosheid van de daders moet eindigen. Het is aan de internationale gemeenschap om ervoor te zorgen dat ze ter verantwoording worden geroepen. Zonder verantwoording gaan deze aanvallen alleen maar door.’

Achtergrond

Het groeiende aantal burgerslachtoffers, zowel in door de regering gecontroleerde gebieden van Oekraïne als in door Rusland bezette gebieden, is het directe gevolg van de Russische agressieoorlog tegen Oekraïne, wat een misdrijf is volgens internationaal recht.

Volgens gegevens van OHCHR viel ongeveer 89 procent van de burgerslachtoffers in door Oekraïne gecontroleerd gebied. Amnesty International kan het aantal door Russische bronnen gerapporteerde overleden kinderen niet onafhankelijk verifiëren, en ook niet de betrouwbaarheid van deze informatie. Ook kan Amnesty de vermeende toeschrijving van deze aanvallen aan Oekraïense troepen niet bevestigen.

Rechtstreekse aanvallen op burgers of civiele objecten zijn oorlogsmisdaden. Willekeurige aanvallen, waaronder met explosieve wapens op dichtbevolkte gebieden, zijn een schending van het internationaal humanitair recht. Willekeurige aanvallen die burgers doden of verwonden, zijn oorlogsmisdaden. Sinds februari 2022 documenteerde Amnesty International talloze gevallen van willekeurige aanvallen door Russische troepen in Oekraïne, die leidden tot duizenden burgerslachtoffers. Ook legde Amnesty bewijs vast van andere oorlogsmisdaden, waaronder marteling, seksueel geweld en onwettige executies.

Alle verantwoordelijken voor misdrijven onder internationaal recht moeten worden berecht in een eerlijk proces. Slachtoffers moeten hun recht op waarheid, gerechtigheid en herstel kunnen verwezenlijken.