Nigeria: Shell en Eni negeren olievervuiling

Oliemaatschappijen Shell en Eni reageren schrikbarend traag op olielekken en de daarmee gepaard gaande vervuiling in de Nigeriaanse Nigerdelta. Ook geven ze misleidende informatie, waardoor de getroffen gemeenschappen compensatie mislopen.

Dat staat in het nieuwe Amnesty International-rapport Negligence in the Niger Delta. Decoding Shell and Eni’s poor record on oil spills. Amnesty baseert haar conclusies op de bevindingen van de duizenden vrijwilligers van Amnesty’s Decoders-netwerk. Dit zijn online vrijwilligers die de rapporten van Shell en Eni over locaties van olielekken doorspitten, op zoek naar eigenaardigheden. Op basis van deze rapporten ontvangen gemeenschappen die getroffen zijn door de vervuiling compensatie van de oliemaatschappijen.

Misleidende informatie

Sinds 2011 rapporteerde Shell 1.010 olielekken, Eni meldde er 820 sinds 2014. In minstens 89 gevallen bestaat er gerede twijfel over de oorzaken die de oliemaatschappijen daarvoor aanvoerden. Zo ontdekten de vrijwilligers foto’s waarop je kunt zien dat olielekken zijn veroorzaakt door roest. Maar in de rapporten van de oliemaatschappijen werden die toegeschreven aan diefstal. Dit kan betekenen dat tientallen gemeenschappen de compensatie zijn misgelopen waar ze recht op hebben.

Trage respons

De Nigeriaanse overheid verplicht oliemaatschappijen om de locatie van een olielek binnen 24 uur te bezoeken. Maar uit de documenten van Shell en Eni blijkt dat Shell slechts in 26 procent van de gevallen aan die verplichting voldeed. Eni deed het met 76 procent wat dat betreft een stuk beter. De gegevens laten ook zien dat Shells langzamer is gaan reageren, terwijl het aantal olielekken daalt.

Eni heeft de allerlangste responstijd op een olielek op zijn naam staan: 430 dagen. Eni verklaarde tegenover Amnesty dat de lokale gemeenschap verantwoordelijk was voor de vertraging, omdat die de oliemaatschappij geen toegang wilde verlenen tot het gebied.

Reactie oliemaatschappijen

Voorafgaande aan de publicatie van haar rapport vroeg Amnesty heeft Shell en Eni beide om een reactie. Shell verklaarde dat Amnesty’s beschuldigingen onjuist en ongegrond zijn; Amnesty zou zich volgens de oliemaatschappij geen rekenschap geven van de complexe omstandigheden waarin Shell opereert. Eni wijst de beschuldigingen van de hand dat het geen stappen neemt om vervuiling te voorkomen; het bedrijf ontkent ook dat het onbetrouwbare of misleidende informatie heeft verstrekt.