Nigeria: Regering moet verkoop Shell in Nigerdelta tegenhouden

Shell wil haar olieactiviteiten in de Nigerdelta verkopen aan Renaissance Africa Energy. Veertig maatschappelijke organisatie waaronder Amnesty International waarschuwen voor het risico op mensenrechtenschendingen. De organisaties roepen de regering van Nigeria op om de verkoop tegen te houden tenzij mensenrechten volledig worden beschermd.

‘De decennialange operaties van Shell in de Nigerdelta zijn ten koste gegaan van de mensenrechten van de mensen die daar wonen. Veelvuldige olielekkages en onvoldoende onderhoud en schoonmaak hebben het grondwater en de drinkwaterbronnen vervuild, landbouwgrond en visserij vergiftigd en de gezondheid en het levensonderhoud van de bewoners ernstig aangetast’, zegt Olanrewaju Suraju, voorzitter van Human and Environmental Development Agenda (HEDA).

Garantie op schadeherstel

Shell kan miljarden dollars verdienen aan de verkoop van het bedrijf. De mensen die schade hebben geleden blijven zitten met de gevolgen van de olielekkages voor hun gezondheid. Isa Sanusi van Amnesty International zegt hierover: ‘Voordat Shell dit bedrijf mag verkopen, moeten er garanties en financiële waarborgen zijn om de bestaande vervuiling onmiddellijk te herstellen en mensen te beschermen tegen toekomstige schade. Shell mag zich niet onttrekken aan haar verantwoordelijkheid om de wijdverbreide erfenis van vervuiling in het gebied op te ruimen en te herstellen.’

Voorwaarden voor verkoop

In een open brief aan de Nigeriaanse toezichthouder voor de industrie schrijven de ondertekenaars dat de verkoop van Shell Petroleum Development Company (SPDC) aan Renaissance Africa Energy niet mag doorgaan tenzij de door SPDC veroorzaakte milieuvervuiling volledig is onderzocht, SPDC voldoende fondsen beschikbaar stelt om te garanderen dat de saneringskosten kunnen worden gedekt en lokale gemeenschappen volledig zijn geraadpleegd. Iedereen heeft recht op een schoon, gezond en duurzaam milieu.

Miljardendeal voor Shell

Aanleiding voor het sturen van de brief is de aankondiging van Shell in januari dat het had ingestemd met de verkoop van SPDC aan het Renaissance consortium. Dit consortium bestaat uit vier exploratie- en productiebedrijven gevestigd in Nigeria en een internationale energiegroep.

De deal moet maximaal US$ 2,4 miljard opbrengen en wordt deels gefinancierd met een lening van Shell aan de kopers.

Deal voldoet niet aan de voorwaarden

In de brief staat dat de deal bij lange na niet lijkt te voldoen aan verschillende regelgevende en wettelijke vereisten. Zo ontbreekt er een milieustudie om de saneringsvereisten te beoordelen. Ook omvat de deal geen evaluatie om ervoor te zorgen dat er voldoende geld opzij wordt gezet voor de mogelijke ontmanteling van de olie-infrastructuur. Deze ontmanteling zal waarschijnlijk miljarden Amerikaanse dollars kosten. Er wordt ook opgemerkt dat er geen inventaris is van de fysieke activa die worden verkocht. Dit wijst mogelijk op de staat van verval van pijpleidingen en infrastructuur waaruit veel lekken zijn voortgekomen. Lekkages hebben vaak verwoestende gevolgen gehad voor de gezondheid en het welzijn van de lokale bevolking.

Eerdere verkopen in Nigeria

Enkele vergelijkbare eerdere verkopen in Nigeria hebben mensen blootgesteld aan blijvende schade. Kopers beschikten soms niet over voldoende financiële middelen om de infrastructuur effectief te beheren of waren zelfs helemaal gestopt met hun activiteiten.

In de brief wordt er ook op gewezen dat na een eerdere verkoop van Oil Mining Lease 26 door Shell aan First Hydrocarbon Nigeria in 2010, de meerderheidsaandeelhouder van het overnemende bedrijf failliet ging en de chief executive officer en chief operating officer in het Verenigd Koninkrijk werden veroordeeld wegens fraude.

Achtergrond

Ondertekenaars van de brief aan de toezichthouder, de Nigerian Upstream Petroleum Regulatory Commission (NUPRC), zijn onder andere Amnesty International Nigeria, Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO), The Corner House, Human and Environmental Development Agenda (HEDA), ReCommon, Centre for Environment, Human Rights and Development (CEHRD), Stakeholder Democracy Network (SDN), Hawkmoth, and Friends of the Earth/Environmental Rights Action. De brief en een volledige lijst van ondertekenaars is hier beschikbaar.

Renaissance Africa Energy is een consortium dat bestaat uit ND Western Limited, Aradel Holdings Plc, FIRST Exploration and Petroleum Development Company Limited, de Waltersmith Group en de Petrolin Group.

In de decennia dat Shell in Nigeria actief is, zijn er honderden olielekkages geweest.