Nieuwe desinformatiewet Turkije: zwarte dag voor online vrije meningsuiting

Met een nieuwe desinformatiewet heeft de regering van Turkije haar grip op sociale media-platforms en nieuwswebsites verstevigd. De wet maakt het verspreiden van valse informatie strafbaar.

‘Het is een zwarte dag voor de online vrijheid van meningsuiting en persvrijheid in Turkije’, zegt Guney Yildiz van Amnesty International. ‘Deze nieuwe maatregelen, die volgen op de steeds grotere controle van de regering over de media in de afgelopen jaren, stellen hen in staat critici verder te censureren en hen het zwijgen op te leggen in de aanloop naar de komende verkiezingen in Turkije onder het mom van het tegengaan van desinformatie.’

Vage bepalingen

De vaag gedefinieerde bepalingen in de nieuwe wet maken het gemakkelijker om mensen te vervolgen die naar verluidt in het openbaar ‘valse informatie’ verspreiden. Voor een retweet kan al een gevangenisstraf van 3 jaar worden opgelegd.

‘Hoewel staten een rol spelen bij het reguleren van online uitingen in overeenstemming met het internationaal recht, opent deze wet voor de autoriteiten nieuwe wegen om harder op te treden tegen de vrijheid van meningsuiting. De wet versterkt de angst voor strafrechtelijke vervolging’, zegt Yildiz.

Achtergrond

De wet introduceert nieuwe straffen. Wie in het openbaar misleidende informatie verspreidt over de interne en externe veiligheid, de openbare orde en de volksgezondheid van het land met als enig doel onrust, angst of paniek bij het publiek te zaaien waardoor de openbare orde kan worden verstoord, wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf van 1 jaar tot 3 jaar.

Als het strafbare feit wordt gepleegd door iemand die zijn werkelijke identiteit verzwijgt, of als dat een actie is van een organisatie, wordt de straf met de helft verhoogd.

Op 12 oktober 2022 drong de Parlementaire Vergadering van de Raad van Europa er bij de Turkse autoriteiten op aan deze wetgeving niet in te voeren, op dringend advies van de Commissie van Venetië van oktober 2022.

Op de index van persvrijheid in 180 landen van Reporters without Borders staat Turkije onderaan op plaats 149.