Nieuw bewijs van pushbacks en geweld door grenspolitie langs Europese grenzen

Een internationaal consortium van onderzoeksjournalisten, Lighthouse Reports, presenteert nieuw bewijs van illegale pushbacks langs Europa’s grenzen. Ze laat zien hoe autoriteiten in verschillende landen van de Europese Unie asielzoekers gewelddadig oppakten en illegaal terugstuurden naar landen buiten de EU-grenzen. Amnesty International eist actie van de EU.

‘Dit is het nieuwste bewijs dat onwettige pushbacks en geweld tegen asielzoekers en migranten gemeengoed zijn aan de buitengrenzen van de EU’, zegt Jelena Sesar, onderzoeker van Amnesty International. ‘In meerdere landen, waaronder Griekenland, Polen, Spanje en Kroatië, worden mensen die op zoek zijn naar veiligheid en bescherming geconfronteerd met prikkeldraad en gewapende grenswachten.’

EU is medeplichtig

Het onderzoek van Lighthouse Reports bevat verontrustende beelden van gemaskerde Kroatische politieagenten en grenswachten die migranten en asielzoekers met stokken slaan en uit Kroatië verdrijven. Dit is een grove schending van EU-wetgeving. Naar eigen zeggen hebben de Kroatische autoriteiten bovendien geld van de Europese Commissie gebruikt om politie-uitrusting te kopen en de salarissen van grensambtenaren te betalen. Hierdoor is de EU volgens Amnesty International medeplichtig aan deze schendingen.

‘Ook al zijn insignes bewust van de kleding van de functionarissen verwijderd, is het duidelijk dat hun uniformen, wapens en uitrusting gelijk zijn aan die van de speciale grenspolitie van Kroatië, die al jaren berucht is vanwege het uitvoeren van gewelddadige pushbacks’, zegt Jelena Sesar.

Leden van de Europese Commissie, onder wie EU-commissaris Johansson, zeggen geschokt te zijn door een dergelijke onmenselijke behandeling van mensen aan de Europese grenzen. Toch stemde de commissie deze zomer in met een door Kroatië opgezet controlemechanisme, dat bij lange na niet voldoende is om werkelijke schendingen langs de grens te controleren en zeker niet verantwoordelijken ter verantwoording zal kunnen roepen.

Geen of slechte controlemechanismen

Griekenland heeft onlangs een voorstel om een dergelijk controlemechanisme op te zetten, verworpen. Amnesty International tekent echter al jaren getuigenissen op van pushbacks en geweld tegen vluchtelingen en migranten langs de Griekse grens en concludeerde onlangs dat dit tegenwoordig het standaard Griekse grensbeleid is. Desondanks dat wil Griekenland geen systeem opzetten dat toeziet op het naleven van mensenrechten langs de Griekse grens.

‘Het is alarmerend dat de Europese Commissie een oogje dichtknijpt voor de onthutsende schending van EU-wetgeving en zelfs politie- en grensoperaties in sommige van deze landen blijft financieren’, zegt Jelana Sesar. ‘In juli gaf de Europese Commissie nog 14 miljoen euro aan Kroatië, ondanks het feit dat ambtenaren hun afschuw uitten over de onmenselijke behandeling van migranten door Kroatië. Deze pushbacks en de financiering die ze mogelijk maakt, moeten nu stoppen’, zegt Jelena Sesar.

Het Nederlandse programma Pointer zendt op donderdag 7 oktober 2021 een reportage uit over dit onderwerp om 21.05 uur op NPO 2.